افكار نيوز - ماه رمضان فرصتي براي ترک اعتياد به غيبت
سال هاست که همسایه های محل طبق عادت دیرینه ای شب های ماه رمضان بعد از افطار دور هم جمع می شوند تا هم صله رحم را به جا آورده باشند و هم از حال و احوال هم بی خبر نمانند. امشب نیز همه جمع شده اند و از هر دری با یکدیگر سخن می گویند.
از اوضاع و احوال به هم ریخته کار و کاسبی و از گرفتاری های روزمره تا این که همه متوجه غیبت یکی از همسایه ها می شوند. یکی از همسایه ها می گوید: آقای … تازگی ها کم پیدا شده است و توی جمع ما کمتر حاضر می شود و همین جمله بهانه ای می شود برای شروع صحبت در مورد او و خانواده اش و تغییر وضع زندگی اش و… یکی از همسایه ها می گوید: از وقتی ماشینش را عوض کرده خودش را می گیرد و یکی دیگر می گوید: معلوم است پول چنین ماشین گران قیمتی را از کجا آورده است و دیگری می گوید: تا آن جا که می دانم تا حالا هشتش گرو نهش بود. حالا چطور یک دفعه ماشین ۴۰ میلیونی خریده خدا می داند. یکی از همسایه ها با خنده می گوید: حتما در اداره شان کار کسی را راه انداخته و شیرینی کارش را گرفته! حرف ها همین طور بالا می گیرد و همه جور حدس و گمانی درباره او زده می شود. تا این که پاسی از شب می گذرد و همسایه ها می روند تا خود را برای سحر آماده کنند اما…

غیبت یکی از گناهانی است که متاسفانه برای برخی از افراد به عادت تبدیل شده است و برخی دیگر نیز با توجیه برای خود مجوز غیبت کردن برادر و خواهر مسلمان خود را صادر می کنند. در حالی که غیبت علاوه بر این که گناه کبیره است آثار سوء فردی و اجتماعی بسیاری در پی دارد. حجت الاسلام سیدمحمدی کارشناس امور اجتماعی در این باره به خراسان گفت: در مورد غیبت در قرآن به صراحت بیان شده است که کسی که غیبت می کند گوشت برادر مرده خود را می خورد. علاوه بر این که روایات بسیاری در مورد غیبت از سوی ائمه معصوم داریم که همگی در راستای مذمت غیبت و بدگویی است.


تبدیل غیبت به عادت در جامعه
سیدمحمدی گفت: با وجود تاکید بر پرهیز از غیبت، در حال حاضر برای بسیاری از افراد تبدیل به عادت شده است و به هر جمع و اجتماعی که وارد می شوند غیبت نقل آن مجلس می شود و آن ها بدون توجه به آثار سوء غیبت، به این گناه اقدام می کنند. شجونی رئیس جامعه وعاظ تهران نیز با اشاره به این که بسیاری از افراد با توجیه عمل زشت غیبت نسبت به بدگویی از افراد اقدام می کنند گفت: غیبت کردن هیچ توجیهی را بر نمی تابد چرا که گناه است و برای گناه هم هیچ توجیه و بهانه ای وجود ندارد. وی افزود: برخی از افراد غیبت همسایه، خواهر، برادر و دوست خود را به این بهانه می کنند که «فلانی واجب الغیبت است» یا «وصف او را می گویم» این ها همه توجیهی برای غیبت کردن است و در اصل قضیه تغییری ایجاد نمی کند. به گفته شجونی اگر خصوصیاتی که در مورد فردی گفته می شود در او وجود داشته باشد از آن فرد «غیبت» شده است و اگر در او وجود نداشته باشد در حکم «تهمت» است.


آثار سوء فردی و اجتماعی غیبت
سید محمدی با اشاره به آثار سوء غیبت گفت: در وهله اول غیبت به از هم پاشیدگی و اختلافات خانوادگی منجر می شود و بسیاری از کدورت ها و عداوت ها ریشه در غیبت دارد. وی افزود: غیبت در زندگی افراد اختلال ایجاد می کند و نظم اجتماعی را از بین می برد. همچنین باعثرواج بی اعتمادی افراد نسبت به یکدیگر می شود. امنیت روانی افراد از بین می رود و دشمنی و کینه جویی جایگزین مهربانی و دوستی می شود. کارشناس امور اجتماعی با اشاره به این که غیبت زمینه ساز بسیاری از جرم وجنایت هاست گفت: بررسی ها حاکی از آن است که بسیاری از قتل ها و همچنین ضرب و شتم ها ریشه در غیبت و تهمت زدن به افراد دارد و به همین دلیل اسلام آن را جزو گناهان نابخشودنی قرار داده است. وی افزود: متاسفانه در حال حاضر غیبت علاوه بر این که بین بسیاری از افراد و خانواده ها وجود دارد در میان مسئولان و رجال سیاسی نیز منجر به بروز تنش ها و چالش های جدی در حوزه های مختلف شده است.


