تراژدی غم‌بار کشمش بی‌نظیر دنیا در خلیل آباد

انگور عمده ترین محصول تولیدی شهرستان خلیل آباد است که در 6 هزار هکتار از باغات خلیل آباد و سالانه بیش از 150 هزار تن انگور برداشت می شود که تنها یک سوم این محصول به تازه خوری می رسد و باقی آن به کشمش تبدیل می شود.

در شهرستان خلیل‌آباد بیش از ۲۰ رقم انگور شناسایی شده است که پیکامی و عسکری معمولی از مهمترین ارقام هستند و ترشیز، لعل، ریش بابا، صاحبی، رزقی، یاقوتی، فخری، مسکه، طرقی، خلیلی، سرقی و... از جمله ارقام دیگر انگور هستند که در باغات انگور خلیل‌آباد تولید و جهت تازه‌خوری و تهیه مویز و تیفی استفاده می‌شوند.

خلیل‌آباد نخستین شهر تولیدکننده انگور در کشور با 20 رقم انگور از لحاظ کیفی وکمی است و کشمش تولیدی این شهرستان با کیفیت بسیار بالایی تولید می‌شود و علی‌رغم اینکه کشمش تولیدی، بهترین محصول برای صادرات است ولی هنوز برای بسته بندی و صنایع تبدیلی دیگر آن کاری صورت نگرفته است که توجه ویژه ای به این امر باید صورت گیرد.

از دیگر عوامل مهم تولید و بسته بندی کشمش این شهرستان، حمل و نقل و انبارداری به روش سنتی است و در این روش در جعبه های 3 کیلویی و بعضی مواقع با گونی در انبار نگهداری می شود در صورتی ‌که این نوع بسته‌بندی در بازار مورد پذیرش و تایید نیست و با وجود کیفیت بالای این محصول به علت اینکه بسته‌بندی مناسبی ندارد، نمی‌تواند با محصول کشمش سایر کشورها رقابت کند.

رتبه نخست تولید انگور استان خراسان رضوی متعلق به خلیل آباد است و این هم نتوانسته  گرهی از مشکلات پیش روی صنایع تبدیلی این محصول در شهرستان باز کند. شهرستان خلیل آباد اگر چه بیش از 150 هزار تن انگور در سال تولید می کند اما صنایع تبدیلی این محصول به چند واحد تولیدی کشمش خلاصه می‌شود و خبری از تولید آبمیوه، کنسانتره، شیره انگور و سرکه در ابعاد بزرگ و صادرات ‌محور در این شهرستان نیست.

انگور خلیل آباد با بالاترین دانش بومی تولید می شود و از نظر کیفیت در سطح کشور بی نظیر است ولی به دلیل نبود صنایع تبدیلی و بسته‌‍ بندی، بخشی از تولیدات باغی به ضایعات تبدیل می‌شود و نبودِ این صنایع موجب شده از محصولی که با هزینه زیادی تولید می‌شود، هیچ سودی عاید باغدار نشود و دلالان از این وضعیت سوء استفاده کنند.

بیش از 10 هزار تن کشمش طلایی در انبارهای خلیل آباد دپو شده است

منوچهر احمدنژاد، مدیر جهاد کشاورزی خلیل آباد در گفتگو با خبرنگار یار خراسانی در همین باره اظهار داشت: شهرستان خلیل آباد با دارا بودن بیش از 16 هزار هکتار باغات زراعی 20 درصد از محصول زراعی استان را تولید می کند.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: شهرستان خلیل آباد با تولید سالیانه بیش از 21 هزار تن کشمش  مقام اول را در استان و حتی در کشور دارا می باشد به طوری کشمش سبز قلمی در هیچ جای دنیا تولید نمی شود.

احمدنژاد همچنین تصریح کرد: انگور اصیل خلیل آباد در هیچ کجای دنیا کشت نمی شود و نتوانسته اند کشمش سبز قلمی را تولید کنند و این محصول مختص شهرستان خلیل آباد است که یک مزیت برای شهرستان خلیل آباد و استان محسوب می شود.

وی با بیان اینکه متاسفانه به دلیل اینکه بر روی صادرات کشمش کار نشده است باعث شده است که این محصول بی نظیر دنیا با چالش هایی روبرو شود، تاکید کرد: بیش از 10 هزار تن کشمش طلایی در انبارهای خلیل آباد دپو شده است که این مسئله زندگی روزمره برخی از کشاورزان را با مشکلاتی مواجه کرده است و حل این مشکل نیازمند یک همفکری و همدلی همه جانبه است.

مدیر جهاد کشاورزی خلیل آباد اذعان نمود: شهرستان در تهیه کشمش با توجه به آفتابی که وجود دارد بهترین بارگاه ها را در سطح کشور و حتی دنیا دارا است ولی این بارگاه ها نیز در برخی موارد با نواقصی روبرو است که باید آنها را برطرف کنیم.

وی در خاتمه یکی از اهداف سازمان جهاد کشاورزی را احداث واحدهای بسته بندی استاندارد کشمش دانست و خاطر نشان کرد: کشور های اروپایی خواهان بسته بندی استاندارد کشمش سبز قلمی هستند و این نیازمند وجود یک صنایع تبدیلی مجهز در سطح شهرستان خلیل آباد است.

دولت نسبت به محصول بی نظیر دنیا بی تفاوت نباشد

همه ساله با شروع فصل برداشت محصول انگور و فصل فروش کشمش، دلالان فعالیت های خود را آغاز کرده و بهانه های مختلفی را برای سرکیسه کردن مردم مطرح می کنند.

تاجران کشورهای دیگر وقتی برای خرید محصول کشمش به شهرستان مراجعه می کنند با دلالان کشمش مواجه می شود و پول نقد خود را به آنها می دهند تا دلال برای تجار کشمش خریداری کنند.

این دلالان دست رنج یک سال کشاورزان شهرستان را به پایین ترین قیمت ممکن با اقساط چند ماهه خریداری می کنند و به بالاترین قیمت به تاجران خارجی می فروشند.

با توجه به اینکه شغل اکثر مردم خلیل آباد کشاورزی و تولید انگور است، اگر دولت در زمینه تنظیم بازار این محصول بی نظیر دنیا ورود نکند و همچنان نسبت به این مسئله بی تفاوت باشد و همچنان کشمش سبز قلمی خلیل آباد در دست دلالان باشد، کشاورزان در این زمینه آسیب خواهند دید و باغدار و کشاورز شهرستان خلیل آباد از کشاورزی نا امید شوند فاجعه ای رخ خواهد داد