به گزارشافکارنیوز،موضوع مذاکره دولت پاکستان با شبهنظامیان طالبان در مناطق قبایلی، پس از روی کار آمدن نواز شریف قوت گرفت و طی یکسال گذشته چندین دور گفتگو بین کمیتههای صلح طرفین برگزار شد که حاصل آن توافق بر سر توقف درگیریها و اعلام آتشبس بوده است. اما پس از هر اعلام آتشبسی، طرفین همدیگر را به نقض این توافق متهم کردهاند. نزدیک به سه ماه از تشکیل کمیتههای گفتگوهای صلح دولت و طالبان پاکستان میگذرد، اما به علت بیاعتمادی دو طرف این مذاکرات تاکنون نتیجه بخش نبوده است.
شاهدالله شاهد سخنگوی طالبان پاکستان دولت نواز شریف را به کوتاهی در عمل به وعدههایش از جمله عدم بازداشت سران طالبان و آزادی زندانیان این گروه متهم کرده و نیز در این باره اعلام کرد در صورت عدم تغییر در مواضع دولت، این گروه دست به حملات گسترده علیه دولت و ارتش خواهد زد. چنین اظهاراتی حاکی از آنست که قضیه صلح با شبهنظامیان آنطور که تصور میشد، آسان نیست. شبه نظامیان طالبان دو هفته پیش به بازار میوه اسلامآباد حمله تروریستی کرده و طی هفته گذشته شهر کراچی پاکستان را هدف حملات خود قرار دادند. انفجار قوی در نزدیکی مسجد محلی رخ داد که به کشته شدن چهار نفر و زخمی شدن
بیش از ۲۰ نفر منجر شد. همچنین طالبان علیه یک پلیس بلند پایه بنام شفیق تانولی حمله انتحاری انجام داد که به مبارزه آشتی ناپذیر با طالبان شهرت داشت. هر دو عمل تروریستی توسط افراد مسلح تحریک طالبان صورت گرفته و مسئولیت قتل شفیق را افراد قوم مومن بر عهده گرفتند. در مقابل ارتش پاکستان هم در این روزها بیتفاوت نبوده و نیروی هوایی پاکستان بصورت مکرر بر مواضع طالبان در ایالت خیبر - پختونخواه ضربات سنگینی وارد ساخت.
در آخرین حمله هوایی ارتش پاکستان به منطقه وزیرستان جنوبی، دو نفر از فرماندهان و اعضای شورای مرکزی طالبان پاکستان، عرفان محسود و وفادار محسود کشته شدند. افزایش موج ترور و ضد ترور در پاکستان نشان از آن دارد که نه تنها بیاعتمادی بین دو طرف افزایش یافته است، بلکه نهادها و گروههایی هستند که چندان موافق توافق با شبه نظامیان طالبان و باج دادن به آنها نیستند. در حالی که پروفسور ابراهیم از اعضای کمیته گفتگوی طالبان بر این باور است که مذاکره با طالبان پاکستان با مانع بزرگی روبروست و این مساله به یک چالش برای دولت نواز تبدیل شده است و باوجود مشکلات بوجود آمده در روند
مذاکرات، ما آمادهی ملاقات با اعضای کمیته دولتی و بررسی مجدد خواستههای خود هستیم؛ عمده علمای اهل سنت وابسته به بریلویها، مخالف باج دادن به طالبان پاکستان هستند و در این میان نهاد تاثیرگذار ارتش پاکستان نیز اساسا اعتقادی به مذاکره با طالبان پاکستان ندارد. اخیرا برخی از علمای اهل سنت در همایش «لبیک یا رسول الله و دفاع از اهل تسنن» در شهر حیدر آباد واقع در ایالت سند اعلام کردند که تلاش دولت پاکستان برای صلح با طالبان بیفایده است و از ارتش این کشور خواستند تمام امکانات خود را برای سرکوب شبه نظامیان به کار گیرند.
