روزنامه «نیویورک تایمز» (nytimes) در یکی از جدیدترین گزارش‌های خود درباره ایران به قلم توماس اردبرینک، با عنوان «ایران برای بلندپروازی‌های جهانی چین، نقش محوری دارد» به موضوع رابطه چین و ایران پرداخته و با مصاحبه با یک کارآفرین چینی در ایران و همچنین بررسی جاده ریلی جدید چین تا اروپا که از ایران می‌گذرد، بر رشد اقتصادی هر دو طرف این رابطه تاکید کرده است.
این گزارش ابتدا با معرفی کارآفرین چینی در ایران آغاز می‌شود: «وقتی زوائو رو لین، کارآفرینی از پکن، از امکان فعالیت‌های تجاری و همکاری با ایران در شرق این کشور با خبر شد، در ابتد برای شروع چنین فعالیتی با تردید رو به رو بود. اما پس از مدتی یک نقشه مربوط به این منطقه را خریداری و بدون این که مرزهای بین‌المللی را در نظر بگیرد، به این منطقه به عنوان یک بازار بزرگ نگاه کرد.
چندی پیش آقای لین چهل و نه ساله که با خودرو BMW سفید رنگ خود، سرگرم رانندگی در بزرگراهی بود که تهران را به شهر مشهد در شرق تهران متصل می‌کند، گفت کشورها و حتی اروپا به ایران بسیار نزدیک هستند. وی افزود ایران در مرکز جهان و هر آنچه در آن وجود دارد، قرار دارد».
نویسنده سپس به جاده ارتباطی چین و ایران اشاره می‌کند: « ایران چند هزار سال کانون و شاهراه تجارت بین شرق و غرب بوده است. اکنون نقش قدیمی ایران قرار است با اجرای طرح "یک کمربند، یک جاده" که چین آن را در دست اجرا دارد، ظرف چند سال آینده، گسترش پیدا کند. قرار است چین برای اجرای این طرح که در آن احداث شمار زیادی پل، خطوط آهن، بندر و نیروگاه در بیش از شصت کشور اروپایی، آسیایی، آفریقایی و ایران پیش بینی شده است، بیش از یک هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند. ایران که از لحاظ تاریخی همواره نقش محوری و کانونی در تجارت شرق و غرب داشته است، در طرح یک کمربند، یک جاده نیز همین نقش را بر عهده خواهد داشت. طرحی که چین در دست اجرا دارد همانند یک جورچین (پازل) که از قطعات مختلف تشکیل یافته است، قطعات آن یکی پس از دیگری در کنار یکدیگر قرار می گیرند. در شرق ایران، چینی‌ها سرگرم نوسازی یکی از عمده‌ترین خطوط آهن این کشور هستند. این خط آهن که چینی‌ها سرگرم بهبود بخشیدن زیرسازی آن و پل‌های مسیر هستند، در نهایت تهران را به ترکمنستان و افغانستان متصل خواهد کرد.
در غرب ایران نیز فعالیت‌های مشابهی در جریان است و نیروی کار مربوطه، سرگرم نوسازی خط آهن تهران – ترکیه هستند که در ادامه به اروپا متصل خواهد شد. طرح‌های ریلی دیگری تهران و مشهد را به بنادر ایران در جنوب این کشور در حاشیه دریای عمان متصل خواهند کرد. ایران اکنون برای تحقق بلندپروازی‌های عظیم چین، نقش محوری دارد. مسیرهای دیگر بین چین با اروپا، هم طولانی‌تر خواهد بود و هم این که به ناچار می‌باید از طریق روسیه عبور کند که خود رقیبی بالقوه برای پکن محسوب می‌شود».
آقای لین یک کارآفرین چینی است که تا کنون در ایران هشت کارخانه با ظرفیت شغلی 2 هزار نفر احداث کرده است
این روزنامه در ادامه معتقد است که چین خریدار اصلی بازاری بزرگ برای نفت ایران است و از آنجا که تحریم های یک جانبه آمریکا مانع از آن می‌شود که بانک‌های بزرگ جهانی در ایران سرمایه‌گذاری کنند، در نتیجه چین تنها منبع سرمایه کلان برای اجرای طرح‌های زیرساختی مهم ایران محسوب می‌شود.
