باراک اوباما – رئیس جمهور پیشین آمریکا – با ارائه سخنرانی‌هایش در وال استریت، از تجربه خود در کاخ سفید برای کسب درآمد استفاده می‌کند. این در حالی است که بسیاری از آمریکایی‌ها با پرداخت حق بیمه، بدهی‌ها و اجاره‌های سر به فلک کشیده خود دست و پنجه نرم می‌کنند.
باراک اوباما قدم در راه بیل کلینتون – رئیس جمهور اسبق آمریکا -- و همسر وی، هیلاری کلینتون گذاشته است. اکنون گزارش‌ها نشان می‌دهد وی از طرف «بنیاد اوباما» برای شرکت‌های فعال در وال استریت، سخنرانی‌های 400 هزار دلاری برگزار می‌کند. در حالی که دونالد ترامپ – رئیس جمهور آمریکا – در تبلیغات برای خود، این اقدام اوباما را به عنوان فساد معرفی کرده است، ارائه سخنرانی‌هایی از این دست در میان سیاست‌مداران آمریکایی متداول است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد اوباما برای شرکت‌هایی مانند «کانتور فیتزجرالد»، «کارلایل گروپ» و «نوردرن تراست» سخنرانی کرده و در هر بار، مبالغ چشمگیری را دریافت کرده است. به نظر می‌رسد اکنون اوباما تجربه خود در کاخ سفید را منبع درآمد مناسبی می‌داند. این مسئله در حالی است که حتی هیلاری کلینتون – نامزد حزب دموکرات در انتخابات سال 2016 آمریکا – نیز در کتابی که به تازگی منتشر کرده است از دریافت پول از جانب شرکت‌های فعال در وال استریت ابراز پشیمانی کرده است و خود را گاها مدیون این شرکت‌های خاص دانسته است.
با این‌حال، به نظر می‌رسد اوباما در این‌باره نگران نیست. وی در ماه اوت، پس از دریافت مبلغی نزدیک به 400 هزار دلار، برای مشتریان شرکت نوردرن تراست سخنرانی کرد و تجربه دوران ریاست جمهوری خود را در اختیار بزرگترین فعالان بازار سرمایه آمریکا قرار داد.
در اوایل ماه جاری میلادی، اوباما در یکی از بزرگترین شرکت‌های خصوصی جهان، شرکت کارلایل، حاضر شد. منابع آگاه اعلام کرده اند وی درباره دوران ریاست جمهوری خود را نیز در این سخنرانی اظهاراتی بیان کرده است.
در این میان، زمانی اوباما فعالان در وال استریت را سرمایه داران ظالمی می‌دانست که از افراد طبقه متوسط سوء استفاده می‌کنند. ستادهای انتخاباتی وی در سال‌های 2008 و 2012 نیز بر پایه تعهدات وی به منظور کمک به افراد ضعیف جامعه بنا شده بود. در حقیقت، علاوه بر سیاست‌های وی که برای وال استریت سودآور بود، اوباما اکنون در مقابل «اهدای کمک‌های مالی» به گروه‌های با نفوذ خاص خدمت‌رسانی می‌کند. این دقیقا اقدامی است که وی چند سال گذشته هیلاری کلینتون را به دلیل انجام آن سرزنش کرده بود.
فعالان در وال استریت نظر بسیار مساعدی نسبت به سخنرانی‌های اوباما دارند، زیرا وی می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را درباره چگونگی ایجاد روابط با بدنه دولت آمریکا در اختیار آن‌ها قرار دهد. اما پرسش این‌جا است که آیا این سخنرانی‌ها می‌تواند نفعی برای مردم آمریکا داشته باشد؟
یک کارشناس مسائل اقتصادی در این‌باره گفت: «او رئیس جمهور تمام آمریکا بوده است و خدمات مالی نیز زیر چتر حوزه اختیارات وی قرار داشته است. وی برای فعالان وال استریت نسبت به دیگران تفاوتی قائل نمی‌شود.»
با این‌که سخنرانی‌های اوباما در نوردرن تراست و کارلایل مدتی پیش انجام شد، این مراسم‌ها به طور عمده از چشم عموم دور ماندند و رسانه‌های عمومی نیز گزارشی درباره آن‌ها منتشر نکردند. این دو شرکت به داشتن روابط بسیار نزدیک با عده بسیاری از مقامات دولت پیشین آمریکا شهرت دارند.
از اهداف اصلی نوردرن تراست می‌توان به مدیریت دارایی‌های خانواده‌های ثروتمند و تخصیص سرمایه برای صندوق‌های سرمایه گذاری بزرگ و نیز سندیکاها اشاره کرد. افرادی مانند مایکل بلومبرگ – تاجر بزرگ آمریکایی – و مدیران ارشد مایکروسافت و آی بی ام نیز در کنار اوباما در این سخنرانی شرکت کردند.
همکاری نوردرن تراست با اوباما نیز سابقه‌ای طولانی دارد. در سال 2005، نوردرن تراست بر وام مسکن 1.3 میلیارد دلاری اوباما برای ساخت یک خانه مجلل در شیکاگو، تخفیف ویژه‌ای لحاظ کرد. این در حالی است که اوباما به تازگی به مجلس سنای آمریکا راه یافته بود. در این‌میان، نوردرن تراست نرخ سود مناسب‌تری را برای وام وی پیشنهاد کرد. این شرکت تاکنون درباره این رویدادها اظهار نظر نکرده است. اما اوباما در سال 2008 ادعا کرد نرخ سود به این دلیل تغییر یافته بود که وام دهنده دیگری شرایط مناسب‌تری را پیشنهاد کرده بوده است و نوردرن تراست قصد نداشت چنین وام گیرنده‌ای را از دست بدهد.
در دوران هشت ساله ریاست جمهوری اوباما، حتی یک فرد با نفوذ در وال استریت نیز به دلیل عدم پرداخت بدهی‌های معوق خود که در سال 2007 منجر به رکود اقتصادی شدید در این کشور شد تحت تعقیب وزارت دادگستری آمریکا قرار نگرفت.
در مقابل، در دوران دولت اوباما، وام دهندگان بزرگ رشد کرده و وام دهندگان کوچکتر و اتحادیه‌های اعتباری تا سر حد ورشکستگی کشیده شدند. بسیاری از کسب و کارهای کوچک نیز به دلیل وجود شرایط انحصاری در بازار، تعطیل شدند. در حقیقت، قوانین بخش مالی در دوران اوباما، اعطای وام برای کسب و کارهای کوچک را محدود کرد و در عوض، شرکت‌های بزرگ در وال استریت به سودآوری قابل توجه خود ادامه دادند.
قوانین پولی بسیار سهل‌انگارانه بانک مرکزی آمریکا در دوران اوباما، هزاران میلیارد دلار سرمایه را به شرکت‌های بزرگ وال استریت تزریق کرد، در صورتی که سطح بسیار اندکی از این مبالغ به شرکت‌های دیگر راه یافت. بهبود شرایط اقتصادی در دوران اوباما به کندی پیش رفت؛ دستمزد کارگران بی‌تغییر باقی ماند و در عوض، بهای مسکن و اجاره به دلیل گسترش فعالیت‌های وال استریت هر ساله افزایش یافت.
سیاست‌های اوباما رفاه خانواده‌های طبقه متوسط را تضعیف کرد. با این‌حال، اکنون اوباما با دریافت چک 400 هزار دلاری خود، از رویکرد دوستانه با وال استریت کسب درآمد شخصی می‌کند.
