پس از ترزا می، بوریس جانسون و لیز تراس، اکنون ریشی سوناک به عنوان چهارمین نخست وزیری که وعده بازکردن گره برگزیت در ایرلند شمالی را داده به رسانه‌ها گفته به کسب توافق با طرف‌ها در این باره نزدیک شده است.
ریشی سوناک که دولتش از آغاز با اعتصاب‌های گسترده و نارضایتی‌های شدید در پی بحران هزینه‌های زندگی در این کشور مواجه شده است می‌گوید: تلاش می‌کند در روز‌های آینده توافق جدیدی برای حل بحرانی که پس از برگزیت بر سر ایرلند شمالی سایه افکنده است بدست آورد. البته نخست وزیر گفته هنوز توافقی میان کشورش و اتحادیه اروپا در این باره انجام نشده است.
جیمز کلورلی، وزیر خارجه انگلیس هم درخصوص احتمال توافق بر سر ایرلند شمالی در روز‌های آینده ابراز خوشبینی کرده، اما گفته است «به هیچ وجه تضمین شده نیست» چرا که هنوز تا رسیدن به توافق شکاف‌هایی وجود دارد.
انگلیس پس از ماه‌ها بن بست در روند اجرای جدایی این کشور از اتحادیه اروپا موسوم به برگزیت به ویژه بر سر ایرلند شمالی که تنها راه زمینی انگلیس به اتحادیه اروپاست در زمان بوریس جانسون به توافقی با این اتحادیه دست یافت که حامیان نظام سلطنت در ایرلند شمالی که حزب اتحادگرای با انگلیس از آنان نمایندگی می‌کند این توافق را موجب تضعیف موقعیت آنان و زمینه سازی جدایی این منطقه از انگلیس می‌دانند و خواستار لغو یا تغییر آن هستند. این نگرانی پس از آن تشدید شده است که حزب جمهوری خواه شین فن پس از صد سال توانست بیشترین کرسی‌های مجلس محلی را در ایرلند شمالی به دست آورد. جمهوری خواهان ایرلند شمالی خواهان جدایی این منطقه از انگلیس و پیوستن آن به جمهوری ایرلند هستند.
از آنجا که جمهوری ایرلند که یک کشور مستقل است و سال‌ها پیش، از انگلیس جدا شده است، پس از سال‌ها جنگ با سلطنت طلبان در ایرلند شمالی به توافقی به نام «جمعه نیک» دست یافتند که بر اساس آن هیچ گاه نباید مرزی میان دو ایرلند ایجاد شود.
تا پیش از اجرای برگزیت، چون مناطق هر دو طرف مرز عضو اتحادیه اروپا بودند برای مراودات بازرگانی مشکلی وجود نداشت، اما پس از جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا اکنون این اتحادیه می‌گوید هر کالایی که وارد خاک اتحادیه اروپا می‌شود باید تابع استاندارد‌های سختگیرانه این اتحادیه باشد و چون امکان برقراری مرز گمرکی میان دو ایرلند نیست واردات هر گونه کالا به ایرلند شمالی (که جز خاک انگلستان است) از انگلیس یا دیگر نقاط باید در دریا یا بنادر ایرلند شمالی بازرسی شود در عوض تبادل آن میان ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند بدون تشریفات گمرکی و بازرسی‌های مرزی انجام می‌شود که هواداران نظام سلطنت انگلیس یا اتحاد گرایان ایرلند شمالی این اقدام را به زیان ایرلند شمالی می‌دانند و به تلافی آن ماههاست مانع از تشکیل دولت محلی در ایرلند شمالی شده اند و این منطقه را به نوعی با بن بست سیاسی مواجه کرده اند.
توافق تجاری با اتحادیه اروپا موسوم به پروتکل ایرلند شمالی پس از ماه‌ها کشمکش میان انگلیس و اتحادیه اروپا در زمان نخست وزیر اسبق انگلیس بوریس جانسون و پس از خروج رسمی این کشور از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۱ لازم الاجرا شد که اکنون به منبع تنش میان انگلیس، ایرلند شمالی و اتحادیه اروپا مبدل شده است.
نخست وزیر انگلیس در مصاحبه با نشریه ساندی تایمز بدون اشاره به جزئیات گفت: «کار‌های ناتمامی در اجرای برگزیت وجود دارد و من می‌خواهم آن کار‌ها را انجام دهم.»
مخالفان توافق انگلیس با اتحادیه اروپا می‌گویند این توافق قوانین اتحادیه اروپا را بر ایرلند شمالی تحمیل کرده است و اکنون به جای قانون انگلیس، قانون اتحادیه اروپا بر این بخش از سرزمین انگلیس حاکم است.
پیش بینی‌ها حکایت از این دارد که در هفته جاری اخبار جدیدی در این باره منتشر شود. هنوز مقامات اتحادیه اروپا به طور رسمی به این اخبار واکنش نشان نداده اند اما برخی مقامات جمهوری ایرلند درباره احتمال کسب توافق جدید ابراز خوش بینی کرده اند.