محمد شاهد غوری از علمای اهل سنت پاکستان معتقد است، تفکر طالبان، تفکر تروریستی بوده و اساس آن کشتن انسانهای بیگناه است، بنابراین دولت و ارتش بایستی، گروههای وابسته به طالبان را ریشهکن کنند. مفتی میان احمد برکاتی یکی دیگر از رهبران اهل سنت پاکستان نیز در این زمینه اظهار داشت که «سپاه صحابه» پاکستان نام اهل «سنت و جماعت» را برای خود برگزیده و سعی دارد از این طریق افکار عمومی مردم را منحرف و اهل تسنن را بدنام کنند. شعار اهل سنت پاکستان «یا رسول الله» است اما سپاه صحابه و گروههای وابسته به جریان افراط این شعار را قبول ندارند و حساسیت زیادی روی کلمه «یا» که
برای احترام به پیامبر بکار برده میشود؛ دارند و این کلمه را مختص به خدا میدانند با توجه به این موضوع اقدامات این گروهها ارتباطی با اهل سنت ندارد.
واقعیت اینست که گسترش سریع تحرکات افراط گرایانه و خشونتهای فرقهای در پاکستان، از یکسو حاصل سیاستهای تفرقهافکنانه انگلیس و آمریکا برای ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی و حتی سنی(دیوبندی و اهل حدیث) با سنی(بریلوی) به ویژه پس از اشغال افغانستان توسط غربیها بوده است و از سوی دیگر برآمده از میدان دادن به عربستان سعودی برای ارائه کمکهای مالی و ایجاد مدارس دینی با آموزههای وهابی و افراطی مذهبی بوده است. در عین حال عوامل مختلف داخلی و خارجی دیگری نیز در این روند تاثیرگذار بودهاند.
به هر حال دلایل و عوامل گسترش افراط گرایی و فرقه گرایی در کشور پاکستان را باید در سیاستهای عربستان، آمریکا و انگلیس در حمایت از جریان افراطگرایی جستجو کرد. چرا که اکثر سازمانها، گروهها و احزاب افراط گرا به نوعی از سوی کشورهای غربی و عربی مورد پشتیبانی و حمایت قرار میگیرند. در واقع بازیگران خارجی در رشد پدیده افراط دخالت جدی دارند و تلاش زیادی کردهاند تا جغرافیای افراطگرایی و تروریسم در سراسر پاکستان و حتی کشورهای منطقه و آسیای مرکزی گسترده شود. با توجه به ماهیت افراطگرایی و وجود فرق مذهبی و تعدد قومیت، این پیشبینی وجود دارد که افراطگرایی مذهبی
به کشورهای آسیای مرکزی، حتی چین و مناطق دیگر کشیده شود. اما باید این مطلب را اذعان کرد که حمایت از گروههای افراطی در نهایت به ضرر حامیان آن تمام خواهد شد و امروزه دولت پاکستان به شدت درگیر مبارزه با جریانی شده است که خود به وجود آورنده و حامی آن بوده است و بطور یقین طالبان پاکستان به راحتی نمیپذیرد که از خواستههایش که تغییر قانون اساسی پاکستان و اجرایی کردن قانون شریعت است، دست بردارد.
با توجه به همین مساله و اصرار طرفین بر مواضع خود به نظر میرسد درگیریها، تنشها و حملات خشونتآمیز متقابل بین دولت و ارتش با طالبان پاکستان ادامه خواهد داشت و سیاستهای عربستان و غربیها نیز بر روند افراطگرایی در منطقه خواهد افزود. به هر حال به نظر میرسد دولت پاکستان چه با شبهنظامیان کشورش به توافق برسد یا نرسد، روند افرطگرایی ادامهدار خواهد بود. چراکه نه تنها اکنون مدیریت و کنترل همه شبهنظامیان افراطی وابسته به طالبان و گروههای افراطی دیگر (ارتش آزادیبخش بلوچستان، احرارالهند و...) در دست پاکستان نیست، بلکه از سوی دیگر توافق با طالبان پاکستان یعنی تغییر
قانون اساسی و پذیرش ایدئولوژی طالبانیسم در پاکستان و عدم توافق با آنان به نوعی به تداوم چالشها و درگیریها و حملات منجر خواهد شد. با توجه به این مطلب نمیتوان دورنمای روشنی برای مذاکران دولت نواز با طالبان پاکستان ترسیم کرد.
شناسه خبر:
۳۳۱۸۱۵
دورنمای مذاکره اسلام آباد با طالبان پاکستان
در واقع بازیگران خارجی در رشد پدیده افراط دخالت جدی دارند و تلاش زیادی کردهاند تا جغرافیای افراطگرایی و تروریسم در سراسر پاکستان و حتی کشورهای منطقه و آسیای مرکزی گسترده شود.
۰