شمارش معکوس برای افتتاح ایرانی‌ترین فاز بزرگترین میدان گازی جهان

 هدف از طرح توسعه فاز 15 و 16 پارس جنوبی تولید روزانه 50 میلیون متر مکعب گاز پالایش شده به منظور تامین سوخت و خوراک مورد نیاز مشترکان خانگی، تجاری، صنعتی، تولید روزانه 80 هزار بشکه‌ میعانات‌ گازی و 400 تن گوگرد برای صادرات به بازارهای جهانی، تولید سالانه یک میلیون و 50 تن گاز مایع برای صادرات و یک میلیون تن گاز اتان به منظور تامین خوراک مورد نیاز صنایع پتروشیمی به ویژه مجتمع های پتروشیمی در مسیر خط لوله اتیلن غرب است.

 

بر اساس برآوردهای انجام گرفته با آغاز بهره برداری و تولید گاز طبیعی و سایر محصولات گازی در طرح توسعه فاز 15 و 16 پارس جنوبی، سالانه معادل 6 میلیارد دلار درآمد برای اقتصاد کشور حاصل می شود.

صنعت نفت ایران هم اکنون بخش عمده نیرو و سرمایه خود را برای به بهره برداری رساندن فازهای باقی‌مانده میدان مشترک پارس جنوبی به کار بسته است، امروز نه تنها صنعت نفت، بلکه همه تصمیم گیران کشور مصمم به توسعه هر چه سریعتر فازهای باقی‌مانده این میدان هستند و از این رو پروژه‌های توسعه این میدان مشترک به "خط قرمز" پروژه‌های صنعتی ایران بدل شده است.

در حال حاضر قطر، معادل ١٦ فاز پارس جنوبی را به مرحله تولید رسانده و چیزی در حدود ٢ برابر ایران (٦٥٠ میلیون متر مکعب در روز) از این میدان مشترک تولید می‌کند. برخی برآوردها نشان می دهد که ارزش خام فروشی گاز میدان پارس جنوبی، سالانه تا چهار هزار و ٤٠٠ میلیارد دلار و در صورت تبدیل به ارزش افزوده، به بیش از هشت هزار و ٨٠٠ میلیارد دلار و حتی ٥ تا ١٠ برابر این مبلغ افزایش می یابد.

ذخیره گاز این بخش از میدان ١٤.٢ تریلیون مترمکعب گاز به همراه ١٩ میلیارد بشکه میعانات گازی است که ٨ درصد از کل گاز دنیا و ٤٧ درصد از ذخایر گاز کشور را شامل می‌شود. 

ایران بابت هر روز تاخیر در بهره‌برداری از فازهای باقی‌مانده پارس جنوبی حدود 100 میلیون دلار ضرر می‌کند و برای تحقق اهداف توسعه‌ای در پارس جنوبی ایران باید ماهانه یک میلیارد دلار تامین مالی و هزینه کند. طبق قراردادهای بسته شده در پارس جنوبی باید ٤٣ میلیارد دلار منابع مالی برای توسعه این میدان مشترک هزینه شود که تاکنون در مجموع برای توسعه فازهای گازی این میدان مشترک بیش از ٣٤ میلیارد دلار پرداخت شده است.

سال گذشته بیش از ١٠٠ میلیون مترمکعب به تولید میدان گازی پارس جنوبی افزوده شده است و پیش بینی می شود امسال نیز دست کم یکصدمیلیون مترمکعب دیگر به این تولید اضافه شود، سهم فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی در این میان از این افزایش تولید بیش از ٥٠ میلیون مترمکعب است.

یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد که ظرف دهه‌های آینده ســرمایه گذاری چندصد میلیارد دلاری در حــوزه صنعت نفت صورت خواهد پذیرفت که ٥٠ تا ٧٠ درصد از این مبلغ صرف خرید تجهیزات می شود. اســتراتژیک بــودن صنعــت نفــت و وابســتگی آن بــه خارج از کشــور، بــه عنوان یک اهرم فشــارعلیه کشورمان به کار گرفته می شود، یکی از تبلورهای ساخت داخل در صنعت نفت ایران طی چند سال اخیر پروژه توسعه فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی است، این فازها در حالی به زودی افتتاح می‌شوند که در مجموع در بخشهای سکوها و جکتهای دریایی، بخش خشکی، خطوط لوله دریایی و حفاری چاه‌های دریا بیش از ٤٥ درصد کار از سوی ایرانی‌ها صورت گرفته است، این در حالی است که به عنوان مثال سهم تجهیزات کشور آلمان در این پروژه تنها ١٨ درصد است.

اجرای ٢.٢ میلیون قطر اینچ جوشکاری، ٥٥ میلیون متر طول کابل کشی، ٣١٥ هزار مترمکعب بتن ریزی، نصب ٣٣ هزار تن تجهیزات، ٤ میلیون مترمکعب خاکبرداری، نصب ٤٦ هزار تن سازه فلزی تنها بخشی از فعالیت‌های انجام شده در پالایشگاه فازهای ١٥ و ١٦ است، همچنین ساخت، نصب و راه اندازی دو جکت و دو سکوی فرآورشی، احداث دو رشته خط لوله دریایی به طول ١٠٥ کیلومتر و حفاری ٢٢ حلقه چاه بخشی از فعالیتهای دریایی در این فاز است.

شرکتهای ایرانی توانستند رکورد زمان راه اندازی سکوهای این فاز را جهت تولید و صدور گاز که پیش از این در شرکت استات اویل ثبت شده بود بشکنند.

به طوری که کوتاه‌ترین زمان ثبت شده برای خروج گاز از مخزن متعلق به شرکت استات اویل شش و نیم ماه بوده که با ثبت زمان پنج ماه و ده روز در فاز ١٦ این رکورد شکسته شد.

با بهره‌برداری کامل از پالایشگاه فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی پیش بینی می‌شود حداقل ٢ هزار نفر به صورت مستقیم در این پالایشگاه مشغول به کار شوند که بخش عمده ای از آنها از نیروهای بومی استان بوشهر و استانهای همجوار است.

همچنین جایگزین کردن یک متر مکعب گاز به جای یک لیتر فرآورده نفتی که از نظر ارزش حرارتی با هم برابر هستند، بالغ بر 1.5 میلیارد دلار صرفه جویی انرژی به همراه خواهد داشت، بنابراین، افزایش تولید گاز یک گام مثبت در راستای اجرای اقتصاد مقاومتی است. فاز ١٥ و ١٦ با تلاش و همت نیروهای متخصص داخلی توسعه یافت؛ از اینرو لقب ایرانی ترین فاز را با خود به یدک می کشد.