تاکید «ملک سلمان» بر تهدید «برنامه هسته ای ایران»!
گروه بین الملل -

در مارس ۲۰۰۹، مشاور اوباما جان برنان، با ملک عبدالله در کاخ او در ریاض دیدار کرد. برنان حامل درخواست اوباما بود که از پادشاه سعودی تقاضا کرده بود تا با نوری المالکی به توافق برسد.

به گزارشافکارنیوزبه نقل از پولیتیکو، برنان پیشنهاد کرد تا عربستان سعودی سفیری در بغداد منصوب کند. اما ملک عبدالله با درخواست آمریکایی ها مخالفت کرد. وی این درخواست را با گفتن این جمله که «مالکی درها را برای نفوذ ایران به عراق باز کرد و المالکی به او دروغ می گوید» رد کرد.

طبق اسناد افشاشده توسط ویکی لیکس، عبدالله گفته بود: «من به او اعتماد ندارد. او عامل ایران است»

از زمان مرگ او در روز جمعه و در سن ۹۰ سالگی و پادشاهی جانشین او، سلمان، عبدالله به عنوان اصلاح طلب محتاط و سیاستمدار زیرک، که سیاست عربستان را برای ۲۰سال شکل داد، مورد ستایش قرار گرفته است. اما او ریاست یک جنگ نیابتی با ایران از زمانی که آمریکا در سال ۲۰۰۳ وارد جنگ با عراق شد،، رقیب اصلی عربستان سعودی را در منطقه به عهده داشت. او همچنین ناظر اصلی تلاش های عربستان برای ممانعت از وقوع حرکت های انقلابی پس از شکوفایی بهار عربی در منطقه بود.

اسناد افشا شده ویکی لیکس از گفتگوهای خصوصی برنان و ملک عبدالله نشان می دهد که درگیری های آل سعود با ایران به دهه های گذشته باز می گردد؛ آنجایی که عربستان جنگ بین شیعه وسنی را کلید زد. در دید رهبران عربستان سعودی تمام رهبران و سیاستمداران شیعی در سراسر جهان عامل ایران هستند.

امروز جانشین عبدالله، سلمان بن عبدالعزیز، سیاست عربستان را برای مهار ایران و متحدانش به ارثبرده است؛ از مقابله با احساسات انقلابی مردم منطقه تا حفظ رابطه تقریبا پرتنش با ایالات متحده آمریکا. اما به نظر می رسد مخاطرات با اتفاقات یمن، برای سلمان بالاتر از گذشته باشد. حمایت ایران از حوثی های یمن به وضوح حمایتش از حزب الله در لبنان نیست. شاید وسواس ایرانی آل سعود، دست تهران را می بیند که در تهدید جدید خود وارد عمل شده است!

هیچ کس شک ندارد که سلمان، مانند برادر ناتنی خود بر درک تهدید تهران تمرکز کرده است. جان باروزو به پولیتیکو خبر داد که در گفتگویی که بین شش سناتور آمریکایی درهفته گذشته، در جریان بود، گفته شد، حاکم جدید، سلمان، تاکید کرده است که تهدید هسته ای ایران، یکی از موارد نگرانی های اوست. سلمان روز جمعه حتی تاکید کرد که سیاست های کنونی آل سعود را حفظ خواهد کرد.

این بدان معناست که سیاست واشنگتن در قبال ریاض تغییر نخواهد کرد. حتی جنگ سایه عربستان با ایران شدیدتر خواهد شد. اما با اینحال یک امید وجود دارد و اینکه داعش هر دوی عربستان و ایران را تهدید کند. دراینجاست که سیاستمداران غربی و آمریکایی می توانند درجهت کاهش تنش ها وارد عمل شده و رهبران ایران و عربستان را برای همکاری علیه داعش تحت فشار قرار دهند. تهران و ریاض باید متقاعد شوند که منافع مشترکی را علیه جنگ با داعش و یک حکومت پایدار در بغداد دارند. البته این بدان معناست که تهران و ریاض باید بر یک دهه خصومت و بی اعتمادی غلبه کنند.

اما اکنون آل سعود سراسیمه در حال تقویت متحدان خود در بحرین، یمن و سوریه و هرجا که نگران نفوذ ایران در آنجا باشد، است. درگنجینه طبقه بندی ایالات متحده آمریکا که توسط ویکی لیکس منتشر شده بود، نشان می دهد که عربستان سعودی و متحدان عربش به شدت نگران تسلط ایران و به خصوص برنامه هسته ای ایران بوده است. رهبران عرب نیز از ترس مخالفت با ایران و یا دیده شدن نزدیکی آنها با دولت منفور بوش، تا حد زیادی سکوت اختیار کرده بودند. اما در محافل خصوصی آنها خواهان شخصی برای مقابله با مشکل ایران بودند؛ همانند صدام حسین که دو دهه قبل تر این کار را کرده بود. در سال ۲۰۰۶، رهبران عرب سنی از آمریکا یا اسرائیل مصرانه درخواست کردند که بدون توجه به عواقب آن به تاسیسات هسته ای ایران حمله کنند.

در یکی از بدترین رسوایی ها که توسط ویکی لیکس افشا شد، ملک عبدالله، به همراه شاهزاده های ارشد عربستان در دیدار با مقامات واشنگتن در آوریل ۲۰۰۸ در ریاض، به بحثدر مورد سیاست واشنگتن در عراق پرداختند. رهبران عربستان از نفوذ ایران در عراق به شدت خشمگین شده بودند. در آن زمان سفیر عربستان در واشنگتن، عادل الجبیر «نصایح پادشاه را برای حمله به ایران و توقف برنامه هسته ای، تکرار کرد.» در جریان همین دیدار، ملک عبدالله و الجبیر دیپلمات آمریکایی را سرزنش کردند: «به شما می گویم سر مار را قطع کنید.»

با وجود گزارش هایی مبنی بر بیماری سلمان، با این حال وی سیاست های سابق ریاض را ادامه خواهد داد.

طبق اسناد افشاشده ایالات متحده آمریکا در سال 2007، سلمان به عنوان داور اختلافات خانوادگی در میان اعضای ارشد منزوی و گاهش اوقات اعضای اصلی آل سعود شناخته می شود. طبق این گزارش سلمان به یکی از برادران ناتنی خود گفته بود که خفه شو و به سر کارت برگرد.