حدود یک سال است که بانک مرکزی هیچ آماری از ارقام چک‌های برگشتی اعلام و منتشر نکرده است. هر زمان که آمارهای بانک مرکزی حاکی از این است که در شاخصی وضعیت نامناسبی وجود دارد، اقدام به عدم انتشار یا حذف آنها در آمارهایی که به‌صورت ماهانه، فصلی و غیره می‌کند، دست می‌زند.

 

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ،  آخرین بار آذرماه سال گذشته بود که بانک مرکزی آمار مربوط به چک‌های برگشتی را منتشر کرد و پس از آن، انتشار این آمار متوقف شد. این اتفاق پس از ایجاد سامانه چکاوک صورت گرفت. محمود احمدی دبیرکل بانک مرکزی در این زمینه مطرح کرده بود که با راه‌اندازی این سامانه در مرحله اول روند چک‌های برگشتی افزایشی خواهد بود.

 

دلیل این امر این است که وضعیت چک‌های بلامحلی که صادر و برگشت خورده است، کاملا مشخص می‌شود و آمارها به‌صورت دقیق در سامانه قرار می‌گیرد و با این اقدام آمارهایی که تا آن زمان پوشش داده نشده بود، تحت پوشش آماری بانک مرکزی قرار می‌گرفت. بر این اساس به نظر می‌رسید که با افزایش تعداد چک‌های برگشتی مشخص شده در این سامانه، بانک مرکزی انتشار آمارهای آن را متوقف کرد.

 

حال پس از گذشت یک سال از بانک مرکزی خبر می‌رسد که این بانک گزارش جدیدی از چک‌های برگشتی آماده کرده که به‌زودی و پس از تایید نهایی و احتمالا در هفته آینده منتشر خواهد شد. این گزارش در حال حاضر در انتظار تایید نهایی قائم‌مقام بانک مرکزی است. این در‌حالی است که یک مقام آگاه در بانک مرکزی به مهر درباره دلیل عدم انتشار آمار چک‌های برگشتی طی ماه‌های گذشته عنوان کرد: آمارهایی که پیش از این توسط اداره آمارهای اقتصادی بانک مرکزی منتشر می‌شد، دارای نواقص و ایراداتی بود و حال با رفع این نواقص قرار است آخرین آمارها به‌زودی منتشر شود.

 

وی افزود: بانک مرکزی، بانک‌ها را ملزم به ارائه جزئیات آمارهای صدور و برگشت چک‌ها کرده است و باید تمام آنها را به‌صورت دقیق در سامانه منتشر کنند و با این روش کسری‌های مربوطه رفع شده و صحت آمارها تایید شده است.

 

شاهد این مدعی که با منفی شدن روند برخی آمارها، بانک مرکزی انتشار آن را متوقف می‌کند، همان توقف انتشار آمارهای مطالبات معوق بانکی و گزارش سه فصل اخیر رشد اقتصادی توسط بانک مرکزی است. این بانک در سال۸۶ که ناگهان مطالبات معوق بانکی اوج گرفت، انتشار آمارهای مجزای معوقات بانکی را در دو آمار دیگر یعنی خرید دین و اموال معاملات ادغام کرد و از آن زمان به بعد انتشار این آمار مستلزم این است که یکی از مسوولان بانک مرکزی آماری را از آن اعلام کند.

 

نمونه دیگر توقف انتشار آمارها مربوط به رشد اقتصادی است. در دولت گذشته هم بانک مرکزی با منفی شدن روند آن انتشار آن را متوقف کرد و طی دو سال گذشته با رو به رشد شدن روند آن دوباره انتشار این آمار از سرگرفته شد، اما حال دوباره با رو به نزول گذاشتن رشد اقتصادی به‌دلیل رکود اقتصادی شدیدی که در کشور حاکم است، بانک مرکزی انتشار آمارهای خود را در این زمینه متوقف کرده و آمارهایی که در این زمینه وجود دارد، توسط قائم‌مقام این بانک اعلام شده است. چک‌های برگشتی هم از این قاعده مستثنی نیست و طی یک سال اخیر جای آن در آمارهای ماهانه اقتصادی بانک مرکزی که در کنار آمارهای سفته و برات صادر و واخواست شده منتشر می‌شد، خالی است. دبیرکل بانک مرکزی پیش از این اعلام کرده بود که حدود چهار سال 22.7میلیون برگ چک برگشت خورده است. میزانی که البته براساس آخرین به‌روز‌ رسانی آماری بانک مرکزی در آذرماه سال۱۳۹۳ حاکی از برگشت حدود 4.5میلیون برگ چک در ۹ماهه ابتدایی سال گذشته بود. وی در مصاحبه‌یی دیگر گفته بود: در سال٨٤، یک‌میلیون چک برگشتی، سال‌٩٢، پنج‌میلیون و در سال‌٩٣، 6میلیون برگ چک برگشتی داشتیم. با وجود این کارشناسان اقتصادی می‌گویند که به‌دلیل وضعیت رکودی شدیدی که در اقتصاد کشور حاکم است، میزان چک‌های برگشتی هم افزایش یافته و این به‌دلیل عدم اعتماد فعالان اقتصادی به وضعیت بازار و اقتصاد کشور است.