اظهار نظر در خصوص لغو تحریم‌ها هنوز زود است

به گزارش افکارنیوز، «هادی محمدی» کارشناس مسائل راهبردی و بین‌المللی در خصوص مذاکرات اخیر ایران و ۱ + ۵ در ژنو به خبرنگار سیاست خارجی فارس گفت: بر اساس توافقی که بین طرفین گفتگو صورت گرفته، مفاد کامل توافقات و طرح ایران محرمانه تلقی شده است؛ اگرچه منابع اسرائیلی و برخی منابع غربی تلاش کردند جزئیات این گفتگوها و طرح ایران را مطرح کنند. آنچه که از ابتدا مشخص بود، این بود که مبنای گفتگوی تیم دیپلماتیک ایران در ژنو، دادن و یا دریافت امتیاز نبوده بلکه رفع نگرانی‌ها یا برآوردن مطالبات دوطرف در چارچوب مسئله هسته‌ای بوده است. به نظر می‌رسد بر اساس ادبیاتی که از قبل توصیف شده نگاه‌های مرحله‌ای و گام به گام برای رفع نگرانی‌ها باید به شکل همزمان و در قالب طرح گام به گام و مرحله ای به اجرا گذاشته شود.

وی در ادامه افزود: آنچه مسلم است ایران دارای خطوط قرمز مشخصی است که از سوی نظام و رهبری مطرح شده و تیم مذاکره‌کننده اعلام نموده که به این خطوط قرمز پایبند است. گفتگوی دوجانبه با طرف‌های غربی نیز با هدف تحقق خواست‌ها و مطالبات ملی ایران در حوزه هسته‌ای است. به شکل بدیهی تعطیلی هر یک از تاسیسات هسته‌ای و بخش‌های غنی‌سازی، کاهش سرعت غنی‌سازی و تعداد سانتریفیوژها نمی‌تواند بخشی از گام‌های مرحله‌ای و توافق شده دوطرف باشد. لذا به نظر می‌رسد زمان تعیین شده برای گفتگوهای بعدی کارشناسی بدین منظور است تا گام‌هایی را مشخص کنند که بر اساس آن دو طرف به خواسته‌های خود دست پیدا کنند.

این تحلیلگر مسائل بین‌المللی همچنین تصریح کرد: اگر قرار است با یک سیاست نظارتی بین‌المللی یعنی تدابیر آژانس نگرانی‌های طرف غربی رفع شود، بدین مفهوم است که این مسئله حرکت به سمت پروتکل الحاقی و بازرسی‌های ویژه‌ای است که باید برای برنامه هسته‌ای ایران اعمال شود و در مقابل آن موضوع لغو تحریم‌هاست که به شکل غیرقانونی علیه ایران به اجرا گذاشته شده است. طبعا در گفت و شنودی که در ۳ دور مذاکره در ژنوانجام گرفت توضیحاتی از سوی طرف ایرانی مطرح شد و پرسش‌هایی از طرف غربی عنوان شده اما جزئیات تفصیلی این مسئله به دور بعد نشست کارشناسی و دیدار بعدی با مقامات ۱ + ۵ موکول شده و قضاوت نهایی درباره گفتگوهای ژنو اکنون نمی‌تواند ابعاد عمیقی در برگیرد. باید دید نوع واکنش‌هایی که از طرف کشورهای غربی در قبال طرح پیشنهادی مطرح می‌شود به چه سمتی حرکت می‌کند؟

وی ادامه داد: آنچه که بدیهی است در کشورهای غربی لابی‌ها و طرف‌هایی که سودی از توافق با ایران نمی‌برند و تمایلی به توافق با ایران ندارند به عنوان موانع این روند مطرح هستند. ضمن اینکه کشورهایی مانند انگلیس یا جناح‌های مشخصی در آمریکا نگاه باج خواهانه‌ای دارند که با منطق گفتگو و توافق ناسازگار است که می‌تواند در روند مذاکرات تاثیر خود را بر جای گذارد. آنچه که آقای جان کری به عنوان «عدم توافق بد» مطرح کرد به معنای آن است که وزرات خارجه آمریکا علی‌رغم پالس‌هایی که به شکل دیگر ارسال می‌کند تمایلی برای توافق با طرف ایرانی ندارد زیرا به شدت تحت تاثیر لابی صهیونیستی و اسرائیل است.

هادی محمدی همچنین درباره لغو تحریم‌ها گفت: فعلا گفتگو و یا ارزیابی در زمینه مسائل مربوط به تحریم‌ها زودهنگام است. نشست کارشناسی بعدی بیشترمی‌تواند گام‌های همزمان دو طرف را تبیین کند تا بتوان ارزیابی نمود. با توجه به مکانیزم‌های پیچیده‌ای که درباره تحریم‌ها در آمریکا به ویژه در کنگره وجود دارد نمی‌توان انتظار داشت در این گفتگوها به سرعت بتوان در خصوص رفع تحریم‌ها قدم‌های جدی برداشت. حداکثر در خوش‌بینانه‌ترین حالت و پس از گفتگوهای کارشناسی شاید گام‌های بسیار کوچک یا حتی غیر موثر را انتظار داشت.

وی در پایان تاکید کرد: ممکن است این مسئله از سوی اروپا مجال بیشتری داشته باشد زیرا ظرفیتهای تحمل بحران در اروپا محدودتر از آمریکا است و تمایل برخی کشورهای اروپایی برای تسریع در توافق با ایران و برخورداری از امتیازات اقتصادی صنعتی سرمایهگذاری و یا تعامل با ایران موجب گردد اولین رفتارهای ضد تحریمی را از حوزه اروپا شاهد باشیم و چنانچه توافق جدی با گروه ۱+۵ صورت پذیرد از سوی آمریکا هم گامهایی برداشته میشود. اما در شرایط فعلی یک امر زود هنگام است که در خصوص لغو تحریمها اظهارنظر بکنیم و این مسئله موکول به نشست بعدی کارشناسانه است.