این گزارش سپس به صحبت‌های کارآفرین چینی مستقر در ایران و نظرش را در رابطه با این جاده ارتباطی و مراودات اقتصادی دو کشور می‌پردازد: «ایران فقط با چین در زمینه احداث خط آهن و جاده همکاری نمی‌کند، بلکه این کشور به یکی از پر طرفدارترین مقاصد برای فعالیت کارآفرینان و سرمایه‌گذاران چینی از جمله آقای لین تبدیل شده است. این سرمایه‌گذار و کارآفرین چینی با چند واژه‌ای که از زبان فارسی می‌داند و دریافت وام کم بهره از دولت متبوع خود و معافیت مالی که دولت ایران برایش در نظر گرفته است، از سال ٢٠٠٢ که وارد بازار ایران شد تا کنون هشت کارخانه در ایران با ظرفیت شغلی 2 هزار نفر احداث کرده و انواع کالاهای مورد نیاز ایران و کشورهای همسایه آن را تأمین می‌کند.
آقای لین با لبخند گفت متوجه می‌شوید که من حتی از سیاستمداران کشورم نیز آینده نگرتر بوده‌ام. از زمان آغاز طرح یک کمربند یک جاده چندین نفر از چین به دیدن وی آمده‌اند و او نیز بارها با سفیر چین در تهران ملاقات داشته است. وی می‌گوید من در زمینه سرمایه گذاری در ایران پیشگام بوده‌ام و دیگران می‌خواهند از تجربیات من استفاده کنند.
آقای لین کارخانه‌های خود را در امتداد خط آهن برقی ٥٧٥ مایلی که تهران را به مشهد متصل می‌کند، احداث کرده است. دولت چین برای احداث این خط ریلی یک میلیارد و ششصد میلیون دلار به ایران وام پرداخت کرده است. هنگامی که این خط آهن تکمیل و به بهره‌برداری برسد به شبکه‌های خط آهن ایران متصل خواهد شد و آن زمان است که آقای لین خواهد توانست کالاهای تولیدی در کارخانه‌های خود در ایران را تا شمال اروپا یعنی لهستان و روسیه با هزینه‌ای به مراتب کمتر از حال حاضر، صادر کند.
وی می‌گوید البته اقتصاد ایران نیز رشد خواهد کرد، چین توسعه خواهد یافت و قدرت آن بیشتر خواهد شد».
در یک برنامه آزمایشی، چین و تهران در سال ٢٠١٦ یک قطار را از شانگهای به مقصد تهران به حرکت درآوردند و این قطار ظرف دوازده روز این فاصله را طی کرد در حالی که مسیر دریایی سی روز طول می‌کشد
نویسنده در ادامه توضیحات تکمیلی در رابطه با این خط آهن می‌دهد: «زمانی که خط آهن مورد نظر تکمیل شود در نهایت طول آن به دو هزار کیلومتر خواهد رسید و در نتیجه تهران به اورومچی مرکز استان سین کیانگ متصل خواهد شد.
اگر همه کارها طبق برنامه پیش برود، آن گونه که روزنامه دولتی چاینا دیلی گزارش داده است، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان را نیز به یکدیگر متصل خواهد کرد. البته این کار به تغییر اندازه‌های واگن‌ها و ایجاد خطوط ارتباطی و نوسازی ترن‌ها نیاز دارد.
در یک برنامه آزمایشی، چین و تهران در سال ٢٠١٦ یک قطار را از شانگهای به مقصد تهران به حرکت درآوردند و این قطار ظرف دوازده روز این فاصله را طی کرد در حالی که مسیر دریایی سی روز طول می‌کشد. در ایران، خط آهن موجود بین تهران - مشهد برای حرکت قطار چینی مورد استفاده قرار گرفت که دیزلی است و سرعت آن پائین می باشد. با تکمیل شدن خط آهن برقی که برای سال ٢٠٢١ پیش بینی می‌شود، حرکت قطارها در این خط با سرعت ١٢٥ کیلومتر در ساعت خواهد بود».
این گزارش در پایان معتقد است که مسئولان ایرانی به رابطه با چین خوشبین هستند: «شرکت‌های دولتی چین در سراسر ایران سرگرم کارند و به احداث بزرگراه‌ها، بهره‌برداری از معادن و تولید فولاد مبادرت می‌کنند. فروشگاه‌ها در تهران انباشته از کالاهای چینی و خیابان‌های آن نیز پر از خودروهای ساخت چین است. زمامداران ایران امیدوارند که مشارکت ایران در طرح یک کمربند یک جاده که چین اجرای آن را آغاز کرده است برای ایران این فرصت را فراهم آورد که از جاه‌طلبی‌های بزرگ اقتصادی چین بهره‌ای نیز نصیب ایران شود».
