سفر سه روزه آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی ، رئیس‌جمهور اسلامی ایران به سه کشور آفریقایی کنیا، اوگاندا و زیمباوه با تمام دستاوردها و فعالیت‌هایش، طی روزهای گذشته به موضوع مورد اهتمام رسانه‌های جهان در بخش‌های خبری و تحلیلی تبدیل شد.
در این پوشش‌های رسانه‌ای، چند محور مهم تکرار شد که اهمیت و دلایل راهی شدن رئیس‌جمهور ایران برای اولین بار بعد از ۱۱سال گذشته به قاره آفریقا مهم‌ترین آن‌ها بود. تقویت روابط ایران و این سه کشور آفریقایی، امضای تفاهم‌نامه و اسناد همکاری بین تهران و نایروبی، کامپالا و هراره، افزایش قابلیت‌ها و ظرفیت‌ها برای حضور فعال‌تر ایران در قاره آفریقا و تاکید رئیس‌جمهور ایران بر لزوم تبادل توانمندی‌ها از دیگر محورهای مهم رسانه‌ای شده از این سفر بود. در ادامه به محتوای برخی گزارش‌ها و تحلیل‌های جهانی از این سفر خواهیم پرداخت.
المانیتور: دیپلماسی ایران با سرمایه‌گذاری بیشتر در آفریقا فعال‌تر می‌شود
پایگاه خبری و تحلیل «المانیتور» آمریکا در گزارشی درباره این سفر نوشت: ایران با گسترش روابط، به دنبال جای پایی در آفریقا است و قصد دارد تا در در این قاره همچون چین، هند، ترکیه، امارات و عربستان سرمایه‌گذاری کند. حسن روحانی در دوران ریاست جمهوری خود حتی به یک کشور آفریقایی هم سفر نکرد؛ عمده تمرکز او، اصلاح روابط با کشورهای غربی بود. به همین خاطر روابط ایران و آفریقا در طول ۸سال دولت روحانی، «یخ زده» بود.
در ادامه گزارش المانیتور و درباره تفاوت رویکرد دولت رئیسی می‌خوانیم: دولت فعلی ایران توانسته تجارت میان ایران و آفریقا را دو برابر کند. ایران در حال سرمایه‌گذاری در جهت تقویت حمل و نقل دریایی با آفریقا برای تسهیل تجارت شرکت‌های خصوصی ایرانی در این قاره است. مقامات ایرانی به دنبال فعالیت و نفوذ بلندمدت در آفریقا هستند؛ تهران که تنها در ۲۱کشور از ۵۴کشور آفریقایی سفارتخانه دارد، می‌خواهد دیپلماسی فعال‌تری داشته باشد و از حالت منفعل فعلی خارج شود. سفر سیدابراهیم رئیسی به آفریقا، همانند تور آمریکای لاتین، در چارچوب برنامه سیاست خارجی دولت او برای کاهش اثرات مخرب تحریم‌های غرب است.
فرانس۲۴: ایران در قاره رقابت بین غرب و شرق، به دنبال بی‌اثرکردن تحریم‌هاست
پایگاه اینترنتی شبکه «فرانس۲۴» هم سفر رئیسی به آفریقا را تلاش دیپلماتیک جمهوری اسلامی برای گسترش فعالیت‌های بین‌المللی توصیف کرده و نوشت: تهران در ماه‌های اخیر دیپلماسی خود را برای خنثی کردن تحریم‌های فلج‌کننده آمریکا تقویت داده است. این تلاش ایران در شرایطی صورت می‌گیرد که جنگ اوکراین تاثیرات ویران کننده‌ای بر قاره آفریقا گذاشته و قیمت مواد غذایی را چند برابر کرده است. قدرت‌های غربی به همراه کشورهایی همچون چین و هند به دنبال تعمیق روابط با کشورهای آفریقایی بوده و هستند؛ موردی که نشان از اهمیت این قاره دارد.
رویترز: سفر رئیسی به کنیا، آغاز مجدد روابط ایرانی-آفریقایی بود
خبرگزاری «رویترز» در گزارشی از ماهیت و اهداف این سفر می‌نویسد: سفر ابراهیم رئیسی به کنیا، «شروع جدید» تهران در روابط با قاره آفریقا است. سفر رئیسی به آفریقا، اولین سفر رئیس‌جمهور ایران طی بیش از یک دهه گذشته است و در تلاش برای تنوع بخشی به روابط اقتصادی در مواجهه با تحریم‌های فلج کننده آمریکا انجام شد. این گزارش رویترز در برخی رسانه‌های جهان نظیر USnews آمریکا نیز بازنشر یافت.
