در بودجه سال ۱۴۰۱ چند نکته متفاوت وجود دارد؛ موضوع کسری بودجه عملیاتی در این لایحه در شرایطی وجود دارد که به حد قابل توجهی کاهش پیدا کرده است. در بودجه سال 1400 کسری بودجه عملیاتی تقریبا بالای 460 هزار میلیارد تومان بود اما در بودجه سال آینده این رقم به 200 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده که نقطه قوت بزرگی محسوب می‌شود. این در حالی است که کاهش کسری بودجه عملیاتی باعث کاهش رشد تورم خواهد شد که از نقاط برجسته لایحه بودجه سال آتی محسوب می‌شود.
در لایحه بودجه سال 1401 رشد 7 درصدی دیده شده که به معنای این است که هزینه‌های دولت به طور متوازن رشد پیدا کرده و این یعنی دولت می‌تواند بار سنگین اداره کشور را به دوش بکشد و اداره بهتری در امور جاری داشته باشد.
استقراض از بانک مرکزی در لایحه بودجه سال 1401 دیده نمی‌شود، ضمن اینکه درآمدهای نفتی هم رقم معقولی است. این در حالی است که در بودجه سال 1400 و در دولت حسن روحانی میزان فروش نفت 2 میلیون و 200 هزار بشکه دیده شده بود که از محالات بود و بارها نمایندگان نسبت به آن تذکر دادند اما در لایحه بودجه سال 1401 از درآمدهای خیالی فاصله گرفته‌ایم. در این لایحه میزان فروش نفت یک میلیون و 200 هزار بشکه عنوان شده و بهای هر بشکه نفت هم 60 دلار پیش‌بینی شده است که این ارقام معقول است. هر چند ممکن است قیمت نفت بالاتر از این حرف‌ها باشد. این نشان می‌دهد دولت سیزدهم ضمن داشتن نگرانی و دغدغه، ریسکی برای افزایش میزان فروش نفت نداشته و معقول فکر کرده است.
میزان نرخ دلار هم در سال آینده 23 هزار تومان دیده شده است که نشان می‌دهد دولت با ارقام خیالی بنای سرکوب نرخ‌ها را ندارد و قیمت دلار را با واقعیت منطبق کرده است؛ در سال‌های گذشته معمولا قیمت دلار در بازار با نرخ مندرج در بودجه بسیار با فاصله، متفاوت و غیرمعقول بود.
در لایحه بودجه سال 1401 دولت اعتبارات خوبی را برای محرومیت‌زدایی و فقرزدایی از جامعه در نظر گرفته و این افزایش اعتبار معنادار است و به نظر می‌رسد به سمت از بین بردن فقر مطلق در جامعه حرکت می‌کنیم.
همچنین دولت اعتبارات بسیار خوبی در حوزه مسکن و رفع دغدغه‌های مردم در این زمینه در نظر گرفته که قابل توجه است. از سویی در حوزه کشاورزی بویژه خرید تضمینی محصولات مختلف و در نظر گرفتن تسهیلات ارزان‌قیمت برای فعالان بخش کشاورزی نیز جهش معناداری را در بودجه 1401 می‌بینیم که نقطه قوت است.
یکی از نکات مورد انتقاد در بودجه میانگین حقوق بازنشستگان است که از ۲ سال پایانی فعالیت‌شان پس از 30 سال خدمت به ۳ سال افزایش پیدا کرده است که این موضوع مورد انتقاد مجلس است و تعداد زیادی از نمایندگان با این موضوع مخالفت دارند، چرا که این کار منجر به کاهش دریافتی بازنشستگان خواهد شد. این در حالی است که بازنشستگان بعد از دوران 30 ساله خدمت‌شان با افزایش هزینه‌ها در امور زندگی خود روبه‌رو هستند.
دکتر علیرضا سلیمی
