پشت پرده کمک تسلیحاتی بلاعوض سعودی به لبنان

 روزنامه السفیر در گزارش تحلیلی خود به قلم "محمد بلوط" درصدد یافتن پاسخ به سوالات یاد شده برآمده است.

وی نوشت: کمک تسلیحاتی سه میلیارد دلاری بلاعوض عربستان به لبنان درشرف انجام است.

عربستان سعودی قرار است سه میلیارد دلار پول به فرانسه بدهد تا این کشور به نوبه خود سلاح در اختیار ارتش عربستان بگذارد.

مذاکرات پایان یافته و قراردادها با شرکت های سازنده سلاح فرانسوی امضا شده است. این سلاح ها در قالب دو محموله تحویل خواهد شد.

سوالات زیادی درباره این قرارداد تسلیحاتی که اولین قراداد از نوع خودش در تاریخ ارتش لبنان از زمان استقلال این کشور تاکنون به شمار می رود، مطرح است. یعنی اینکه این قرارداد در قالب کدام راهبرد دفاعی می گنجد یا به طور واضح تر آیا هدف "بانیان" آن مقابله با خطر تروریستی است یا خطر اسرائیل یا خطر ایران و آیا می توانست این قرارداد تسلیحاتی (از نظر نوع سلاح ها) بهتر از این باشد؟

در پاسخ به این سوالات باید گفت که عربستان با شروط خود دست و پای لبنانی ها را بست و تصمیم گیری حاکمیتی لبنان را بدست گرفت و آن را در راستای محاسبات منطقه ای خود به خدمت گرفت که در صدر آن محاصره داخلی حزب الله و مجبور کردن این حزب به عقب نشینی از سوریه به لبنان با هر هزینه ای است.

عربستان تنها این آزادی عمل را به لبنانی‌ها داد که لیست خریدهای با قیمت بالا در مقایسه با آنچه در بازارهای سلاح ارایه می شود، انتخاب کنند و اگر درست بگوییم لبنانی ها محکوم بودند که تنها به بازار تسلیحاتی فرانسه تحت سقف گزینه های عربستان مراجعه کنند؛ عربستانی که این کمک تسلیحاتی بلاعوض به لبنان را بیشتر از آنچه پاسخ به نیازهای ارتش لبنان باشد، به پاداشی برای فرانسوی ها تبدیل کرد. هدف دیگر عربستان از این کمک بلاعوض و قرارداد تسلیحاتی نیز تمایل فراوانش برای پاداش دادن به فرانسه بود زیرا دستگاه دیپلماسی فرانسه با موضع سرسختانه خود در جریان مذاکرات هسته ایران و ائتلاف بی قید و شرط در مقابله با بشار اسد رئیس جمهور سوریه خدمات زیادی به ریاض کرد.

"دکترین تسلیحاتی" بر روند این کمک تسلحیاتی بلاعوض سایه افکند. این امر از همان زمانی بود که عبدالله بن عبدالعزیز شاه سابق سعودی در جریان دیدارش با میشل سلیمان رئیس جمهور وقت لبنان در زمستان سال 2013 میلادی این سوال را مطرح کرد که چرا ارتش لبنان جلوی حزب الله لبنان را برای عبور نکردن از مرزهای لبنان نمی گیرد؟ شاه سعودی این مطلب را در اعتراض به حضور حزب الله در سوریه بیان داشت. در این ملاقات سعد حریری رئیس جریان المستقبل حضور داشت و در پاسخ شاه سعودی گفت که ارتش لبنان امکانات کافی ندارد و همین امر نیز باعث شد تا شاه سعودی دستور کمک تسلیحاتی بلاعوض سه میلیارد دلاری و خرید سلاح از فرانسه را در این چارچوب بگیرد تا ارتش لبنان بتواند در آینده در مقابل حزب الله بایستد!

