گروه اقتصادی- هم‌اکنون صندوق پس‌انداز یکم و تسهیلات اوراق‌دار ، از جمله تسهیلات اصلی بانک‌ها برای خرید مسکن به شمار می‌روند و به دلیل انحصاری که بانک مسکن در این خصوص دارد، این بانک به‌عنوان تامین‌کننده بخشی از منابع خرید مسکن، می‌تواند نبض بازار را در دست داشته باشد؛ به نحوی که تغییر در رقم تسهیلات و سود و اقساط آن، روی حجم تقاضا برای دریافت تسهیلات اثرگذار خواهد بود.
به گزارش افکارنیوز، با وجود چنین موضوعی، یکی از اقدامات دولت برای برون‌رفت مسکن از رکود، راه‌اندازی صندوق یکم و پرداخت تسهیلات مسکن در سه نرخ 40 و 60 و 80 میلیون تومانی به خانه اولی‌ها بود. اما با گذشت یک سال از آغاز این طرح اما استقبال چندانی از دریافت این وام صورت نگرفت.
نرخ سود این تسهیلات در ابتدا 14 درصد بود، اما با کاهش تورم و متعاقب ان کاهش نرخ سود سپرده و تسهیلات ابتدا به ۱۳ و سپس به ۱۱ درصد کاهش پیدا کرد، اما این کاهش ۳ درصدی نتوانست باز هم تقاضا را تحریک کند. بر این اساس، طی روزهای گذشته نرخ سود اوراق تسهیلات مسکن خانه‌اولی‌ها تک‌رقمی و 9.5 درصد شده است.
بر این اساس، هم‌اکنون با سود ۹.۵ درصد، دوره بازپرداخت ۱۲ ساله و البته سپرده‌گذاری یک‌ساله روبه‌رو هستند. اما با وجود کاهش چند باره نرخ سود برای تسهیلات صندوق پس‌انداز یکم، سود در تسهیلات دیگر، یعنی تسهیلات قابل دریافت از محل خرید اوراق کاهش پیدا نکرده و در حال حاضر تا ۱۷.۵ درصد است.
این موضوع، باعث بالا بودن اقساط ماهیانه و سود مجموع پرداختی شده و متقاضی را در شرایط سختی قرار خواهد داد؛ تسیهلاتی که برای عموم و براساس شرایط جغرافیایی محل سکونت در سقف‌های ۴۰، ۵۰ و ۶۰ میلیون تومانی و برای زوجین تا ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ میلیون تومان قابل پرداخت است.
برخی کارشناسان عنوان می‌کنند گرانی اوراق مسکن و همچنین نرخ بالای سود تسهیلات آن، سدی در برابر خانه‌دار شدن مردم شده است.
به اعتقاد آنها، در حالی بانک مسکن عنوان می‌کند که نرخ سود وام مسکن را کاهش داده که قیمت خرید اوراق در روزهای گذشته با افزایش روبه‌رو بوده است.
محمدرضا رضایی‌کوچی، رییس کمیسیون عمران مجلس می‌گوید: در حال حاضر بسیاری از خانوارها برای تامین وام مسکن مجبورند علاوه بر سود وام، هزینه تامین تسهیلات را در غالب خرید اوراق پرداخت کنند. به طور مثال برای اخذ یک فقره وام 100 میلیون تومانی حدود 20 میلیون تومان هزینه اوراق پرداخت می‌شود که این با توان مالی اقشار ضعیف و متوسط جامعه همخوانی ندارد.
به گفته رضایی، با در نظر گرفتن تسهیلات گران‌قیمت در بحث مسکن، به هیچ‌وجه کمکی در راستای خانه‌دار شدن اقشار متوسط و ضعیف حامعه صورت نمی‌گیرد.
رییس کمیسیون عمران مجلس، لازمه خانه‌دار شدن مردم را ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به آنها می‌داند و معتقد است: باید با تسهیل شرایط در زمینه دریافت وام مسکن، زمینه خانه‌دار شدن اقشار مختلف جامعه را فراهم کنیم.
غلامعلی جعفرزاده، عضوکمیسیون برنامه و بودجه نیز تاکید می‌کند: در نظر گرفتن تسهیلات با سود بالا و همچنین شرایط سخت از جمله خرید اوراق با قیمت‌های نجومی به خانه‌دار شدن مردم منتهی نخواهد شد.
به باور وی، سیاست‌های مطرح شده از سوی دولت در بحث مسکن از جمله ارائه تسهیلات نتوانسته به بروز رونقی در این بازار منجر شود.
مریم فکری
