ناخرسندی ریاض از نزدیک شدن آنکارا به تهران

 روزنامه رای الیوم در گزارش تحلیلی خود به قلم «زهیر اندرواس» به بررسی وضعیت کنونی ترکیه در منطقه و روابط این کشور با همسایگان منطقه‌ای و همچنین رژیم اسرائیل پرداخت و نوشت: سفر اخیر احمد داوداوغلو نخست وزیر ترکیه به تهران را نمی‌توان جدا از تحولات اخیری که آنکارا در آن به سرمی‌برد، دانست. ترکیه که سیاست خود را بر نبود هرگونه مشکلی پایه‌ریزی کرد، با همه مشکلات در سطح بین‌المللی و منطقه دست و پنجه نرم می‌کند. روشن است که هم پیمانش یعنی عربستان با دیده ریاضت به سفر اوغلو به تهران نمی‌نگرد زیرا این سفر نشان از تمایل ترکیه برای نزدیکی روابط با ایران به دلایل سیاسی و اقتصادی دارد؛ بویژه که به نظر می‌رسد تلاش‌های ترکیه در متقاعدکردن ناتو برای همکاری برای ایجاد یک منطقه حائل در مرز سوریه با شکست مواجه شده است.

علاوه بر این، واشنگتن برخلاف مسکو به هرکس که چشم بینایی دارد، تاکید کرده است که در وهله اول به منافع خودش و در وهله دوم به منافع اسرائیل اهمیت می‌دهد. این همان علت خشم سعودی‌ها است زیرا آنها به موضع دولت آمریکا درقبال سوریه امید بسته بودند.

افزون بر این، حمله نیروهای پلیس ترکیه به روزنامه مخالف «زمان»، پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا را تاحد زیادی دور از دسترس کرد، زیرا اتحادیه اروپا اعلام کرد که سرکوب آزادی‌ها در ترکیه، این کشور را از پیوستن به این اتحادیه دور می‌کند. طبیعتا اگر تنش شدید در روابط بین آنکارا و مسکو درپی سرنگونی جنگنده روس در نوامبر سال گذشته توسط نیروی هوایی ترکیه و تحریم‌های اقتصادی و سیاسی ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری سوریه علیه آنکارا را نیز مدنظر قرار دهیم، می‌توان گفت که ترکیه منزوی شده است.

علاوه بر این، نمی‌توان دیپلماسی خارجی ترکیه را بدون پرداختن به روابط آنکارا با تل آویو مورد بحث قرار داد. تل آویو یک بار از پیشرفت در مذاکرات برای عادی‌سازی روابط خود با آنکارا سخن می‌گوید، اما بار دیگر خواست ترکیه در خصوص ساختن بندری در غزه را برای کسب رضایت آنکارا، در محاسبات خود وارد نمی‌داند زیرا اسرائیلی که هماهنگی امنیتی خود با مصر را در اوج خود می‌داند و از آن به ماه عسل یاد می‌کند، نمی‌خواهد فضای روابط خود با قاهره را به نفع آنکارا برهم بزند؛ بویژه که به نوشته روزنامه هآرتص، تصمیم‌گیران در قاهره از تل آویو خواسته‌اند که توضیحاتی درباره آشتی با ترکیه ارایه کند. مسئولان مصری تاکید کرده‌اند که هرگونه جای پای ترکیه در نوار غزه را نمی‌پذیرند زیرا آنکارا از جنبش حماس حمایت می‌کند که شاخه فلسطینی گروه اخوان المسلمین به شمار می‌رود که فعالیتش در مصر ممنوع شده است.

این درحالی است که سرلشکر مجدی عبدالغفار وزیر کشور مصر از آنچه آن را جزئیات دستگیری متهمان ترور هشام برکات دادستان کل این کشور خبر داد و عناصر حماس را متهم به آموزش دادن کسانی کرد که وی را ترور کردند. اما جنبش حماس این گفته ها را تقبیح کرد و نادرست دانست.

رون بن یشای، تحلیلگر امور نظامی روزنامه یدیعوت آحارنوت نوشت: شادمانی برای از سرگیری روابط بین ترکیه و اسرائیل مبالغه‌آمیز است زیرا توافق تا این لحظه برای عادی‌سازی روابط وجود ندارد. به طور خلاصه، شراکت منافع توجه برانگیزی بین بینامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل و اردوغان ایجاد شد و این شراکت تا این لحظه در سطح رسانه‌ای است. نتانیاهو به این شراکت برای مقابله با فشارهای داخلی نیاز دارد و اردوغان برای مقابله با روس‌ها. توافق عملی برای عادی سازی روابط و صدور گاز تا این لحظه در افق مشاهده نمی‌شود.