کانال این خبرگزاری در یوتیوب، گزارشی تصویری از سفر آیت‌الله رئیسی به سه کشور آفریقایی را با تیتر «چرا رئیس‌جمهور ایران به کشورهای آفریقایی سفر کرده است؟» منتشر کرده و در آن به نشانه‌های آغاز جدید روابط پرداخته است.
تلویزیون TN Plus آمریکا نیز با انتشار یک ویدئوکامنت از سفر آیت‌الله رئیسی به کنیا نوشت: نگاه ایران به آفریقا در سایه غفلت غرب و تمرکز بر جنگ اوکراین، معطوف به فرصت‌های موجود در این قاره و آمریکای لاتین شده است.
دِ هیندو: سفر کم‌سابقه رئیسی به آفریقا با هدف تقویت دیپلماسی اقتصادی انجام شد
پایگاه خبری «thehindu» هند: رئیسی سفر کم‌سابقه خود به آفریقا را برای تقویت دیپلماسی اقتصادی آغاز کرده است. روابط کنیا با آمریکا بد نیست و نایروبی سال گذشته با واشنگتن یک یادداشت تفاهم درباره «همکاری استراتژیک هسته‌ای غیر نظامی» به امضا رساند. رئیسی آفریقا را «قاره فرصت‌ها» می‌داند اما از حجم تجارت ایران با این قاره راضی نیست؛ در حالی که کنیا مشکلات اقتصادی زیادی دارد و تهران می‌تواند کمک کند. دوکشور دیگر آفریقایی هم نقاط مشترکی با تهران دارند؛ اوگاندا اخیراً به دلیل تصویب قانونی علیه همجنس‌بازان، مورد انتقاد مقامات آمریکایی قرار گرفته است، زیمباوه نیز مانند ایران تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد.
مونت کارلو: بعد از سفر رئیسی به آفریقا، روابط ایران و الجزائر بهبود خواهد یافت
رادیو بین‌المللی «مونت کارلو» در گزارشی درباره این سفر و از فرانسه اعلام کرد: یازده سال پس از آخرین سفر یک رئیس جمهور ایران به آفریقا توسط محمود احمدی نژاد، ابراهیم رئیسی سفر راهبردی خود به قاره آفریقا را آغاز کرد. این سفر پس از غفلت مقامات ایرانی از قاره آفریقا در سال‌های اخیر و به دلایلی همچون علاقه حسن روحانی در پیوند مجدد کانال‌های تماس با غرب در چارچوب مذاکرات توافق هسته‌ای، متفاوت و حائز اهمیت بود. نزدیکی روابط ایرانی-آفریقایی «بر اساس دیدگاه‌های سیاسی مشترک» بین تهران و سه کشوری بود که که رئیسی به آن‌ها سفر کرد. علاوه بر این سه کشور و بعد از این سفر، انتظار می‌رود که روابط ایران و الجزایر نیز بهبود پیدا کند.
الجزیره: ایران وارد رقابت‌های بین‌المللی برای نفوذ در آفریقا شده است
پایگاه اینترنتی شبکه «الجزیره» در گزارش خود نوشت: ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران با ورود به رقابت‌های بین‌المللی برای نفوذ در آفریقا، با وجود سد تحریم‌های غرب که ممکن است مانع اجرای برنامه‌های ایران در این قاره باشد، سفر آفریقایی شامل کنیا، اوگاندا و زیمباوه را به پایان رساند. ایران امیدوار است که با حل مشکلات بخش تجارت خارجی و تنوع بخشی به شراکت‌های اقتصادی، فعالیت خود در قاره آفریقا را گسترش دهد.
