مرگ شیمون پرز که به قاتل قانا مشهور شده بود موجب خشنودی ملت فلسطین و ملت های مظلوم منطقه شد. ملت هایی که طراحی های پرز از پیش از تأسیس رژیم مجعول صهیونیستی موجب ریخته شدن خون پیر و جوان آنها شده بود. اما این شادمانی چندان نپایید و پیام های تسلیت مقامات کشورهای عربی و بعضا اسلامی به مناسبت هلاکت پرز موجب ایجاد موجی از خشم در ملت های منطقه شد. در این میان حضور محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در مراسم تدفین پرز از همه پر سر و صدا تر بود و آتش خشمی که برانگیخت تمام فلسطین را در بر گرفت.

بهانه حضور 11 ساله ابومازن در رأس قدرت

محمود عباس، که از سال 2005 پس از مرگ مشکوک یاسر عرفات به ریاست تشکیلات خودگردان رسید تا کنون 11 سال در این مسند باقی مانده است. براساس قانون سال 2009 می باید انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان انجام می شد، اما این امر محقق نشد. دلیل امر اختلافاتی بود که بین فتح و حماس به وجود آمد. جنبش حماس در انتخابات مجلس قانونگذاری فلسطین در همان سالی که ابومازن به ریاست تشکیلات خودگردان رسید توانست بیشترین کرسی ها را کسب کند و دولت را به ریاست اسماعیل هنیه تشکیل داد. با مانع تراشی هایی که فتح و شخص محمود عباس به وجود آوردند دولت حماس نتوانست حاکمیت را به دست گیرد لذا با حضور در نوار غزه این منطقه را به طور کامل تحت اختیار خود در آوردند و ابومازن هم در کرانه باختری دولتی غیر قانونی تشکیل داد. پس از آن دیگر انتخابات سراسری برگزار نشد و ابومازن در رأس قدرت باقی ماند.

در سال 2014 دولت وفاق ملی فلسطین تشکیل شد. حماس دولت خود را منحل کرد. براساس توافق به وجود آمده محمود عباس مسئول تشکیل دولت وفاق ملی شد و رئیس دولت غیر قانونی خود را رئیس دولت وفاق ملی کرد تا طی 6 ماه انتخابات را برگزار کند اما با گذشت 2 سال از تشکیل دولت وفاق ملی هنوز انتخاباتی در فلسطین انجام نشده است.

موضوع تعیین جانشین برای ابومازن

محمود عباس به تنهایی بر 3 پست ریاست تکیه زده است؛ ریاست جنبش فتح، ریاست سازمان آزادی بخش فلسطین و ریاست تشکیلات خودگردان. جنبش فتح طی 5 سال گذشته پس از برگزاری کنگره ششم خود در سال 2009 به دنبال جانشینی برای محمود عباس بوده است، جانشین عباس در جنبش فتح هر که باشد بر ساف نیز حاکمیت خواهد کرد. اما انتخاب ریاست تشکیلات خودگردان براساس انتخابات خواهد بود. فتح با انتشار خبر تعیین جانشین برای عباس همواره به دنبال این موضوع بوده است که ریاست تشکیلات خودگردان نیز انتصابی و یا انتخاب از درون کمیته های داخلی باشد. علت این امر قدرت گرفتن حماس و شکست فتح در انتخابات های گذشته مقابل این جنبش است.

گزینه غرب برای جانشینی ابومازن

طی یک سال گذشته شواهد نشان از آن دارند که جناح غربی صهیونیستی به دنبال جانشینی محمد دحلان به جای محمود عباس هستند.

تلاش السیسی در قاهره

یک سال قبل، هنگامی که روزهای نخست انتفاضه سوم را شاهد بودیم عبدالفتاح السیسی محمود عباس را به مصر دعوت کرد. ابومازن دیداری سه روزه از مصر داشت و پس از آن به چند کشور اروپایی از جمله فرانسه رفت و به رام الله بازگشت. این سفر محمود عباس تا حدی غیر منتظره بود زیرا وی کمتر از یک ماه قبل از آن به مصر سفر کرده بود. چندی بعد محافل داخلی فتح از آنچه در مصر گذشته بود پرده برداشتند. السیسی به ابومازن طرحی را برای ادامه مذاکرات سازش با صهیونیست ها ارائه داده بود. در عین حال به عباس اعلام کرده بود که در حال حاضر محمد دحلان در قاهره حاضر است و السیسی قصد دارد با دعوت از دحلان و برگزاری دیداری بین ابومازن و دحلان ، آشتی داخلی فتح را ایجاد کند. ابومازن با توجیه اینکه باید مسئله را با کمیته مرکزی فتح و کمیته اجرایی ساف در میان بگذارد پاسخی به السیسی نداد و به فلسطین بازگشت تا پاسخ را پس از مشورت اعلام کند. اما هیچ پاسخی به السیسی داده نشد.

