همه‌ی ما بارها نام سکته مغزی را شنیده‌ایم و حتی شاید در اطراف خود فرد مبتلا به سکته مغزی را دیده‌ایم. برخی از آنها ممکن است دچار فلج در یک طرف صورت شده باشند و برخی دیگر در بستر باشند. به نظر شما سایر عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟ آیا این عوارض قابل کنترل و درمان هستند؟ آیا از علل، علائم و چگونگی رخداد سکته مغزی اطلاع دارید؟ درمان دارویی و غیردارویی عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟ برای پاسخ به تمام این سؤالات، لطفا در ادامه همراه ما باشید. امید است این مطلب بتواند در آگاهی‌بخشی اطلاعات عمومی افراد در زمینه‌ی سکته مغزی موثر باشد.
مغز، اندام پیچیده‌ی عروقی و دارای منبع غنی از شبکه‌ی رگ‌های خونی است که اجازه‌ی خون‌رسانی به تمام قسمت‌های مغز را می‌دهد. اگر خون‌رسانی به دلیل پارگی رگ‌ها یا انسداد ناشی از لخته‌ی خون، پلاک‌های چربی و... به هر ناحیه از مغز مختل شود، نورون‌ها و دیگر سلول‌های آن قسمت از مغز، قادر به دریافت اکسیژن نخواهند بود و به تدریج از بین می‌روند، به این رویداد سکته مغزی گفته می‌شود. آیا این علل می‌توانند پیش‌بینی کنند که عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی، به‌عنوان وضعیت اورژانسی پزشکی محسوب شده و باید جدی گرفته شود و به بهترین کلینیک مغز و اعصاب . به نظر شما نظر پزشکان متخصص مغز و اعصاب تهران در خصوص عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟
برای پاسخ به این سؤال که عوارض بعد از سکته مغزی چیست، لازم است بدانید که علائم سکته مغزی متغیر و وابسته به قسمتی از مغز است که تحت‌تأثیر سکته قرار گرفته است. با این حال، برخی از علائم عمومی این بیماری شامل موارد زیر است:
- فلج شدن و افتادگی یک طرفه‌ی عضلات صورت و ناتوانی در لبخند زدن
- ضعف، سنگینی و بی‌حسی در اندام‌های فوقانی بدن
- اختلال در تکلم و یا مشکلات درک زبان
- زوال شناختی و در مراحل پیشرفته زوال عقل (دمانس)
- فلج کامل یک طرف بدن
- گیجی و گاهی سردرد شدید
- از دست دادن بینایی
- عدم تعادل و عدم حرکت صحیح
- مشکلات در بلع
-
در بیماران سکته مغزی، زمان، پارامتری حیاتی است. هرچه بیمار زودتر مراقبت‌های پزشکی را دریافت کند، با اثرات مخرب کمتری مواجه خواهد شد.
برای پاسخ به این سؤال که عوارض بعد از سکته مغزی چیست، لازم است با انواع سکته مغزی آشنا شوید.
- سکته مغزی ایسکمیک، رایج‌ترین شکل سکته مغزی است و زمانی ایجاد می‌شود که لخته‌ی خون یا رسوبات چربی در مجرای عروق مغز به‌دلیل فشار خون و کلسترول بالا، چاقی، دیابت نوع 2 و همچنین مصرف بیش از حد الکل تشکیل گردد.
-
ممکن است در فردی، حملات ایسکمیک گذرا به دلیل سکته‌های مکرر کوچک رخ دهد. لذا، انسداد موقت رگ خونی، منجر به کمبود اکسیژن در منطقه‌ی آسیب‌دیده‌ی مغز خواهد شد. علائم این نوع سکته‌ها، معمولاً طی یک روز برطرف می‌شوند. اما، ممکن است با گذشت زمان، منجر به کاهش تدریجی عملکرد مغز شود.
