به گزارش خبرنگار سیاسی " افکار " اخیرا در مجلس مصوبه‌ای به تصویب رسید که طی آن به نوعی بحثازدواج موقت و ازدواج مجدد تحت تاثیر قرار گرفت که اعتراضات برخی چهره‌های زن سیاسی را به همراه داشت.
در در ادامه مناظره‌ای که بین خانم لاله افتخاری(نماینده مجلس هشتم) و خانم شهربانو امانی(نماینده مجلس پنجم و ششم) صورت گرفته از نظرتان می‌گذرد:
سئوال: در ماده ۲۳ لایحه حمایت از خانواده, ارسالی توسط دولت, دو شرط برای ازدواج مردان پیش بینی شده بود. ولی در لایحه تغییر یافته در کمیسیون مجلس ۱۰شرط برای ازدواج مجدد مردان در نظر گرفته شده است. که مخالفت بسیاری را در پی داشته است. در این باره با خانم شهربانو امانی, نماینده دور پنجم و ششم مجلس شورای اسلامی و زنان ادواری گفت و گو می کنیم. همین طور خانم دکتر لاله افتخاری, سخنگوی فراکسیون زنان مجلس هم با ما همراه هستند.
خانم امانی, شما یکی از۵نماینده ادواری بودید که در اعتراض به موادی از این لایحه در مجلس حاضر شد. مورد اعتراضی شما دقیقاً چه بوده؟
امانی: در ماده ۲۳ رضایت همسر اول را آوردند هم عرض سایر شروط قرار دادند. بخش مهم سایر شروط در اسناد سند ازدواجی که هست متعدد است. در واقع ازدواج یک و یک تفاهم نامه و قراردادی است بین طرفین. اولاً این در لایحه اصلی نبوده, به نوعی دولت اضافه کرده به لایحه. از سال ۸۴ این لایحه در دستور کار مجلس است. مجلس هفتم و دو ساله مجلس هشتم بنا به دلایل و بنا به فعالیات مهمی که زنان فعال جامعه و مردانی که می دانند خانواده به عنوان رکن اصلی جامعه است و حفظ کیان خانواده از طریق مردان و زنان پاکدامن و وفادار است. همان طور که ملاحظه می فرمایید در عرض این ۵ سال که این قانون مصوب نشده, خلاء
قانونی هم در کشور نیست. من معتقدم که هر جایی که دست زدیم قانون را اصلاح کردیم, مخصوصاً در قوانین مدنی, خصوصاً در عرصه ای که زنان هم ۵۰ درصد این قانون به ضررشان بوده تا به نفعشان. لذا ما هم این رضایت همسر اول را فکر می کنیم باید در متن ماده باشد. البته پیشنهاد اصلی ما حذف کل ماده ۲۳ است. بعد مواردی مثل عدم قدرت همسر اول, به ایفای وظایف زناشویی, چه کسی می خواهد این را ثابت کند.
سئوال: اشاره کردید به حذف ماده ۲۳ دلیل شما چیست؟
امانی: اولاً خلاء قانونی نداریم. کما اینکه اگر بود این ۵ سال و مهمتر از آن این ۳۲ سال, با همان قوانین قبلی چگونه عقد و نکاح دراین کشور انجام می شد. و چه مشکلی بود که تا به امروز دستی به اصلاح قانون نزدند. البته هیچ اشکالی ندارد, قانون باید به روز باشد. ولی وقتی ما هرچه دست می زنیم, بنا به رفت و برگشت هایی که در مراحل متعدد برای تصویب قانون در جمهوری اسلامی هست, لذا قانون به نوعی به جای اینکه تظلم خواهی مظلوم را داشته باشد, به نوعی حق از مظلوم ضایع می کند.
سئوال: خانم افتخاری, اظهار نظر شما چیست؟
افتخاری: این یک مجموعه ای هست که ضرورت آن قبل از این هم احساس می شد. در مجلس هفتم, در همان ماههای اول بازدید و گفت و گوهایی از دادگاههای خانواده داشتیم، پرونده ها را بررسی کردیم احساس می شد که واقعاً خلاء قانونی وجود دارد و یک سری مسائلی هست که باید در اسرع وقت نسبت به حل آن اقدام شود. از جمله اینکه ما یک سری ابهامات و تعارضات و خلاء های قانونی داریم که برای خانواده ها مشکل زا شده. یک سری مباحثی است در مورد اطاله دادرسی. که اینجا ها بیشتر آسیب به خانم ها وارد می شود, هر چند که قانون باید مدافع حقوق همه افراد باشد و عدالت را برای همه تأمین کند, ولی معمولاً در این مسائل
بیشتر خانم ها و به تبع آن فرزندان آنها دچار آسیب می شدند. از جمله اینکه در اطاله دادرسی این مادر بود که وقتی مشکلی پیش می آمد, از همسر جدا می شد, در موارد اختلاف برای ملاقات با فرزند خودش یا برای نفقه ممکن بود ۲,۳ سال یا بیشتر بخواهد معطل بماند, که تبعات آن هم بر همه آشکار است.
سئوال: منظورتان این است که اگر کلیت یک لایحه خوب بود, باید از اشکالاتی که در یک ماده است چشم پوشی کرد؟
افتخاری: باید از کسانی که این لایحه را تدوین کردند, چه در قوه قضائیه و چه در تشکر کنیم.
