رشد صنعت چگونه مثبت شد؟

مقایسه شاخص مقدار تولید بخش صنعت نشان می‌دهد این شاخص در زمستان سال 1395 به رقم شاخص در سال 1390 رسیده است. این موضوع نشان می‌دهد تولید بخش صنعت پس از سپری شدن دوره رکود پنج‌ساله به سطح قبلی خود در سال 1395 رسیده است.

با این حال، با توجه به رشد منفی سرمایه‌گذاری در سال‌های اخیر و با توجه به پر شدن ظرفیت‌های خالی بخش صنعت انتظار رشد قابل توجهی برای سال‌های آتی در این بخش چندان مورد انتظار نخواهد بود.

رشد صنعت

شاخص کل تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی در سال 1395 تقریبا به سطح سال 1390 (99.3) رسیده است. با این حال، بررسی رشد زیربخش‌های صنعت حاکی از آن است که این عدم تغییر به طور متوازن رخ نداده و در نتیجه خنثی شدن رشد مثبت و منفی زیربخش‌های بخش صنعت حاصل شده است.

در این میان، از 24 زیربخش صنعت تنها 10 بخش در سال 1395 نسبت به سال 1390 رشد داشته‌اند که بیشترین رشدها مربوط به زیربخش‌های تولید دارو، تولید آشامیدنی‌ها و مواد غذایی بوده است؛ ضمن اینکه از 14 زیربخشی که رشد منفی داشته‌اند، 7 زیربخش بیش از 20 درصد درصد رشد منفی داشته‌اند که این موضوع وضعیت وخیم این صنایع را در سال 1395 نسبت به سال 1390 نشان می‌دهد.

همچنین سهم پایین این بخش‌ها در شاخص کل صنعت باعث شده است که رشد منفی این زیربخش‌ها تاثیر چندانی بر رشد کلی بخش صنعت نگذارد. به طور کلی بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص کارگاه‌های بزرگ صنعتی در این دوره مربوط به زیربخش‌های تولید محصولات شیمیایی، صنایع غذایی و فلزات اساسی بوده است. ضمن اینکه بیشترین تاثیرپذیری منفی این شاخص نیز از زیربخش‌های وسایل نقلیه موتوری و کانیهای غیرفلزی بوده است.

برآوردها نشان می‌دهد اگر صنایعی که نسبت به سال 1390 زیر ظرفیت تولید می‌کنند، تولید خود را به سطح تولید سال 1390 برسانند، باعث رشد 6 درصدی بخش صنعت خواهند شد.

مرکز آمار ایران در آخرین گزارش منتشره خود از رشد اقتصادی سال 1395، رشد بخش صنعت در این دوره زمانی را برابر با 6.5 درصد اعلام کرده است. ضمن اینکه بانک مرکزی نیز رشد بخش صنعت را 6.9 درصد اعلام کرده است.

برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس درباره رشد بخش صنعت در سال 1396 با توجه به فعالیت‌های زیربخشهای منتخب بخش صنعت و پیش‌بینی تولید آنها تا انتهای سال‌جاری حاکی از آن است که رشد ارزش‌افزوده بخش صنعت در سال 1396 حدود 6 درصد خواهد بود.

بررسی ضریب اهمیت زیربخش‌های مختلف صنعت در شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی نشان می‌دهد 80 درصد تولید صنعتی کشور تحت‌تاثیر 5 صنعت محصولات شیمیایی (26 درصد)، فلزات اساسی (20 درصد)، وسایل نقلیه موتوری (16.5 درصد)، کانی‌های غیرفلزی (9.5 درصد) و صنایع غذایی (7.5 درصد) است.