طرح کمیته چهار جانبه عربی

در سپتامبر 2016 هنگامی که گروه های فلسطینی توافق کردند انتخابات شوراهای محلی و شهرداری های فلسطین به طور همزمان در کرانه باختری و نوار غزه برگزار شود و زمان این انتخابات نیز تعیین شد، رسانه های صهیونیستی با انتشار اخباری که مدعی بودند منبع آنها نظرسنجی های مراکز مطالعاتی است اعلام کردند حماس پیروز قاطع این انتخابات در کل فلسطین است.

چهار کشور عربی مصر، اردن، عربستان و امارات متحده عربی، طرحی را به عنوان طرح کمیته چهار جانبه عربی ارائه کردند. این طرح 3 بخش داشت. گام نخست آن ایجاد آشتی در فتح و رفع شکاف داخلی این جنبش بود. مقصود از این شکاف داخلی همان اختلاف محمود عباس با دحلان بود. ابومازن همان کاری را کرد که یک سال قبل با السیسی کرده بود. کمیته ای از کرانه باختری به ریاست عزام الاحمد، مسئول گفتگوهای داخلی و ماجد فرج ، رئیس دستگاه امنیتی تشکیلات خودگردان، به قاهره رفتند. این کمیته رسما به قاهره اعلام کرد مسائل داخلی تشکیلات خودگردان به خود آن ربط دارد و از کشورهای عربی می خواهند که از دخالت در امور داخلی فتح و تشکیلات خودگردان بپرهیزند. این دومین مرتبه بود که ابومازن تلاش جناح غربی عربی را ناکام می گذاشت.

با توجه به اینکه السیسی و هم پیمانانش بدون مجوز جناح غربی وارد مسائل فلسطین نمی شوند باید گفت این اقدام این 4 کشور با درخواست یا مجوز جناح غربی صورت گرفته است و ناکام گذاشتن این تلاش قطعا موجب خشم آنها از ابومازن شده است. کاهش کمک های مالی جناح غربی خود نشان دهنده این نارضایتی از ابومازن است.

اهانت آشکار جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در حاشیه دیدارهای نشست های مجمع عمومی سازمان ملل به محمود عباس که از دست دادن به وی خودداری کرد نیز می تواند تأییدی بر گفته های فوق تلقی شود.

مراسم تدفین پرز، یک فرصت به شرط خیانت به ملت

ابومازن که خود از اقداماتی که کرده به خوبی آگاه است مرگ پرز را بهترین فرصت در این راه می بیند. دو سال قبل شارون در زمانی نزدیک به همین ایام به هلاکت رسید اما ابومازن هیچ یک از اقدامات کنونی را انجام نداد. اما این بار نه تنها به مراسم تدفین پرز رفت بلکه در آن مراسم برای پرز تباکی هم کرد. ابومازن با توجه به اینکه هم پیمانان عرب خود را به شدت رنجانده بود، با شرکت در این مراسم هرآنچه داشت برای کسب رضایت جناح غربی صهیونیستی هزینه کرد.

اینکه فیلم دست ندادن کری با محمود عباس پس از حضور وی در مراسم فاش می شود خود مسئله‌ای مبهم است. این دیدار در حاشیه نشست های سازمان ملل انجام شد اما پس از قریب یک ماه بعد از حضور ابومازن در مراسم پرز فاش می شود. به نظر می رسد این اقدام تلاشی در راستای مظلوم نمایی برای ابومازن باشد تا حال که در افکار عمومی فلسطین مغضوب شده است، تا حدی حضور وی در مراسم پرز را کمرنگ سازند.

از سوی دیگر ممکن است این فیلم از سوی غربی ها منتشر شده باشد تا نشان دهند ابومازن را نمی خواهند. اما این گزینه ضعیف تر از احتمال نخست است.

آنچه قابل توجه است جنگی است که ابومازن برای ماندن در رأس قدرت آغاز کرده و ادامه می دهد و باید منتظر ماند و دید آیا خشم جناح غرب را تا آنجا بر می انگیزد که به سرنوشت عرفات دچار شود یا نه؟