به گزارش افکارنیوز به نقل از مهر، در ادامه نشست "بررسی تحولات سوریه" که از سوی مرکز مطالعات بین المللی صلح لندن برگزار شد، دکتر "محمد ایرانی" سفیر سابق ایران در اردن افزود: تبیین رفتار بازیگران خارجی مؤثر در بحران سوریه در سایه اهداف مورد نظر آنان موضوع اصلی بحث است. نقش ایالات متحده امریکا وروسیه دراین میان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.غرب تمایل خود را برای مداخله نظامی در سوریه پنهان نکرده است. فعلاً فقط روسیه و چین آن را مهار میکنند.

دیدگاه نظریه پردازان روسی در مراکز تحقیقات استراتژیک این کشور بر آن است که واشنگتن در سوریه و منطقه تمام ابزارهای لازم اعم از تجهیزات سخت افزاری وسلاح ویا ابزارهای نرم افزاری چون رسانه و جنگ روانی را به کار گرفته است. آنجا که حکومت قادر است فعالیت خرابکاران را دفع کند آمریکا و ناتو اسلحه خود را از غلاف بیرون کشیده و به مسلح کردن شبه ‌نظامیان محلی و مزدوران مشغول می‌شوند. دراین میان سناتورهای امریکائی در تلاش برای تطمیع روسیه هستند.
سوالی که در این جا مطرح است این است که عواقب این روند برای روسیه چگونه خواهد بود؟ همراه با از دست دادن سوریه، بزرگ ترین و تنها متحد باقی مانده آن در جهان عرب، روسیه تمام منطقه را از دست می دهد. مقاومت فلسطین و لبنان از بخش اصلی حمایت از خود محروم و بطور نهایی اقمار ایالات متحده در منطقه حکمفرما می‌شوند. دوام آوردن در این شرایط برای ایران خیلی دشوار خواهد بود. اما سوریه و ایران در واقع سنگرهایخط مقدم جبهه جنوبی روسیه هستند.

طی سالهای اخیر قطب های جدید قدرت در خاورمیانه سر برآورده اند. ترکیه و عربستان ازآن جمله اند. این دو مشترکا درپیساقط کردن دولت بشار اسد در سوریه هستند اما در عین حالمنافع متضاد زیادی دارند که مانع از هماهنگی و یا اتحاد آنها در موضوع سوریه خواهد شد. هدف دیگرعربستان از فروپاشی نظام اسد در سوریه تضعیف قدرت منطقه ای و نفوذ ایران در خاورمیانه است تا توازن قدرت را به سود خود تغییر دهد. تحولات دهه اخیر دردو حوزه عربی لبنان وعراق که به سود جمهوری اسلامی دنبال می شود برای حاکمان سعودی قابل تحمل نیست. آن ها دراین رابطه از ابزار اتحادیه عرب برای برخورد با سوریه بهره می گیرند.

راه کارهای بین المللی جدید برای یافتن راه حل هایی دربحران سوریه از جمله فعال شدن کوفی عنان وارائه دوطرح وی که فضای حمایتی مناسبی را در دو جبهه متقابل به خود اختصاص داده نیز مورد بحثوقابل ارزیابی است. گرچه هنوز اظهار نظر در نتایج تلاش های بین المللی عنان زود است اما بروزنشانه های تقابل دوجبهه بین المللی موافق و مخالف موضوع سوریه بویژه دربحثبقای بشار اسد قابل کتمان نیست.


دکتر " سید سلمان صفوی " رئیس مرکز بین المللی مطالعات صلح نیز با ارائه مقاله ای با عنوان " هدف ایران است در بحران سوریه " به ارائه نقطه نظرات خود در این رابطه پرداخت و اظهار داشت: در بحران سوریه صرفا با یک جنبش مردمی یا اسلامی مستقل علیه حکومت اسد روبرو نیستیم بلکه ریشه های بحران منبعثازاوج گیری منازعه بالانس قدرت بین محور مقاومت و بلوک غرب تاثیر بهار عربی و جنبش بیداری اسلامی است.

بازیگران خارجی این بحران عبارتند از غرب(آمریکا، انگلیس، فرانسه، اسرائیل و ترکیه) و ارتجاع عرب(قطر، سعودی، اردن) و در این بین هدف غرب و ارتجاع عرب تضعیف ایران و جنبش مقاومت علیه غرب و صهیونیسم در خاورمیانه است. از این رو در صورت سقوط اسد، حزب الله لبنان و ایران هدفهای بعدی غرب هستند.

در عین حال بازیگران داخلی بحران سوریه اخوان المسلمین سلفی ها و سکولارهای وابسته به غرب هستند. نگرانی از دستیابی سلاحهای شمیایی و میکروبی بدست تروریستها در صورت سقوط اسد بخشی از معضل غرب است، لذا عملیات شناسایی و کنترل نیروهای ویژه غرب برای شناسایی اماکن سلاحهای خاص، کنترل، مصادره و انهدام آنها مدتی است که در اراضی سوریه شروع شده است.

روسیه قدرتمندترین حامی سوریه در بحران کنونی است. سوریه آخرین پایگاه نفوذ روسیه در خاورمیانه است که اگر آنرا از دست بدهد باعثتثبیت نفوذ نیمه انحصاری بلوک غرب در خاورمیانه خواهد شد.

اشتباه استراتژیک غرب در بحران سوریه همچون اشتباه تجربه افغانستان دوره اشغال شوروی است که غربیها مجاهدین را برای بیرون کردن شوروی تجهیز کردند اما روی کار آمدن طالبان و پدیده القاعده و جنگ کنونی افغانستان حاصل آن شد. اشتباه دوم غرب آن است که فکر می کند که سکولارها در سوریه به حکومت می رسند در حالیکه بخاطر فضای سوریه و جنبش فعالی که در آنجا پدید آمده است امکان به قدرت رسیدن سکولارها ضعیف است.

با توجه به اینکه ریشه همه مخالفتهای غرب و ارتجاع عربی با حکومت اسد بخاطر حضور فعال حکومت او در محور مقاومت به رهبری ایران است، ایران باید با قدرت از حکومت آقای بشار اسد به صورت همه جانبه حمایت کند و در عین حال اصلاحات سیاسی و اقتصادی در ساختار حکومت سوریه را پی گیری کند و مخالفین غیر وابسته به غرب را دعوت به شرکت در ساختار قدرت سوریه جدید و همکاری با اسد کند.