لزوم تهیه بانک اطلاعاتی از آسیب های اجتماعی

جعفر طاهری با اشاره به مسئله مدیریت آسیب های اجتماعی گفت: این آسیب ها گسترده است و همانطور که مقام معظم رهبری فرموده اند، «آسیب‌های اجتماعی مانند آسیب‌های طبیعی‌اند؛ مانند زلزله که می‌تواند بنای خانه‌ها را تخریب کند، این آسیب‌ها بنیان خانواده و اجتماع را برهم می‌ریزد. اگر به موقع و به‌هنگام شناخته شود و یا پیشگیری شود، احتمال کاهش خسارت‌ها افزایش خواهد یافت. اما اگر نسبت به آن غفلت شود؛ خدایی نکرده ممکن است بنای جامعه را متزلزل کند.»

با این حال در تعدد و تداخل دستگاه‌های ستادی و اجرایی در این بخش مسئله آسیب های اجتماعی شدت گرفته و سازمانی نظیر بهزیستی هم نتوانسته به تنهایی تمام آسیب ها را کنترل و مدیریت کند. ماهیت پدیده‌های اجتماعی پیچیده و چندوجهی است و اگرچه سازمان امور اجتماعی قرار بود در این زمینه مداخله و آن را به شکل هماهنگ و یکپارچه مدیریت کند، اما موفقیتی حاصل نشد، هرچند کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی منوط به مداخله یکپارچه دستگاههای متولی است، اما مستلزم دغدغه و شناخت هم هست، در غیر این صورت منابع کشور اعم از امکانات مادی و توان فکری در جای درست خود صرف نمی‌شود و همین باعث شده اقدام قابل اعتنایی را در حوزه کاهش آسیب‌های اجتماعی شاهد نباشیم.

جعفر طاهری در گفت و گو با افکار نیوز، ادامه داد: فراتر از این ها مسئولان اجرایی ما هر چقدر در این زمینه دید بلندی داشته باشند، بازهم در دوره مسئولیت خود می‌خواهند کارنامه ای قابل رویت ارائه دهند و حوزه اجتماعی فاقد چنین ویژگی ای است و به دلیل پیچیدگی در بلند مدت جواب می‌دهد. به همین علت خیلی مواقع حوزه اجتماعی از اولویت خارج می‌شود.

وی با اشاره رشد 162 درصدی طلاق در بازه زمانی سال های 75 تا 95 بیان کرد: از طریق اجرای گسترده برنامه ای مدون در حوزه کنترل طلاق باید از رشد جهشی آمارها دراین بخش جلوگیری کرد. واقعیت این است که نبود آموزش‌های پیش از ازدواج ازجمله عوامل مهم بن بست در زندگی مشترک و آسیب‌های اجتماعی پس از آن است و البته این را هم باید در نظر داشت که برمبنای آمارهای موجود ۵۵ درصد طلاق‌ ها ریشه در اعتیاد دارد و این مسئله، زنجیره وار بودن آسیب های اجتماعی را نشان می دهد. لذا  نگاه تک بعدی نتیجه‌ای نخواهد داشت و اقدامات پیشگیرانه هم باید زنجیره‌وار و مرتبط با هم باشند.

لزوم تهیه بانک اطلاعاتی از آسیب های اجتماعی

طاهری افزود: طبیعتا در آسیب‌های اجتماعی و افزایش آنها نمی توان یک عامل را دخیل دانست و معمولاً چندین عامل نقش دارد و رابطه علت و معلولی پیچیده ای در این زمینه حاکم است. اعتیاد، کودکان کار و طلاق سه آسیب اصلی حوزه اجتماعی به شمار می رود و برای مثال بیکاری، اعتیاد و فقر می توانند از علل اصلی طلاق باشند و خود طلاق از مهمترین عوامل بوجود آورنده اعتیاد است و از طرفی در شکل گیری کودک آزاری هم سهم دارد. در گذشته فشارهای اقتصادی و معیشتی در افزایش آسیب ها نقش برجسته ای داشتند اما در دوره جدید شرایط فرهنگی و تغییر سبک زندگی جامعه نیز موجب رشد آسیب ها در خانواده ها شده است.

طاهری با ارائه راهکاری در حوزه مواجهه با آسیب ها خاطرنشان کرد: برای مدیریت و کاهش آسیب‌ها باید به شناخت دقیق رسید و بانک اطلاعات در استان‌های کشور تهیه و هرکدام از آسیب‌های که شدت و فراگیری بیشتری دارند در این بانک اطلاعاتی درج شود. بی تردید در رویارویی با آسیب های اجتماعی حتی در سطح توصیف و اطلاعات آماری، باید یک مرکز رسمی و تخصصی اطلاعات و آمار متقنی ارائه دهد تا بتوان آسیب ها را تحلیل و برای رفع آنها برنامه ریزی و هدفگذاری کرد. از طرفی باید در دانشگاه و مراکز آموزشی، مهارت زندگی و معلومات علمی و درستی را آموزش داد که تاکنون این اتفاق نیفتاده و این خودبسترساز انواع آسیب های اجتماعی است.