بهانه جدید آمریکا برای اعزام نیرو به افغانستان

«زلمای خلیل زاد» سفیر پیشین آمریکا در افغانستان گفت که واشنگتن در حال بررسی راه‌های جایگزین برای اعزام نیروهایش به افغانستان است تا وابستگی خود به پاکستان را کاهش دهد.

وی افزود که اگر پاکستان رفتار دوگانه‌اش را در مبارزه با تروریسم تغییر ندهد، واشنگتن گزینه‌های مختلفی برای وارد کردن فشار بیشتر به اسلام آباد در اختیار دارد از جمله قرار دادن پاکستان در لیست کشورهای حامی تروریسم.

متعاقب توئیت ترامپ در اوایل سال نو میلادی رابطه‌ ایالات متحده و پاکستان وارد فاز جدیدی از شکنندگی و تنزل شد. رئیس‌جمهوری ایالات متحده، پاکستان را به فریب‌کاری در مبارزه با تروریسم متهم کرد و اقدامات جدیدی علیه پاکستان در پیش گرفت.

اقدامات جدید ایالات متحده، شامل تعلیق کمک‌های امنیتی آمریکا به پاکستان می‌شود. این کمک‌های امنیتی شامل ۲۵۵ میلیون دلار کمک در چارچوب حمایت نظامی و ۹۰۰ میلیون دلار در چارچوب صندوق وجهی حمایت از ائتلاف می‌شود.

آمریکا از سال ۲۰۰۲ تاکنون بیش از ۳۳ میلیارد دلار کمک‌های نظامی و غیرنظامی به پاکستان پرداخت کرده است که شامل حدود ۲۱ میلیارد دلار برای حمایت نظامی و نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار از صندوق وجهی حمایت از ائتلاف- کمک نظامی می‌شود.

از سال ۲۰۰۱، ایالات متحده به استفاده از مسیرهای هوایی و زمینی پاکستان برای انتقال تجهیزات مرگبار و غیرمرگبار به‌ منظور حمایت از اقدامات خود در جنگ افغانستان، وابسته شده است.

پاکستان در ازای هر کامیون باری که از بندر «کراچی» به افغانستان کالا و تجهیزات انتقال می‌دهد، بین ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ دلار از آمریکا دریافت می‌کند. در عین‌حال، ایالات متحده در ازای استفاده از فضای هوایی پاکستان برای پروازهای نظامی این کشور، هم از طریق صندوق وجهی کمک به ائتلاف و هم از طریق کمک‌های مستقیم نظامی به پاکستان باج می دهد.

با این‌حال، در غیبت مسیرهای جایگزین ارزان‌تر، کوتاه‌تر و قابل قبول، وابستگی ایالات متحده به مسیرهای تامین پاکستان، برای اسلام‌آباد اهرم فشار قدرتمندی را فراهم کرده است. موارد گذشته نشان می‌دهد که پاکستان در مواقع متعددی با مسدود کردن راه‌های حمل‌ و نقل به افغانستان، از این اهرم فشار استفاده کرده است.

جایگزین پرهزینه‌تر برای مسیرهای پاکستانی، شبکه‌ی راه‌های مواصلاتی چندشاخه‌ ای زمینی، دریایی و راه‌آهن است که در سال ۲۰۰۸ ایجاد شده و از طریق کشورهای آسیای میانه و روسیه عبور و افغانستان را به بنادر بالتیک و دریای خزر وصل می‌کند.

با این‌حال، با وجودی‌که ایالات متحده قبلا از این مسیر ترانزیتی یک‌طرفه استفاده کرده، اما تنش‌ بین ایالات متحده و روسیه دسترسی آمریکا به این مسیر را تا حدودی پیچیده کرده است.