بازی تکراری غرب با اوکراین

به گزارش افکار نیوز، بامداد روز پنجشنبه رئیس جمهور روسیه، ولادمیر پوتین فرمان عملیات نظامی ویژه در منطقه دونباس اوکراین را صادر کرد. این رخداد درحالی رخ داد که رییس‌جمهوری روسیه در پیامی که به‌طور زنده از تلویزیون پخش شد، فرمان عملیات نظامی ویژه در منطقه دونباس اوکراین را صادر کرد

اسپوتنیک گزارش داد که رییس جمهور روسیه در سخنانی غیرمنتظره در تلویزیون این کشور درگیری روسیه و اوکراین را اجتناب ناپذیر خواند و گفت: در پی درخواست رهبران دو منطقه خودخوانده شرق اوکراین از روسیه برای کمک به آن‌ها در دفع حمله ارتش اوکراین، عملیات نظامی روسیه در شرق اوکراین آغاز شد. عملیات ارتش روسیه برای حفاظت از امنیت منطقه دونباس آغاز شده است.

پوتین اوضاع شرق اوکراین را به علت حملات این کشور و دخالت‌های خارجی در امور اوکراین وخیم خواند و گفت شرایط به گونه‌ای است که اقدام قاطع مسکو را اقتضا می‌کند. 

*پوتین: هر گونه تلاش کشورهای خارجی برای مداخله در برابر اقدامات روسیه تبعاتی خواهد داشت که آنها تا به حال ندیده‌اند

رییس جمهور روسیه همچنین گفت در صورت مداخله کشور‌های خارجی، روسیه فورا واکنش نشان خواهد داد. وی تاکید کرد: روسیه در حال انجام "عملیات نظامی ویژه" در اوکراین است و هدف مسکو غیرنظامی کردن و عاری کردن این کشور از نازیسم و نه اشغال این کشور است.

پوتین پس از حمایت از استقلال دو منطقه لوهانسک و دونتسک، در راستای حمایت از مردم روس زبان شرق اوکراین فرمان آغاز عملیات نظامی در این منطقه را صادر کرد. 

او همچنین هشدار داد که هر گونه تلاش کشورهای خارجی برای مداخله در برابر اقدامات روسیه «تبعاتی خواهد داشت که آنها تا به حال ندیده‌اند»

ارتش روسیه اعلام کرد که پایگاه‌های هوایی اوکراین و دیگر تأسیسات نظامی این کشور را هدف قرار داده است. انفجارهایی در اودسا و خارکف شنیده شده و کی‌یف نیز هدف حمله قرار گرفته است. در سراسر اوکراین وضعیت جنگی اعلام شده است.

بازی تکراری غرب با اوکراین

کشورهای غربی چه نقشی در آتش افروزی بین روسیه و اوکراین داشتند؟

سال 2004 و تحولات آن سال که غربی ها از آن به عنوان انقلاب نارنجی و روس ها از آن به عنوان کودتا یاد می کنند، می تواند سرآغاز و سرچشمه تنش های امروز باشد. آن زمان اوکراین بعد از وقوع انقلاب نارنجی، روند همگرایی با غرب را در پیش گرفت و به ویژه دولت‌های غرب‌گرایی که در اوکراین روی کار آمدند خواهان پیوستن اوکراین به ناتو بودند. از آن زمان تاکنون این مسئله همواره مورد انتقاد و هشدار روسیه بوده است.

درسال هایی که اتحاد جماهیر شوروی سقوط کرد و اقمار جماهیر شوروی جدا شدند، بلوک غربی نقشه خود را برای تضعیف کردن هرچه بیشتر روسیه طرح ریزی کردند. نقشه ای که طبق آن می خواستند اقمار سابق جماهیر شوروی را به سمت خود بکشانند. اوکراین که یکی از 15 جمهوری تشکیل دهنده اتحاد جماهیر شوروی سابق بود در سال 1991 به استقلال رسید. درمقابل نیز فدراسیون روسیه که قلب شوروی سابق بود به عنوان میراث دار شوروی یکی از قدرت های بزرگ بین المللی، در شورای امنیت سازمان ملل متحد دارنده حق وتو است.

اما ماجرا از آنجا آغاز شد که روسیه خیال می کرد «ناتو» یک پیمان نظامی-امنیتی بر ضد شوروی در دوران جنگ سرد بوده است و با فروپاشی شوروی و انحلال پیمان ورشو دیگر موضوعیت ندارد و این پیمان نیز درپی انحلال پیمان ورشو و پایان جنگ سرد، منحل خواهد شد. اما این طور نشد و ناتو با یک تغییر ساختار و هدف، اکنون درجایگاهی مقابل فدراسیون روسیه قرار گرفته است.

در 30 سال اخیر بعد از سقوط شوروی بسیاری از کشورهای اتحاذ جماهیر شوروی در شرق اروپا به عضویت ناتو در آمده اند. این درحالی است که از همان ابتدا روسیه خطوط قرمز خود را در این باره مشخص کرده بود. از نظر روسیه هرگونه نزدیکی و عضویت جمهوری های سابق اتخاد جماهیر شوروی در ناتو که اوکراین نیز یکی از آن هاست، به منزله عبور از «خطوط قرمز» مسکو است.

حال مدت هاست که روسیه احساس می کند از جانب اتو درحال محاصره است. با این حال و باوجود مخالفت روسیه درخصوص عضویت جمهوری های سابق شوروی به ناتو عملا نتوانسته جلوی الحاق آن ها را به پیمان نظامی-امنیتی غرب بگیرد.

