تشدید اختلاف در روابط امارات و عربستان

روزنامه رای الیوم در گزارشی به قلم "مها بربار" به بررسی روابط عربستان و امارات در برهه کنونی پرداخت و نوشت: برخی منابع در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در گفت وگو با روزنامه رای الیوم تصریح کردندد که این روزها روابط عربستان و امارات دچار نوعی "ضعف و سستی" شده است و این احتمال وجود دارد که این روابط در آینده "تنش آمیز" شود.

این منابع افزودند: اختلافات بین عربستان و امارات درخصوص چند پرونده از جمله جنگ یمن، روابط با گروه اخوان المسلمین و نزدیکی رو به افزایش و قابل ملاحظه روابط عربستان با ترکیه است. شاهد هستیم که سفرهای متقابل بین سران عربستان و امارات بویژه محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در ماههای اخیر به ندرت اتفاق افتاده است.

به نوشته رای الیوم، امارات از نزدیکی پرشتاب روابط عربستان و ترکیه احساس نگرانی می کند. سفر روز گذشته بن علی یلدریم نخست وزیر ترکیه به عربستان بیانگر این نزدیکی پرشتاب روابط بین ریاض و آنکارا است. یلدریم در این سفر مورد استقبال گسترده قرار گرفت و با سلمان بن عبدالعزیز شاه سعودی دوبار ملاقات کرد. یکی از این دو ملاقات، پشت درهای بسته برای بررسی اوضاع منطقه بود. یلدریم همچنین با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی ملاقات کرد. نخست وزیر ترکیه سفرش به ریاض را ثمربخش دانست و گفت که ولیعهد سعودی در روزهای آینده سفری به آنکارا خواهد داشت.

این روزنامه افزود: نکته قابل توجه این است که نزدیکی روابط ترکیه و عربستان در زمانی صورت می گیرد که روابط ترکیه و امارات در اوج تنش قرار دارد. تنش در روابط دو کشور بعد از حمله شدید رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به عبدالله بن زاید وزیر خارجه امارات به خاطر مطلب توییتری وی، به اوج رسید. عبدالله بن زاید در توییتر خود خیرالدین پاشا فرمانده نظامی عثمانی و حاکم وقت شهر مدینه منوره را به سرقت آثار اسلامی و انتقال آن به ترکیه و کشتار ساکنان این شهر متهم کرد. اردوغان در پاسخ به این مطلب توییتری عبدالله بن زاید گفت: ای بیچاره که به ما بهتان میزنی، وقتی فخر الدین پاشا از شهر مدینه منوره دفاع می کرد، جد تو کجا بود؟

اردوغان سپس بر شدت حمله خود افزودند و گفت: باید حد و مرز خود را بدانی. تو هنوز ملت ترکیه را نشناخته ای و همچنین اردوغان را. اما اجداد اردوغان را هرگز نشناخته ای.

به نوشته رای الیوم، "اردوغان دو پیام به عربستان و امارات در جریان سفر دوره ای خود به چند کشور نظیر سودان و چاد و تونس داد. اردوغان در این سفر توافقنامه های نظامی و امنیتی و اقتصادی امضا کرد که بارزترین آنها، توافقنامه با سودان برای ایجاد یک پایگاه نظامی در جزیره سواکن در مقابل سواحل یمن و عربستان در دریای سرخ بود. این امر خشم مسئولان مصری را به همراه داشت. این خشم خود را در حملات تبلیغاتی شدید علیه سودان و دولت عمر البشر رئیس جمهور این کشور نشان داد. این درحالی است که عربستان نه تنها هیچ گونه واکنشی به این اقدام ترکیه و سودان نشان نداد، بلکه برعکس از یلدریم در خاک خود استقبال کرد.

به نوشته رای الیوم، پیام اردوغان به عربستان در حمله شدید او به بشار اسد رئیس جمهور سوریه بود. این پیام همزمان با آغاز سفر یلدریم به ریاض بود. اما دومین پیام به طور همزمان به مصر و امارات بود. این پیام همان تحکیم نفوذ نظامی ترکیه در سودان و ایجاد پایگاهی نظامی از سوی ترکیه در جزیره سواکن سودان و اعزام یک سری دیگر از نیروهای ترکیه به قطر بود. نکته قابل توجه این است که پایگاه ترکیه در سواکن در نزدیک پایگاههای نظامی امارات در جزایر اریتره و یمن خواهد بود.

انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجه امارات در مطلب توییتری خود، نگرانی کشورش را از نزدیکی روابط عربستان و ترکیه ابراز داشت. او نوشت: کشورهای عربی به تقویت محور عربی و ستون ریاض و قاهره نیاز دارند. نگاه طائفه ای یا حزبی، جایگزین مورد قبولی نیست. جهان عرب را همه پایتخت های آن هدایت می کند.

به نوشته رای الیوم، "سخنان قرقاش، این تئوری را تایید می کند که اختلافات در سیاست خارجی امارات و عربستان به نوع رویکرد طائفه ای عربستان باز می گردد زیرا ریاض ائتلاف های خود را براساس اصول طائفه ای خصوصا در یمن پایه ریزی می کند. عربستان در یمن از حزب الاصلاح اخوانی و از عبدربه منصور هادی (رئیس جمهور مستعفی یمن) از منظر طائفه ای حمایت می کند؛ درحالی که امارات ائتلاف های خود را براساس رویکرد سکولاری پایه ریزی می کند و این امر عدم حمایت قوی امارات از سرنگونی دولت سوریه به ریاست بشار اسد و نیز روابط مستحکم امارات با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر را تفسیر می کند".

رای الیوم افزود: نشانه ها و علائم بازگشت ائتلاف ترکیه و عربستان این روزها رو به افزایش است. این ائتلاف ممکن است در هفته های آینده تعمیق بخشیده شود و خود را به نوعی به طور مشخص در اوضاع سوریه نشان دهد. یک منبع در حوزه خلیج فارس به رای الیوم گفت که نزدیکی روابط عربستان و ترکیه ممکن است به آشتی عربستان و قطر منجر شود. این امر به نوبه خود باعث انزوای امارات خواهد شد. شاهدیم که از شدت حمله رسانه ای قطر به عربستان کاسته شده و در مقابل حمله به امارات رو به افزایش گذاشته است.

این روزنامه نوشت: اخبار درز کرده از درون امارات حاکی است که یک جناح در حکومت امارات در راستای کاهش شدت ائتلاف با عربستان و جستجو برای یافتن راهکاری به منظور خروج از جنگ یمن و تقویت محور امارات و مصر در برابر نزدیکی روابط عربستان و ترکیه فشار می آورد. برخی منابع در حوزه خلیج فارس تاکید می کنند که این محور، درحال رشد و قدرت گیری سریع به زیان روابط ائتلافی بین عربستان و امارات است.

روزنامه رای الیوم افزود: شکاف در روابط بین عربستان و امارات روز به روز بزرگتر می شود. نزدیکی روابط عربستان با ترکیه و حزب الاصلاح و سکوت در قبال ایجاد پایگاه ترکیه در جزیره سواکن سودان همه و همه حکایت از "سستی و ضعف اعلام نشده ای"  در روابط بین امارات و عربستان دارد که اگر به سرعت مهار نشود، ممکن است به مرحله تنش و چه بسا قطع روابط برسید. این درحالی است که بسیاری از منابع در حوزه خلیج فارس به امکان مهار این تنش، به دیده شک و تردید می نگرند.