روح توافق ژنو چه صیغه‌ای است؟
گروه سیاسی-

پس از اعلام وزارت خزانه داری آمریکا مبنی بر قرار گرفتن ۱۹ فرد و شرکت ایرانی و خارجی در فهرست تحریم‌های آمریکا تیم کار‌شناسان ایرانی که به سرپرستی عباس عراقچی در وین در حال مذاکره با کار‌شناسان ۱ + ۵ بودند نیز در اعتراض به بیانیه وزارت دارایی آمریکا پایتخت اتریش را ترک کرده به تهران بازگشتند.

به گزارشافکارنیوز؛پس از این اقدام وزارت خزانه داری آمریکا بود که موجی از انتقادات داخلی نسبت به سیاست‌های آمریکا دربارهتوافق ژنوبه راه افتاد ائمه جمعه سراسر کشور به این موضوع واکنش منفی نشان دادند و رییس مجلس نیز آمریکایی‌ها را تهدید که از مفاد توافق تخطی نکنند و گرنه هر چه ببینند از چشم خودشان خواهند دید. عباس عراقچی و سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در اینباره موضع گرفتند حتی وزیر امور خارجه روسیه نیز از امریکایی‌ها خواست درباره توافق ژنو از خود مسئولیت بیشتری نشان بدهند یک مقام وزارت امور خارجه روسیه درانیباره گفته است: اقدام آمریکا «به طور جدی عمل به توافق ژنو را با دشواری مواجه می‌کند زیرا این توافق شامل وعده کاستن از تحریم هاست.»

اما آنچه بیش از همه درباره اقدام آمریکا توجهات را به خود جلب کرد واژه‌ای تحت عنوان نقض روح توفقنامه ژنو بود که ابتدا از سوی عباس عراقچی مطرح شد.

توافقنامه ژنو یک سند حقوقی است که میان ایران و ۶ کشور امضاء شده است و به طور مشخص دولت آمریکا را ملزم می‌کند از وضع تحریم‌های جدید تا ۶ ماه آینده علیه ایران جلوگیری کند. اظهارات آقای عراقچی مبنی بر نقض روح تواففنامه به این معنا است که هنوز مفاد حقوقی(و یا احتمالاً کالبد توافقنامه در ادبیات آقای عراقچی) نقض نشده است چنانکه هم وزیر امور خارجه آمریکا و هم مایکلمان سخنگوی کا‌ترین اشتون برخلاف انتظار موضوع را امری عادی تلقی کرده و گفته‌اند تیم کار‌شناسان ایرانی برای مشورت‌های بیشتر به تهران رفته و به زودی مذاکرات از سر گرفته خواهد شد.

در همین زمینه ماری هرف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز، روز جمعه ۲۲ آذرماه، این موضوع را که اضافه شدن چند فرد حقیقی و حقوقی «خلاف روح تحریم‌های ژنو» است را رد کرده و می‌گوید این موضوع به اطلاع مقام‌های ایرانی رسیده بود.
اکنون سوال اساسی اینجا است که چنانکه مطابق گفته‌های خانم هرف این موضوع به اطلاع ایران رسیده است چرا همزمان سخنگوی وزرات امور خارجه و نیز عباس عراقچی نسبت به اعلام وزارت خرانه داری آمریکا چنین مواضعی گرفتند؟

دولت روحانی و تخم طلای ژنو!

به کار بردن واژه «نقض روح توافق» از سوی عباس عراقچی می‌تواند ما را برای رسیدن به پاسخ این پرسش کمک کند. عراقچی نمی‌توانست بگوید آمریکا توافق را نقض کرده است زیرا چنانچه چنین ادعایی می‌کرد ایران باید از توافق خارج می‌شد و به غنی سازی خود همانند سابق ادامه می‌داد. در آن صورت روحانی چه چیزی را بدست می‌آورد؟

کلمه «هیچ» مناسب‌ترین واژه‌ای است که می‌توان برای چنین وضعیتی به کار برد. برای روحانی و ظریف ژنو همه چیز است، فراموش نکنیم حسن روحانی در انتخابات با ذکر این نکته که می‌خواهیم چرخ سانتریفیوژ‌ها بچرخد و زندگی مردم هم بچرخد انتقادی زیرکانه را متوجه رقیب سیاسی و انتخاباتی خود سعید جلیلی کرده بود.

هنوز پیش از آنکه مناظره‌ها و فضای انتخاباتی در سراسر کشور داغ شود معاونان جلیلی و روحانی در دانشگاه‌های تهران و شریف بر سر اتخاذ سیاست‌های هسته‌ای با هم سرشاخ شده بودند.
در ‌‌نهایت آنکه پیروز میدان انتخابات نام گرفت حسن روحانی بود و حالا باید همه چیز را به سرعت سر و سامان می‌داد از مذاکرات هسته‌ای تا وضعیت بد اقتصادی و سیاسی. روحانی تمرکزش را بر روی مذاکرات هسته‌ای گذاشت. با رقیبان سیاسی‌اش صلح کرد و تمام تلاش خود را انجام داد تا فضای داخلی را به سود ظریف آرام نگه دارد سیاستی که حتی صدای اصلاح طلبان را هم درآورد.

و بعد، آن توافق رویایی؛ البته از دیدگاه ظریف و روحانی چرا که‌‌ همان زمان هم انتقادات زیادی به این توافق وجود داشت اما مشکل کار این بود که این توافق تنها دستاورد بود و باید به خوبی بزرگنمایی می‌شد.

مطبوعات و رسانه‌های اصلاح طلب به خوبی این کار را انجام دادند خود ظریف هم تا جایی که می‌توانست با مانورهای فیس بوکی‌اش و با ادا اطوارهای مصدقی‌اش تلاش کرد خود را در دل مردم جا کند هر چند در بازگشت از ژنو علیرغم تبلیغات گسترده جمعیت چندانی هم در مراسم استقبال برایش هورا نکشیدند اما به هر حال همه چیز خوب پیش می‌رفت تا روز پنج شنبه، روزی که روح ژنو آزرده شد. وزیر امور خارجه شخصاً واکنشی نشان نداد اما وقتی آدم همه تخم مرغ‌ها را در یک سبد می‌گذارد باید هم مدام نگران سبدش باشد.

بهتر بود جواد ظریف و حسن روحانی در این مدت به جای تلاش برای بزرگنمایی یک توافقنامه حقوقی که البته روحش را به همین راحتیها میتوان نقض کرد برای تقویت پشتوانههای ملی توافق تلاش بیشتری میکردند. برای مثال نیروهای نظامی و نیز مردمی همچنین تقویت اقتصاد داخلی راه کار مناسبی بود تا کار به جایی نکشد که مقام بلند پایه وزارت خارجه با ناکامی از نقض روح توافقنامه سخن بگوید، راستی آقای عراقچی روح توافقنامه دیگر چه صیغهای است؟