نقد یک‌طرفه مشارکت‌های خارجی خودروسازان

بر همین اساس، در برنامه‌ای که شنبه شب گذشته از تلویزیون پخش شد، کارشناسان حضوری و تلفنی برنامه موردنظر به نقد قراردادهای خودرویی در پسابرجام پرداخته و به خصوص توافق با فرانسوی‌ها را مورد انتقاد قرار دادند. از جمله مهم‌ترین انتقادات آنها، چرایی عقد قرارداد با خودروسازان فرانسوی و همچنین واگذاری برخی سایت‌های داخلی به شرکت‌های موردنظر (سیتروئن و رنو) بود که چون همه مدعوین حضوری و تلفنی برنامه، منتقد و مخالف بودند، پاسخی به انتقادات شان داده نشد.

هرچند در طول برنامه، نقدهایی منصفانه نیز به قراردادهای خارجی صنعت خودرو و مسائل حاشیه‌ای این صنعت وارد شد، با این حال به اعتقاد برخی کارشناسان، به دلایلی، نمی‌توان خودروسازان داخلی را به‌دلیل عقد قرار داد با فرانسوی‌ها، چندان نکوهش کرد. یکی از دلایل مهم در این مورد، محدودیت انتخاب گزینه همکاری، ازسوی خودروسازان داخلی است. به‌عبارت بهتر، اگرچه توافق هسته‌ای و برجام توانسته مسیر ورود خارجی‌ها به خودروسازی کشور را تا حدی هموار کند، با این حال این گونه نیست که خودروسازان بزرگ دنیا برای ورود به ایران صف کشیده و گزینه‌های زیادی برای انتخاب وجود داشته باشد. در واقع جدای از اینکه چه نوع قراردادی با خودروسازان فرانسوی بسته شده، نکته مهم دیگر اینجاست که تقریبا گزینه دیگری برای ورود به صنعت خودرو کشور و همکاری با ایران خودرو و سایپا، وجود نداشته است. منتقدان مشارکت با خودروسازان فرانسوی، طوری انتقاد می‌کنند که گویا بزرگ‌ترین شرکت‌های خودروساز دنیا برای گرفتن بلیت خودروسازی ایران صف بسته و برای مشارکت با شرکت‌های خودروساز داخلی سر و دست می‌شکنند، در حالی که خود نیز واقف به محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها در این ماجرا هستند. در این شرایط، اگر قرار بود خودروسازان کشور قید مشارکت با فرانسوی‌ها را نیز می‌زدند، احتمالا گزینه دیگر برای همکاری مشترک، چینی‌ها بودند، چینی‌هایی که کیفیت محصولات و روند داخلی سازی شان در ایران، مقبول نیست. اتفاقا پرسش مهم در این ماجرا این است که منتقدان حضور فرانسوی‌ها در خودروسازی ایران، چرا در دولت قبل به شرکت‌های خودروساز چینی حاضر در صنعت خودرو کشور نمی‌تاختند و عملکرد آنها را نقد نمی‌کردند؟ مگر نه اینکه چینی‌ها توجهی به داخلی سازی در خودروسازی کشور و صادرات محصول (از ایران) نمی‌گذاشتند و هنوز هم نمی‌گذارند، پس چرا همین منتقدان دلسوز و نگران خودروسازی، نه در گذشته و نه در مقطع فعلی، آنها را نقد نمی‌کنند؟

به‌نظر می‌رسد اگر روزی روزگاری خودروسازان بزرگ دنیا مشتاق حضور در بازار ایران شده و برای آن برنامه‌ریزی کنند، آنگاه می‌توان به خودروسازان و دولت ایراد گرفت که چرا در بین این همه شرکت معتبر، سراغ فرانسوی‌ها رفته‌اند.