چشم امید ایران برای رفع موانع خرید هواپیما

 یک مقام ایرانی گفت ایران در تلاش است تا موانع بانکی را برای بازگشایی تجارت با ایران برطرف کند و امید دارد که در حاشیه نشست سازمان ملل در نیویورک در این هفته به نتیجه‌ای برسد.

شرکت هواپیمایی ملی ایران به طور موقت با قراردادهای خرید هواپیما از آمریکا و اروپا به ارزش بیش از 50 میلیارد دلار بر اساس فهرست قیمتی موافقت کرده است.

نه ماه پس از اجرایی شدن توافق هسته‌ای، بانک‌های اروپایی هنوز تمایلی برای مشارکت در قراردادهای ایران ندارند چراکه نگرانند در محدودیت‌های اعمالی آمریکا برای بانک‌های خود گیر بیفتند. بانک‌های آمریکایی هنوز برای داشتن روابط تجاری با ایران منع هستند.

بر اساس توافق هسته‌ای که تحریم‌های غیر هسته‌ای را برچید، ایران می‌تواند هواپیمای مسافرتی و دیگر کالاها را خریداری کند اما به علت پابرجایی هسته مرکزی تحریم‌های آمریکا علیه ایران، اجازه ندارد مبلغ آنها را به دلار بپردازد یا از سیستم مالی آمریکا استفاده کند.

ممنوعیت پرداخت به دلار مانعی برای بوئینگ و شرکت‌های بین‌المللی لیزینگ است. استفاده از دیگر ارزها نیز می‌تواند حرکت‌هایی در سیستم مالی آمریکا موسوم به تراکنش‌های U-Turn ایجاد کند که این تراکنش‌ها نیز ممنوع است.

اصغر فخریه کاشان، معاون وزیر راه ایران در نشست تامین مالی صنعت هوایی ایران، CAPA در تهران گفت: «ما در حال مذاکره هستیم و امید داریم که در جریان سفر آقای روحانی به آمریکا طی امروز و فردا، اخباری در این مورد بشنویم.»

به نوشته رویترز، فرهاد پرورش، مدیرعامل ایران‌ایر یکی از همراهان روحانی در سفر به نیویورک برای  شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل است.

آمریکا اعلام کرده است که هیچ برنامه‌ای برای دوباره برقرار کردن مجوز U-Turn ندارد، مجوزی که به بانک‌های خارجی اجازه می‌دهد تا از سیستم مالی این کشور برای انتقال دارایی‌ها برای تجارت با ایران استفاده کنند.

ایران می‌خواهد پول خرید بوئینگ‌ها را به دلار بپردازد اما نتوانسته است و بیشتر کارشناسان معتقدند که این امر بعید است اما تهران می‌خواهد اداره کنترل دارایی‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا این موضوع را به عنوان بخشی از یک روند جداگانه تصویب کند که بر اساس آن همچنین باید مجوز جت‌ها را پیش از صادرات به ایران ضمانت کند.

منابع تجاری می‌گویند بوئینگ در حال مذاکره با شخص ثالث برای رسیدگی به تراکنش‌ها و پرداخت ها به دلار است اما بعید است که این کار بدون یک دستورالعمل واضح از سوی واشنگتن انجام شود.

به گفته منابع صنعتی، هرچند ایرباس هواپیماهای خود را به دلار می‌فروشد، اما انتظار می‌رود که فروش به ایران را به یورو انجام دهد و نیازی برای مجوز برای دریافت پول خود نداشته باشد.

اما با این حال این کشور به مجوزهای صادراتی مشابه بوئینگ از دولت آمریکا به علت استفاده از سهم بالایی از قطعات آمریکایی در هواپیماهای خود نیازمند است. فخریه کاشان گفته است وی احساس می‌کند که وزارت خزانه داری آمریکا مجوزهای صادراتی را برای تمام تامین‌کنندگان هواپیما برای ایران تا پایان سپتامبر صادر کند.

برتراند گرابوسکی، مدیرعامل بانک دی‌وی بی آلمان گفت: «مشکل بانک‌های اروپایی این است که شرایطی که تحت آنها اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا توافق‌ها را تایید خواهد کرد را نمی‌دانیم و مورد دوم موضوع سابقه است.»

«حتی اگر اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا تاییدیه خود را صادر کند آنچه بیشتر بانک‌های بزرگ اروپایی از آن می‌ترسند این است که آنها حقوق و مصونیت‌های ویژه عالی‌ در آمریکا دارند که ممکن است برخی از آنها را به شکل و در زمان غیرمشخصی به علت تجارت با ایران از دست بدهند.»

نبود شفافیت در مورد قوانین ارزی نیز سبب سردرگمی برای شرکت‌های لیزینگ شده است که انتظار می‌رود نقش بزرگی در نوسازی ناوگان هوایی ایران داشته باشند.