بدیهی بود که اهداف این کمک تسلیحاتی بلاعوض، بازتابی از خلق و خوی خصمانه شاه سعودی علیه ایران و هم پیمانان منطقه ای آن باشد که بارزترین آنها حزب الله است زیرا نه فقط حمایت مالی بلکه تصمیم گیری سیاسی مسلح کردن ارتش لبنان تا حد زیادی در دستان عربستان باقی ماند زیرا این کمک بعد عبور از پیچ و خم های فراوان - تنها بعد از بازنگری آن از سوی تیم محمد بن سلمان جانشین ولیعهد سعودی و بعد از تلاش برای از بین بردن دغدغه بزرگتر یعنی نظارت بر آینده این سلاح ها تا حد امکان حتی بعد از خریداری و انبار کردن و تحویل آن به ارتش لبنان- به مرحله اجرایی رسید.

هیچ ضمانتی وجود ندارد که سعودی‌ها - در صورت اقتضای منافع یا تحولات منطقه ای- هر بخش از این سلاح ها را که بخواهند، حذف نکنند. با این وضعیت، کلید اینکه چه چیزی تحویل ارتش لبنان شود، در دستان عربستان و فرانسه باقی می ماند.

محمد بلوط سپس به میزان کارآمدی سلاح های اهدایی عربستان به ارتش لبنان و همخوانی آنها با اهداف و ساختار دفاعی لبنان پرداخت و نوشت: ارتش لبنان هیچ گونه سلاح هجومی دریایی و زمینی و حتی دریایی دریافت نخواهد کرد و سه قایقی نیز که شرکت اسکندر صفا می سازد، در اصل قایق های هجومی هستند اما قبل از تحویل، موشک اندازهای آن برداشته شده و تنها به توپ های 75 و 30 میلی متری مجهز خواهند شد.

وی سپس به ناکارآمدی سلاح های اهدایی و همخوان نبودن نوع آن با اهداف ارتش لبنان پرداخت و نوشت که این سه قایق با توپ های نصب شده روی آنها تنها سلاح هجومی لبنان در قالب این قرارداد تسلیحاتی خواهند بود و با جداکردن تجهیزات پیشرفته آنها و اکتفا به چند توپ، عملا تبدیل به قایق هایی خواهد شد که فقط برای مسابقه قایق سواری خوب خواهند بود! انگیزه خرید این قایق ها با توجه به عدم تناسب آن با اهداف دریایی لبنان چیست؟

وی خواستار درس گرفتن از جنگ 33 روزه در سال 2006 میلادی شد که چگونه یک موشک روسی از نوع "سی 802" با برد 40 کیلومتر توانست در 14 ژوئن سال 2006میلادی کشتی جنگی "حانیت" اسرائیل را در سواحل لبنان منهدم کند تا مقاومت از این طریق ثابت کند که یک موشک موثر و کم هزینه در اختیار دارد و می تواند با آن کشتی جنگی مدرن و بسیار گران را منهدم کند.

بلوط افزود: اگر این امر درست باشد که مقاومت امروز موشک های یاخونت در اختیار دارد - آنطور که اسرائیل می گوید- پس به احتمال زیاد  این موشک ها که برد آن 300 کیلومتر بود می توانست یکی از گزینه های (خرید تسلیحاتی) باشد.

وی همچنین به سیستم های راداری، بالگردها و خودروهای زرهی و نوع موشک هایی اشاره کرد که قرار است ارتش لبنان براساس کمک تسلیحاتی بلاعوض عربستان از فرانسه دریافت کند و گفت که این سلاح ها کارآمدی چندانی برای ارتش لبنان در سطح زمین و هوا و دریا ندارند بلکه از این سلاح ها بسیار بهتر و کارآمدتر با قیمت کمتر در بازار سلاح وجود دارد.

به نوشته بلوط، خبرگزاری فرانسه به نقل از یک منبع نزدیک به جان اف لودریان وزیر دفاع فرانسه مطالب روز گذشته روزنامه السفیر را درخصوص وجود توافق بین فرانسه و عربستان را تایید کرد و گفت که "به نفع ما است که لبنان بدور از بحران سوریه باقی بماند" و بهترین ابزار برای تحقق این امر "همان تقویت نهادهای فرا طائفه ای این کشور از ارتش لبنان گرفته" تا دیگر نهادها است.