در پی بروز بحران هستهای در نیروگاه آسییب دیده از زلزله و سونامی فوکوشیما، میزان اتنشار ید و سزیوم رادیواکتیو، در آستانه سطوحی است که پیش از این تنها در فاجعه چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ دیده شده بود.
به گزارش خبر آن لاین در پی بروز بحران هستهای در نیروگاه آسییب دیده از زلزله و سونامی فوکوشیما، میزان اتنشار ید و سزیوم رادیواکتیو در حال نزدیک شدن به سطوحی است که پیش از این تنها در فاجعه چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ دیده شده بود.
به گزارش نیوساینتیست، پژوهشگران اتریشی با استفاده از یک شبکه جهانی حسگرهای تشعشع(که به منظور رهگیری آزمایش‌های پنهان اتمی طراحی شده) نشان دادند که نرخ انتشار ایزوتوپ ید ۱۳۱ به ۷۳ درصد شدت انتشار آن بعد از فاجعه چرنوبیل رسیده است. میزان انتشار روزانه سزیوم ۱۳۷ از نیروگاه فوکوشیما دایچی هم تقریبا ۶۰ درصد مقدار آزاده شده در سال ۱۹۸۶ است.
به گفته آنان، تفاوت بین این حادثه و چرنوبیل در این است که در چرنوبیل یک آتش‌سوزی مهیب مقادیر زیادی از خیلی از مواد رادیواکتیو را آزاد کرد که شامل ذرات سوخت هم می‌شد؛ اما در فوکوشیما دایچی تنها ذرات فرار مانند ید و سزیوم، از میله‌های آسیب دیده سوخت خارج می‌شوند. ولی با این وجود، این عناصر هم می‌توانند سلامتی افراد در خارج از نیروگاه را به خطرات چشمگیری مواجه کنند.
نهاد سی. تی. بی. تی که به منظور نظارت جامع بر اجرای پیمان منع آزمایش سلاح‌های اتمی بنا نهاده شده، یک شبکه جهانی از نمونه گیرهای هوا دارد که منشا تقریبا یک دوجین رادیونوکلید را نظارت و رهگیری می‌کنند، عناصر رادیواکتیوی که در اثر انفجار بمب‌های اتمی(و حوادثهسته‌ای) آزاد می‌شوند. می‌توان این اندازه گیری‌ها را با داده‌های هواشناسی از جهت وزش باد ترکیب کرد تا مشخص شود که این رادیونوکلیدها از کجا می‌آیند و چقدر از آنها منتشر شده است.
به گفته گرهارد ووتاوا از انستیتوی مرکزی هواشناسی و ژئودینامیک اتریش در وین، سطح رادیونوکلیدهایی که از فوکوشیما دایچی نشت کرده‌اند مشخص نیست، ولی نمونه‌بردارهای هوای CTBT می‌توانند کمی از ابهامات بکاهند.
باد
در دو روز اول بعد از حادثه، جهت وزش باد به شرق بود و تشعشعات را از فوکوشیما به سوی ایستگاه‌های نظارتی ساحل غربی ایالات متحده می‌برد؛ در روز سوم به سوی جنوب غربی و ایستگاه نظارتی ژاپن در تاکازاکی تغییر جهت داد؛ سپس دوباره به سمت شرق رفت. به گفته ووتاوا، میزان تشعشعات ید ۱۳۱ در هر روز در ساکرامنتو کالیفرنیا، یا در تاکازاکی، هر دو نشان دهنده این بود که مقادیر یکسانی از ید از فوکوشیما خارج می‌شود: ۱.۲ تا ۱.۳ × ۱۰۱۷ بکرل در هر روز(۱۰ به توان ۱۷ یعنی صدمیلیون میلیارد).
به گفته وی، متناظر بودن این دو «ما را در مورد دقت این عدد مطمئن می‌سازد». نتایج مشابهی نیز از ایستگاه‌های CTBT در آلاسکا، هاوایی و مونترال کانادا به دست آمدند؛ دست کم مقدار اندازه گیری در آخری، نشان دهنده این بود که تشعشعات ادامه یافته‌اند.
چرنوبیل در روز دهم آتش‌سوزی، ۱.۷۶ × ۱۰۱۸ بکرل از ید ۱۳۱ را آزاد کردکه تنها ۵۰ درصد بیش از مقدار روزانه اندازه گیری شده در فوکوشیما دایچی است. هنوز مشخص نیست که تشعشعات از نیروگاه فوکوشیما دایچی تا چه زمانی ادامه می‌یابند.