المیادین: استقبال گرم قاره آفریقا از رئیسی، به معنای تایید سیاست‌های ایران بود
پایگاه اینترنتی شبکه «المیادین» در گزارش تصویری‌اش از این سفر گفت: رئیس‌جمهور ایران در حالی پا به آفریقا گذاشت که کشورهای این قاره استقبال گرم خود را از وی و سیاست‌های ایران نشان دادند. استقبال‌های رسمی و ملی از آیت‌الله رئیسی، حاوی شعارها و تصاویری ضدغربی بود. توافقنامههای امضاشده از سوی ایران با مقامات سه کشور آفریقایی، به ویژه زیمباوه شامل طرح‌های اقتصادی و احداث کارخانه‌هایی مهم بود. گسترش حوزه نفوذ و فعالیت ایران به قاره آفریقا، در کنار طرف‌های تاثیرگذار دیگر نظیر چین و روسیه نویدبخش رهایی دولت‌های آفریقایی از دایره تسلط و استعمار غربی در چهره‌های جدید و قدیم آن است؛ روابط جدید به قاره آفریقا کمک خواهد کرد تا در فضای عادلانه‌تری از ذخایر طبیعی و توان‌های اقتصادی خود استفاده کند.
بازتاب خبری سرودهای نوجوانان آفریقایی در زیمباوه و طی مراسم استقبال از رئیس‌جمهور ایران با عنوان «استقبال از رئیس جمهور ایران در زیمباوه با شعارهای ضد غربی همراه شد» ابتدا در پایگاه خبری «العربی الجدید» منتشر شد و سپس در چند رسانه دیگر و فضای مجازی بازتاب پیدا کرد.
النشره: ایران با امضای توافقنامههای اقتصادی عزمش برای استفاده از ظرفیت‌های آفریقا را نشان داد
پایگاه خبری «النشره» نیز با انتشار گزارشی درباره دستاوردهای و اهمیت این سفر نوشت: سیدابراهیم رئیسی با امضای پنج توافقنامه در کنیا، همانطور که گفته بود، نشان داد که ایران از استفاده از ظرفیت همه کشورهای قاره آفریقا استقبال می‌کند. رئیس‌جمهور کنیا در این سفر نشان داد که از توسعه بیشتر روابط تهران و نایروبی استقبال می‌کند. روابط ایران و قاره آفریقا بعد از این سفر روز به روز توسعه بیشتری خواهد یافت و هر دو طرف، چه ایران و چه قاره آفریقا دارای توان و منابع طبیعی و معدنی قابل توجهی هستند.
المصر الیوم: جایگاه واشنگتن در آفریقا تضعیف و نقش تهران پررنگ می‌شود
پایگاه خبری «المصر الیوم» در گزارشی درباره سفر رئیس‌جمهور ایران به آفریقا نوشت: ایران در بحبوحه ترس‌ها از مورد هدف قرار گرفتن منافع واشنگتن و متحدانش در این قاره تمایلش به تقویت روابط خود با آفریقا را نشان داد. تهران به دنبال تغییر اولویت‌های ژئوپلیتیک خود است تا از عواقب تحریم‌های کاخ‌سفید در امان بماند؛ بنابراین تهران به اعماق قاره‌های آسیا و آفریقا می‌رود.
قاهره نیوز: تهران از دروازه اقتصادی به قاره سیاه باز می‌گردد
پایگاه اینترنتی شبکه «قاهره نیوز» درباره سفر هیات ایرانی به آفریقا گزارشی تهیه و اعلام کرد: رئیس‌جمهور ایران به آفریقا رفت و نشان داد که تهران از دروازه اقتصادی به قاره سیاه باز می‌گردد. ابراهیم رئیسی سفر آفریقایی خود شامل ۳کشور کنیا، اوگاندا و زیمبابوه را با هدف تقویت روابط اقتصادی، تجاری و فناوری بین تهران و قاره سیاه انجام داد. چهار توافقنامه در اوگاندا، ۵سند همکاری در کنیا و ۱۲مورد مشابه دیگر در زیمباوه، کارنامه خوبی برای این سفر هستند.
الخنادق: رئیسی در چارچوب اعتماد به تجربیات گذشته، روابط با آفریقا را ازسرگرفت
پایگاه خبری تحلیلی «الخنادق» عراق در گزارشی درباره این سفر می‌نویسد: علی‌رغم وقفه ۱۱ساله، سابقه روابط ایران با کشورهای آفریقایی در چهار دهه گذشته از زمان انقلاب اسلامی تاکنون خوب بوده است. سفر سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران در چارچوب اعتماد به تجربیات گذشته و افزایش مناسبات با هدف تقویت روابط تاریخی ایران با کشورهای آفریقایی در چهل سال گذشته انجام شد و موفق بود.
