روزنامه شرق نوشت: واردات ميوه باز هم دردسرساز شد و اين بار مركبات تركيهاي بلاي جان باغداران شمالي شده است؛ مركباتي كه مسووليت ورود آنها را هيچ دستگاهي برعهده نميگيرد و پيگيريها در نهايت به دور باطلي ختم ميشود كه آغاز آن اظهارنظر گمرك جمهوري اسلامي است كه همه ميوههاي وارداتي مجوز داشته و ثبت سفارش شدهاند.
در طرف دیگر ماجرا وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه تجارت به‌عنوان زیرمجموعه آن قرار دارد؛ سازمانی که مسوولیت ثبت سفارش واردات را برعهده دارد و به گفته رییس این سازمان هرگونه ثبت سفارش پس از صدور مجوز از طرف دستگاه‌های ذی‌ربط صورت می‌گیرد؛ مجوزی که در مورد محصولات کشاورزی از طرف وزارت جهاد کشاورزی صادر می‌شود و این وزارتخانه باید در زمان صدور تمامی جوانب و مقررات را رعایت کند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی نیز در این رابطه اعلام کرد: این وزارتخانه به هیچ احدی اعم از خصوصی و دولتی هیچ‌گونه مجوز وارداتی نداده‌ و مسوولان بازرگانی اگر مدعی هستند که وزارت جهاد کشاورزی مجوز واردات میوه را صادر کرده است، مدرک خود را ارایه کنند.
محمدعلی نیکبخت‌، تصریح کرد: وزارت جهاد کشاورزی مسوول تنظیم بازار یا تجارت کشور نیست و ثبت و سفارش را انجام نمی‌دهد.
وی گفت: به استناد ماده «۱۶» قانون افزایش بهره‌وری از نیمه دوم سال گذشته همزمان با تصویب این قانون، وزیر جهاد کشاورزی طی نامه‌ای رسمی به وزیر صنعت، معدن و تجارت ابلاغ کرده است که واردات همه میوه‌ها به غیر از موز که تولید داخلی ندارد، ممنوع است و خواستار عدم پذیرش ثبت و سفارش واردات میوه از این وزارتخانه شده و خرداد‌ماه امسال نیز مجددا به این وزارتخانه ممنوعیت واردات میوه را تاکید کرده‌ایم.
نیکبخت تصریح کرد: قانون‌گذار از وزارت جهاد کشاورزی اعلام ممنوعیت واردات محصولات زراعی و باغی را خواسته است که ما نیز به وظیفه قانونی خود عمل کرده‌ایم و اینکه محموله‌های میوه با وجود اعلام ممنوعیت باز هم وارد کشور می‌شوند، باید گمرک و سازمان توسعه تجارت پاسخگو باشند.
به گفته معاون وزیر جهاد کشاورزی واردات همه میوه‌ها از نظر وزارت جهاد کشاورزی تخلف محسوب می‌شود که این موضوع از وزارتخانه‌های مربوطه و دیگر دستگاه‌های ذی‌ربط از سوی جهاد کشاورزی در حال پیگیری است.
وی اظهار کرد: وزارت جهاد کشاورزی نیز از واردات محموله اخیر(مرکبات) شوکه شده و در تعجب است که چگونه با وجود ممنوعیت واردات این محموله‌ها وارد کشور می‌شوند و جای سوال است که مجوز واردات این محموله‌ها حتی تا گمرکات کشورمان از کجا صادر شده است.
قوانین یک‌شبه و برای افراد خاص
رییس اتحادیه صادر‌کنندگان و وارد‌کنندگان میوه و تره‌بار اما نظر دیگری دارد و معتقد است واردات میوه در چارچوب قانون بوده است و البته این قانون بوده که برای برخی از افراد خاص دچار تغییر شده است.
سیدرضا نورانی تاکید کرد: هیچ یک از اعضای این اتحادیه میوه وارد نکرده‌اند و جای سوال است که واردات از سوی چه کسانی صورت می‌گیرد؟
نورانی گفت: با توجه به اینکه پتانسیل‌های خوب و مزیت‌های بالا در کشور وجود دارد، تولید داخلی نه‌تنها می‌تواند جوابگوی مصرف باشد بلکه می‌تواند صادرات و ارزآوری هم داشته باشیم.
وی افزود: این درحالی است که هنوز پرتقال‌های کشورمان روی درخت است، واردات آغاز شده. به گفته نورانی قوانین واردات و صادرات یک‌شبه و برای افراد خاص اعمال می‌شود.
رییس اتحادیه صادر‌کنندگان و وارد‌کنندگان میوه و تره‌بار خاطرنشان کرد: سال ۸۶ به دلیل سرمازدگی، باغات کشور لطمه دید و مجبور به واردات شدیم، اما پس از آن و با مناسب شدن شرایط تولید داخلی باز هم واردات ادامه یافت.