همزمان، به گفته واتووا، مقدار تابش سزیوم ۱۳۷ همین نسبت را با چرنوبیل دارد. از اندازه گیری‌ها در ساکرامنتو چنین بر می‌آید که این نیروگاه در هر روز ۵ × ۱۰۱۵ بکرل از سزیوم ۱۳۷ را آزاد کرده؛ چرنوبیل در تمام دوران حادثه ۸.۵ × ۱۰۱۶ بکرل از آن را ساتع کرد که تقریبا ۷۰ درصد بیش از مقدار روزانه فوکوشیما است.
به گفته ووتاوا «این تعجب برانگیز نیست. هنگامی که سوخت آسیب می‌بیند، هیچ دلیلی وجود ندارد که مواد فرار از آن خارج نشوند»، و سزیوم و ید اندازه گیری شده نیز نسبت مستقیمی با سوخت مورد استفاده در راکتورهای فوکوشیما دایچی دارند. علاوه بر این، نیروگاه فوکوشیما تقریبا ۱۷۶۰ تن سوخت تازه و مصرف شده در خود دارد، و مقدار نامعلومی از آن آسیب دیده‌اند. چرنوبیل، تنها ۱۸۰ تن داشت.
به گفته وی، مقادیر منتشر شده «کاملا متناظر» با مقادیر نسبتا کم سزیوم و ید اندازه گیری شده در خاک و آب ژاپن است، چرا که بخش اعظم آن را باد با خود به دریا برده است. مقادیری نیز که از اقیانوس آرام گذشته‌اند و به جاهایی مانند ساکرامنتو رسیده‌اند، بسیار کم و قابل چشمپوشی هستند؛ البته نه برای شبکه حسگرهای CTBT که قادر به اندازه گیری مقادیر بسیار کم هم هستند.
ایزوتوپ‌های خطرناک
به گفته مالکوم کریک، دبیر یک نهاد وابسته به سازمان ملل که به تازگی اثرات حادثه چرنوبیل را بر سلامتی بازبینی کرده؛ تا به این جای کار، حادثه چرنوبیل منجر به فعالیت رادیواکتیویته بیشتر و انتشار طیف گسترده‌تری از عناصر رادیواکتیو به نسبت نیروگاه فوکوشیما بوده است، ولی این ید و سزیوم هستند که بیشترین آسیب را برای سلامتی داشته‌اند؛ مخصوصا در خارج از منطقه ممنوعه نیروگاه چرنوبیل. به گفته او، این دو بر خلاف دیگر عناصر، به طور گسترده و تا فاصله دوری توسط باد پراکنده شده‌اند.
علاوه بر آن، بدن انسان سزیوم و ید را به آسانی جذب می‌کند. کیت باوراستوک، رئیس پیشین حفاظت از تشعشع دفتر اروپایی سازمان جهانی بهداشت، که اثرات چرنوبیل بر سلامتی انسان‌ها را برر سی کرده است، می‌گوید: «تقریبا تمام ید و سزیوم استنشاق شده یا خورده شده، وارد خون می‌شوند».
ید به سرعت توسط تیروئید جذب می‌شود، و تنها در اثر واپاشی در اثر رادیواکتیویته و با نیمه عمر ۸ روزه از آن خارج می‌شود. سزیوم توسط عضلات جذب می‌شود، و با نیمه عمر ۳۰ ساله خود، تنها در اثر دفع از بدن خارج می‌شود. دفع نیمی از سزیوم مصرف شده، بین ۱۰ تا صد روز به طول می‌انجامد.
وقتی ایزوتوپ در بدن قرار دارد، تشعشعات رادیواکتیو آن می‌توانند اثر مخربی بر بدن داشته باشند، به خصوص بر دی‌ان‌ای. کودکانی که در معرض ید ۱۳۱ قرار بگیرند، در عرض ده سال به سرطان تیروئید مبتلا می‌شوند؛ ولی به نظر می‌رسد که بزرگسالان نسبتا ایمن باشند. یک تحقیق منتشر شده در ایالات متحده در هفته گذشته نشان داد که ید ۱۳۱ چرنوبیل، هنوز هم سبب موارد جدید ابتلا به سرطان تیروئید در مناطق پاکسازی نشده اوکراین، بلاروس و روسیه می‌شود.
سزیوم ۱۳۷ به دلیل طول عمر بالای خود در طبیعت باقی میماند. پژوهشگران در مورد اثرات زیست محیطی قرار گرفتن در معرض مقادیر کم سزیوم که هنوز از چرنوبیل بر جای ماندهاند، اتفاق نظر ندارند. برخی از آنها بر این عقیدهاند که بازماندههای چرنوبیل، هنوز میتواند سبب موارد جدیدی از سرطان در همه جای اروپا شود.
شناسه خبر:
۲۲۲۵۵
نزدیکی سطح تشعشعات فوکوشیما به چرنوبیل
۰