*نقش آمریکا در جداسازی جماهیر سابق شوروی از یکدیگر

روابط روسیه و آمریکا در سال‌های اخیر با فراز و فرود بسیار همراه بوده و مسائلی مانند حفظ و گسترش نفوذ در مناطق پیرامونی روسیه، خطوط انتقال انرژی، استقرار سامانه دفاع موشکی امریکا و ناتو در شرق اروپا، مسئله هسته‌ای ایران و کره شمالی تأثیر فراوانی بر این روابط داشته ‌است.

درتشریح این شرایط بحران اوکراین می تواند نقطه عطفی در تحول روابط روسیه و امریکا باشد که بیانگر اوج اختلافات و رقابت‌های ژئوپلیتیک دو طرف است. با توجه به آنکه در عصر جهانی شدن، اوضاع منطقه­ای و جهانی در هم تنیده شده است بحران در یک منطقه، منافع بازیگران در مناطق دیگر را تحت ﺗﺄثیر قرار می‌دهد. اوکراین از زمان استقلال با بحران­های متعددی مواجه بوده است که نقطه اوج آن در سال 2014 و تقابل آمریکا و روسیه در مورد آن بوده است.

بحران  اوکراین، ریشه در رقابت روسیه و آمریکا در این کشور دارد و همانطور که ذکر شد انقلاب‌های نارنجی، آبی و بحران 2014 به نقطه ظهور رسید به طوری که وقوع بحران مذکور باعث تقویت روابط مسکو- تهران در راستای تحقق منافع ملی ایران شد.

آمریکا: به اوکراین نیرو نمی فرستیم

آمریکا نیز درحالی که طی ماه های اخیر نقش پررنگی بر تشدید تنش میان این دو کشور داشته حال پا پس کشیده است. سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری اخیر خود درمورد جنگ میان روسیه و اوکراین گفت: «هیچ مؤسسه مالی امنی در روسیه وجود ندارد و می‌توانیم تحریم‌ها را به سایر نهادها نیز تعمیم دهیم. رئیس‌جمهور بایدن هیچ قصدی برای اعزام نیرو برای جنگ در اوکراین ندارد.»

جن ساکی با بیان این ادعا که «تمرکز آمریکا بر جلوگیری از جنگ است، نه بر سیاست»، مدعی شد: «ما به جنگ با روسیه نخواهیم رفت و نیرو برای جنگ در اوکراین نمی‌فرستیم، اما اقدامات دیگری انجام خواهیم داد.»

فرانسه: ما در این جنگ دخالت نمی کنیم

ازطرفی اواخر بهمن ماه بود که تنش‌ها و نقض آتش‌بس در منطقه شرقی دونباس اوکراین میان ارتش این کشور با جمهوری‌های خودخوانده دونتسک و لوهانسک واکنش مقام‌های فرانسوی را در پی داشت.

بنا بر گزارش آناتولی، فرانسه روز 30 بهمن ماه به روسیه هشدار داد، تعداد استثنایی نقض آتش‌بس در شرق اوکراین بسیار نگران کننده است و هرگونه حمله بیشتر منجر به تحریم‌های گسترده خواهد شد. به روایت این خبرگزاری، هشدار فرانسه به روسیه در حالی مطرح شده که تبادل نظر دو طرف (پاریس و مسکو) در بحبوحه تشدید اقدامات نظامی در مرزهای شرقی منطقه اروپا ادامه دارد.

همچنین وزیرامورخارجه این کشور، لودریان با بیان اینکه هرگونه حمله به تمامیت ارضی اوکراین عواقب منفی در اروپا خواهد داشت، افزود: اوکراین بر حاکمیت ملی و استقلال خود تاکید دارد و ما نیز از آن حمایت می‌کنیم. با این حال مهم است که برای یادآوری مسئولیت‌های ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به گفت‌وگوهای خود با مسکو ادامه دهیم.

اما اخیرا فرانسه تاکید کرده است که ما در این جنگ دخالتی نمی کنیم!

*نتیجه دلبستن به غرب چیزی جز دست خالی و جنگ داخلی نیست

اتفاقات اخیر میان روسیه و اوکراین و نقش غربی ها در تشدید این جنگ، می تواند درس عبرت دیگری برای کشورهایی باشد که امید و برنامه هایشان را با غربی ها تنظیم می کنند.

پس از آنکه ولادیمیر پوتیت دستور حمله به مناطق نظامی اوکراین را صادر کرد، زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین در اولین واکنش به آغاز حمله نظامی روسیه گفت: مردم آرام در خانه هایشان بمانند چون او در این باره با «بایدن» صحبت کرده است!

حرفی که بیش از آن که مردم این کشور را دلگرم و امیدوار کند، بیشتر نشان از کوته نگری این رئیس جمهور غربگرا دارد. حرف زلنسکی خطاب به مردمش شبیه همان حرفی است که چندماه پیش سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان به مردمش گفته بود. حال اما افغانستان به چه سرنوشتی دچار شد؟ یا کشورهایی مانند لیبی و مصر اکنون چه اوضاعی دارند؟

لذا امیدواری روسای جمهوری اوکراین که گرایش و تمایل غربگرایانه داشته اند، اصلی ترین دلیل برای تنش های فعلی است. گرایشی که به تاریخ و فرهنگ و اقتصاد مشترک با روسیه پشت کرد،