غیبت و سست شدن ارتباطات اجتماعی
شجونی رئیس جامعه وعاظ تهران با اشاره به این که رواج غیبت در جامعه منجر به سست شدن ارتباطات اجتماعی می شود به خراسان گفت: امام چهارم می فرمایند که انسان پنج روزه باید بگیرد روزه زبان، روزه چشم، روزه گوش، روزه شکم و روزه شهوت. به این معنا که انسان باید چشمش را بر گناهان ببندد و به نامحرم نگاه نکند، باید زبانش را از غیبت و تهمت برحذر دارد و باید گوشش را از شنیدن غیبت و حرف های ناپسند برحذر دارد علاوه بر این که در قرآن غیبت به مثابه خوردن گوشت برادر مرده آورده شده است.


آثار سوء اجتماعی و فردی غیبت
وی درباره آثار سوء اجتماعی و فردی غیبت گفت: مهم ترین اثر سوء غیبت بردن عرض و آبروی افراد نزد دیگران است و ممکن است تصویر نادرستی از افراد غیبت شونده پیش روی افراد دیگر قرار دهد. بنا به گفته شجونی یکی دیگر از آثار شوم غیبت بی اعتمادی مردم به یکدیگر و بدبین شدن به یکدیگر در کسب و کار، تجارت و روابط اجتماعی است. وی افزود: غیبت کانون خانواده را تضعیف و زن را به شوهر و شوهر را به زن بدبین می کند و در نهایت باعثبروز طلاق در خانواده و کشمکش و اختلاف بین اعضای خانواده می شود.


اعتیاد به غیبت
وی افزود: متاسفانه بسیاری از افراد به غیبت کردن و حرف این و آن را گفتن اعتیاد دارند و به محض این که وارد جمعی می شوند به جای این که از خود بگویند، حرف دیگران را به میان می آورند. به طوری که به تدریج همه از آن فرد انتظاری جز شنیدن حرف دیگران و غیبت ندارند و حتی او را تشویق به این کار می کنند. سید محمدی کارشناس امور اجتماعی با اشاره به این که روزه صرفا لب بستن از خوردن و آشامیدن نیست گفت: خویشتن داری از گناه و حفظ چشم، زبان و گوش از گناه در کنار لب بستن از خوردن و آشامیدن را باید افراد روزه دار تمرین کنند.


ماه رمضان تمرینی برای ترک غیبت
وی افزود: روزه داری که نتواند چشم و به ویژه زبان خود را کنترل کند، غیبت کند، تهمت بزند و با زبان خود اسباب آزار و اذیت افراد بشود، تنها خود را به سختی انداخته است و روزه او روح و معنویت ندارد و فرصتی را که باید صرف عبادت و خودسازی می شد به راحتی از دست داده است. این کارشناس مسائل اجتماعی با اشاره به این که ماه رمضان که ماه بهره مندی از فیوضات معنوی و ماه عبادت است، فرصت مناسبی برای ترک گناه از جمله غیبت است گفت: غیبت سرچشمه و سرمنشاء بسیاری از گناهان دیگر است. اگر مومن روزه دار در ماه رمضان برای ترک این گناه تمرین کند و در ماه های بعد از رمضان نیز بر ترک این گناه استمرار داشته باشد به تدریج غیبت نکردن و به غیبت گوش نکردن برای او ملکه خواهد شد. وی افزود: یکی از موارد دیگری که به کاهش غیبت در جامعه منجر می شود این است که افراد یکدیگر را از غیبت کردن نهی کنند و از جمعی که غیبت در آن وجود دارد خارج شوند بنابراین اگر افرادی که غیبت نقل زبان آن هاست، مستمعان خود را از دست دهند و ببینند حرف هایشان که در مورد دیگران است خریدار ندارد و حتی از آن نهی می شوند، غیبت را کنار می گذارند. سید محمدی همچنین گفت: غیبت یکی از عوامل ایجاد سوء تفاهم در خانواده، قطع صله رحم و کینه جویی است و حتی در بسیاری از موارد زمینه بدگویی را فراهم می آورد بنابراین در ماه رمضان باید برای ترک این گناه نابخشودنی اقدام کرد و دل ها را با نور خدا و قرآن صاف و روشن کرد در این صورت هیچ بدگمانی در دل راه نمی یابد و هیچ غیبتی بر زبان جاری نمی شود و هیچ بدگویی و تهمتی در گوش نمی نشیند.

/ب.