بی اعتمادی آل سعود به سیاست خارجی ترامپ

 «مجید صفا تاج» کارشناس مسائل غرب آسیا در خصوص امکان‌ سنجی حرکت عربستان به‌ سوی آشتی با ایران به دنبال ارسال پیام‌هایی از سوی کویت و عمان در این باره، با اشاره به اینکه رژیم آل سعود نمی‌تواند به سیاست خارجی دولت ترامپ اطمینانی داشته باشد، بیان داشت: سیاست خارجی عربستان سعودی هرچند از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران، یک سیاست ضد ایرانی و مبتنی بر ایران هراسی و شیعه هراسی بود، اما از یک آهنگ و قوام ثابت برخوردار بود. حتی این کشور در بدترین شرایط هیچ‌گاه به سمت قطع رابطه با ایران نرفت.

وی با توجه به سیاست ضد ایرانی سعودی­ها در سال­های اخیر گفت: سیاست خارجی عربستان بعد از روی کار آمدن عادل الجبیر به‌ عنوان وزیر خارجه جوان و ناپخته این کشور که به مدت چند سال نیز نماینده و سفیر عربستان در ایالات متحده آمریکا بود، تزلزل بیشتری داشته و عمدتاً مبتنی بر پروژه‌های ایران هراسی بوده است. عربستان نیز بدون تدبیر تن به قطع رابطه با ایران داد. این مناسبات در شرایطی قطع شد که بحران سوریه، یمن و عراق تداوم داشت. تصور عربستان این بود که با قطع روابط با جمهوری اسلامی ایران و ایجاد ائتلاف در یمن می‌تواند کار انصارالله را تمام و دست ایران را از یمن کوتاه کند.

کارشناس مسائل غرب آسیا با تأکید بر ناکامی سعودی­ها در منطقه مطرح کرد: آن­ها در سوریه در کنار ترکیه، نیروهای قطر و آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی تلاش بسیاری داشتند تا بتوانند نقش ایران را کمرنگ کنند، اما موفق نشدند. این واقعیت در عراق نیز به همین صورت است. مشاهده می‌شود که آخرین بازمانده­‌های داعش نیز از این کشور خارج می‌شوند. شرایط در حال حاضر به‌گونه‌ای برای عربستان رقم خورده که حتی نمی‌تواند به حامی اصلی خود یعنی آمریکا نیز اتکا کند. چراکه ترامپ بارها اعلام کرده که کشورهای عربی به‌ ویژه عربستان باید هزینه تأمین امنیت خود را پرداخت کنند.

وی با اشاره به اینکه رژیم آل سعود نمی‌تواند به سیاست خارجی آمریکا اطمینانی داشته باشد، افزود: بر این اساس عربستان با قطع روابط با جمهوری اسلامی ایران احساس کرد دچار خسران شده است. جمهوری اسلامی ایران در تمام مناطقی که ذکر شد، دست برتر را دارد؛ لذا عربستان از طریق کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از جمله عمان و کویت نشانه‌هایی مبنی بر برقراری رابطه با جمهوری اسلامی ایران می‌فرستد، اما این موضوع به این معنا نیست که عربستان به‌ طور کامل در دیدگاه خود نسبت به ایران تغییر نگرش دهد.

صفا تاج با توجه به اینکه هنوز نمی‌توان گفت که عربستان دست از سیاست‌های ایران هراسی خود برداشته است، تأکید داشت: نمی‌توان بر این باور بود که سعودی­‌ها از گروه‌های تروریستی تکفیری عراق و سوریه و یا حتی منطقه بلوچستان حمایت نکنند. با این‌ حال می‌توان چنین نتیجه گرفت که با توجه به موقعیت ضعیف عربستان سعودی در منطقه و کوتاه شدن دست این کشور از کشورهایی که روزی هم‌پیمان آن بودند، ریاض نیاز دارد با ایران رابطه داشته باشد. اما با توجه به نگرش کلی حاکم بر رژیم آل سعود که همواره جمهوری اسلامی ایران را به‌ عنوان یک دشمن تلقی کرده است، همچنان این دشمنی‌ها، تهدیدها و ائتلاف‌ها علیه ایران ادامه دارد.