امانی: برای ما مهم این است که ترویج تک همسری کنیم. یکی از مصوبات مجلس هفتم, ازدواج آسان جوانان بود. خانم افتخاری, تا به امروز دولت آئین نامه ازدواج آسان را ننوشته. مجلس هفتم هم تمام شده. چه دلیلی دارد که ما امروز ازدواج آسان متأهلین را تسریع کنیم؟
افتخاری: مراکز مشاوره چیزی بود که ما از همان روزهای اول مجلس هفتم به دنبال آن بودیم که کاملاً باید به صورت الزامی نظرات آنها باشد. قاضی و مشاوره زن و همه اینها در نظر بود, بخاطر احقاق حقوق خانم ها, با توجه به اینکه ما ارباب رجوع مکرر داریم, و خدمتشان هستیم و آنها مشکلات را برای ما راحت مطرح می کنند. وقتی می بینند برای نماینده, خانم ها می آیند با هزار مشکلات, سعی می کنند حتماً با نماینده خانم ملاقات کند. به خاطر اینکه مسائلی که در زندگی آنهاست. قطعاً وقتی مسائل آنها حاد باشد و بخواهند به دادگاه مراجعه کنند, برای قاضی مشاوره که خانم باشد بهتر می توانند مسائل خودشان را
مطرح کنند. بحثهای دیگری در این زمینه ها بوده. اما در مورد ماده ۲۳ و موادی از این قبیل, به نظر من ما خلاء قانونی داریم.
یک سری خلاء های قانونی که داریم بعد از انقلاب بوده و بعد از انقلاب به هر حال بخاطر مغایرت با شرع مقدس حذف شده. و امروز به نظر ما خانم هایی که مخصوصاً همسر اول امکان اینکه بتواند از حقوق خود دفاع کند وجود ندارد. و هیچ مانعی هم سر راه نیست. و صحت عرایض بنده را وضعیت موجود در جامعه می تواند تأیید کند. بنابراین پیشنهادی که دولت آورده بود نمی‌خواهیم بگوییم صد درصد بود یا مورد قبول ما بود یا می خواهیم رد کنیم, کلاً پیشنهاد بود باید این پخته می شد. خانم امانی فرمودند که به خاطر سر و صدا یا بحثهای دیگری بود, خیر این کمیسیون قضایی خیلی از لوایح و دردهایی داشت که بسیار کلی و
سنگین بود. ما بارها خواهش کردیم به این لایحه های حمایت از خانواده اولویت دهند, بخاطر ضرورت هایی که دارد. و یک سری مطالبی مطرح شده. یک پیشنهاد, پیشنهاد کمیسیون قضایی است. یک پیشنهاد هم پیشنهاد کمیسیون فرهنگی است که در اینجا گنجانده شده. آنچه مهم است, این است که همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند, باید مجلس تلاش کند و اگر جایی احساس کرد که خلاف شرع مقدس است یا خلاف قانون اساسی است, همان ابتدا وارد نشود. نه اینکه بگویند که ما تصویب می کنیم شورای نگهبان رد کند. باید از ابتدا کنترل شود.
سئوال: سوال خانم امانی درمورد آئین نامه ازدواج آسان برای جوانان هم پاسخ بفرمایید.
افتخاری: اتفاقاً ما پیگیر این هستیم مطالبه ما هم از دولت همین است. ما در کمیسیون فرهنگی مجلس زیاد روی این کار کردیم.
امانی: ۵ سال است.
افتخاری: تا حدودی به شما حق می دهیم. چون ما روی آن خیلی کار کردیم. واقعاً کار کارشناسی انجام دادیم.
الان هم پیگیریم. کاری که مرکز پژوهش ها انجام دادند. دوستان دیگر ما, به هر حال چندین جلسه مسئولین را دعوت کردیم که بیایند, مدتی برای آنها فرصت گذاشتیم, دعوت کردیم, به هرحال زمانی که پیگیر عفاف و حجاب هستیم, کاملاً هم پیگیر این هستیم. بنده در صدا و سیما هم مکرر این را مطرح کردم. کاملاً پیگیر هستیم. در بسیاری از جلساتی هم که در دولت داشتیم یا در مرکز پژوهشها قرار بود که کار کارشناسی شود, روی این مسئله تأکید داشتیم, الان هم تأکید داریم. این جزئی از کار است. این دو با هم منافات ندارند. آن تسهیل ازدواج جوانان است با …
اگر مطالعه کرده باشید این چیز دیگری است و آن چیز دیگری.
امانی: می خواهیم مشکل ازدواج را حل کنیم.
افتخاری: خوابگاه دانشجویی ساختن, یا محل خدمت سربازی را نزدیک اقامت زوجه قرار دادن یا یک سری امکانات دادن, همه مشکل ازدواج با این حل نخواهد شد, باید قانون به نحوی باشد که بتواند اکثریت را پوشش دهد و مشکلات اکثریت را حل کند. این می تواند یک بخشی از این مشکلات را حل کند. ما چندان پیشنهادی که با اجازه شما بتواند پاسخگو باشد و به مجلس کمک کند، ندیدیم. حتی گروهی که دو سه سال قبل پشت در مجلس جمع شده بودند که این ماده باید حذف شود یا این لایحه باید از دستور کار مجلس خارج شود. وقتی ما از ایشان خواستیم که دو نفر نماینده داخل مجلس بفرستند که ما نظراتشان را بگیریم, اصلاً لایحه را
ندیده بودند. این جای تأسف داشت. ما انتظار داشتیم نظرات کارشناسی در طول این ۵ سال فرصت داده می شد. متأسفانه مطلبی که ما بتوانیم روی آن نگاه کارشناسی, نگاهی که بتواند محکمه پسند و مجلسی باشد انجام شده باشد, بنده حداقل به عنوان مخبر فراکسیون زنان به جرأت می توانم بگویم در این دو مجلس از گروههای مختلف ندیدم. ای کاش که مطالب خوب و کارشناسی شده و مفصلی برای ما می فرستادند.
/ ب +