- نوع دوم سکته مغزی، سکته هموراژیک است و زمانی رخ می‌دهد که رگ خونی ضعیف و پاره شود. خونِ نشت‌کرده، تجمع می‌یابد و باعث فشرده شدن بافت اطراف مغز و عدم دسترسی آنها به اکسیژن می‌شود. فشار خون بالا، عامل کلیدی در سکته‌های هموراژیک محسوب می‌شود؛ اما، استرس هم ممکن است فشار خون را تشدید کند.
مهمترین اولویت پزشکی در بیمار مبتلا به سکته مغزی، جلوگیری از عوارض ناشی از آن و جلوگیری از سکته‌ی مجدد است. تمام عوارض بیمار باید توسط پزشک، کنترل و درمان شود.
اما شایع‌ترین عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟
-
اِدِم یا تورم مغز
-
ذات الریه یا مشکلات تنفسی
-
مشکلات در بلع و ورود ترشحات بزاقی به راه هوایی و در نتیجه عفونت ریه بر اثر آسپیراسیون
-
عفونت دستگاه ادراری و یا کنترل مثانه
-
تشنج
-
افسردگی بالینی
-
زخم بستر
-
انقباض اندام‌ها
-
درد شانه
-
ظهور لخته‌های خون در سیاهرگ‌های پا
اما ببینیم درمان غیردارویی عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟ لازم به ذکر است که تجویز هرگونه درمان دارویی، توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب، برای فرد مبتلا به سکته مغزی، انجام خواهد شد. انواع درمان‌های غیردارویی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فیزیوتراپی برای جلوگیری از انقباض اندام‌ها، درد شانه و مشکلات عروق خونی.
- چرخش مکرر در رختخواب برای جلوگیری از زخم بستر
- تغذیه‌ی مناسب
- برنامه‌های تمرینی مثانه برای بی‌اختیاری
- بلع، تنفس درمانی و تمرینات تنفسی عمیق، جهت کاهش خطر ابتلا به ذات الریه
- درمان روانشناختی شامل مشاوره، گفتاردرمانی
- کاردرمانی
اما از دیگر راهکارهای درمان غیردارویی عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟ در برخی موارد، ممکن است از جراحی برای رفع انسداد یا ترمیم رگ پاره‌شده استفاده شود. افرادی که دچار سکته‌های بزرگ و غیرکشنده می‌شوند، اغلب با پیامدهای فیزیولوژیکی کوتاه‌مدت یا بلندمدت مواجه می‌شوند. برای مثال، افرادی که دچار مشکلات بلعی می‌شوند، ممکن است نیاز به لوله‌ی تغذیه از طریق بینی و یا لوله‌گذاری معده داشته باشند.
در این قسمت، بهتر است به این پرسش پاسخ دهیم که درمان دارویی عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟ به منظور جلوگیری از سکته مغزی یا سکته‌های بعدی، ممکن است از داروهای ترومبولیتیک برای حل کردن لخته‌های خون و بازگرداندن جریان خون استفاده شود. داروهای ضدپلاکتی مانند آسپرین نیز ممکن است احتمال تشکیل لخته را در آینده کاهش دهد. سایر داروهای پیشگیری‌کننده از انعقاد خون مانند وارفارین و هپارین نیز می‌توانند به مدت طولانی تجویز شوند، به خصوص اگر فرد سابقه‌ی لخته شدن یا ترومبوز ورید عمقی داشته باشد. از داروهای کاهش‌دهنده‌ی سطح کلسترول مثل استاتین‌ها نیز می‌توان برای کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی استفاده کرد تا خطر تشکیل پلاک در رگ‌های خونی مغز کاهش یابد. همچنین، برای درمان افسردگی بالینی، از داروهای ضد‌افسردگی، روان‌درمانی یا ترکیبی از هر دو روش استفاده می‌شود.
در این مطلب پاسخگوی این پرسش بودیم که عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟ اما یادتان باشد که داشتن سبک زندگی فعال و مطلوب، مانند تغذیه‌ی مناسب و داشتن فعالیت بدنی کافی، می‌تواند در خطر ابتلا به سکته‌ی مغزی و زوال عقل موثر باشد.