وی تصریح کرد: هیچ یک از اعضای این اتحادیه میوه وارد نکرده‌اند و جای سوال است که واردات از سوی چه کسانی صورت می‌گیرد؟
نورانی اظهار کرد: با وجود اینکه واردات آناناس ممنوع است، بازار‌های مصرف پر از آناناس‌های وارداتی بوده که از کانال‌های قانونی وارد شده، چراکه این محصول باید از کشور‌های دور و با تجهیزات یخچال وارد شود که قابلیت واردات قاچاق را ندارد؛ واردات محصولات کشاورزی با برنامه‌ریزی بوده است.
میوه‌ها قانونی وارد می‌شوند
در طرف دیگر ماجرا اتحادیه باغداران به‌عنوان تنها تشکل حامی این بخش معتقد است مسوولان از زیر بار پذیرش مسوولیت واردات مرکبات شانه خالی می‌کنند.
رییس اتحادیه باغداران با ابراز نگرانی از پر شدن میوه‌های وارداتی در مراکز خرده‌فروشی گفت: تمام مسوولان می‌خواهند این موضوع را گردن نگیرند در صورتی‌که این واردات مدیر‌یت شده بوده است.
مجتبی شادلویی تصریح کرد: قانون‌های واردات و تعرفه‌گذاری نباید مقطعی و مصلحتی لحاظ شود. رییس اتحادیه باغداران تاکید کرد: درحالی‌که طبق قانون، تعرفه واردات محصولات کشاورزی باید معادل تعرفه واردات خودرو ۹۰ درصد باشد، این قانون اجرایی نمی‌شود.
وی اظهار کرد: با توجه به اینکه هزینه فایده واردات میوه به صورت قاچاق زیاد نیست، این محموله‌ها نباید غیرقانونی وارد کشور شده باشند.
همه میوه‌های وارداتی مجوز ثبت‌ سفارش دارند
گمرک ایران نیز اعلام کرده است همه میوه‌های وارداتی به صورت رسمی و با مجوز دستگاه‌های مربوطه صورت گرفته است.
معاون وزیر اقتصاد درباره واردات مرکبات در فصل برداشت این محصول در کشور توضیح داد و گفت: هیچ کالایی امکان ورود به کشور ندارد مگر اینکه از سوی سازمان توسعه تجارت ثبت سفارش شده و مجوز اولیه ورود را توسط وزارت بازرگانی اخذ کرده باشد.
وی ادامه داد: قطعا میوه‌ای که وارد کشور می‌شود ابتدا ثبت سفارش می‌شود همان طور که مجوز قرنطینه میوه از سوی وزارت جهاد کشاورزی صادر می‌شود بنابراین گمرک اسناد مربوط به ثبت سفارش و مجوز قرنطینه را که از سوی دو وزارتخانه بازرگانی و جهاد کشاورزی صادرمی‌شود، بررسی می‌کند.
ثبت و سفارش قبل از ممنوعیت بوده است
مدیرکل ثبت و سفارش وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اعمال نظارت و کنترل بر واردات و جلوگیری از واردات محصولات ممنوع اظهار کرد: ما هم به عنوان وزارت بازرگانی نگران واردات هستیم و اگر میوه‌های ممنوعه وارد‌ شده‌اند، ثبت و سفارش آنها در قبل از ممنوعیت بوده است. خدایی درباره واردات انواع میوه با وجود اعلام ممنوعیت آن اظهار کرد: تعرفه واردات ۷۰۰ کالای وارداتی در اختیار جهاد کشاورزی است، اما واردات ۱۹۰ کالا از سوی این وزارتخانه ممنوع شده و ۵۱۰ کالا هیچ تعرفه‌ای ندارند.
وی با تاکید بر اعمال نظارت و کنترل بر واردات و جلوگیری از واردات محصولات ممنوع، اظهار کرد: ما هم به عنوان وزارت بازرگانی نگران واردات هستیم و اگر میوه‌های ممنوعه وارد‌ شده‌اند، ثبت و سفارش آنها در قبل از ممنوعیت بوده است.
خدایی افزود: اگر محصولات از گمرک به صورت رسمی وارد شده‌ باشند، دستگاه‌های وارد‌کننده مشخص هستند و وزارت جهاد کشاورزی نیز به عنوان متولی قرنطینه بر سالم ‌بودن محصولات کشاورزی نظارت داشته و با گواهی و تایید سازمان حفظ نباتات محموله وارداتی از گمرک ترخیص می‌شوند.
مدیرکل ثبت و سفارش وزارت صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: این وزارتخانه براساس ضوابط دستگاه قبلی(وزارت جهاد کشاورزی) اقدام به ثبت آمار می‌کند.
به گفته وی محدودیتی برای ثبت سفارش و واردات وجود ندارد. به نظر می‌رسد واردات مرکبات ترکیه‌ای در فصل برداشت و اعتراض‌های صورت‌گرفته همچون موارد گذشته بی‌نتیجه خواهد ماند. اظهارات ضد و نقیض مسوولان نیز نشان‌دهنده ورود قانونی مرکبات به کشور بوده است و پروسه واردات تمامی مراحل قانونی خود را طی کرده است.
اما آنچه در اين بين از اهميت بالايي برخوردار است مرجع صادركننده مجوز و چرايي تغيير قانون در موارد خاص است كه به نظر ميرسد هيچگاه جوابي براي آن وجود نداشته باشد.