به گزارش شفاف، پافشاری و سرسختی و اصرار بر امری و یا کاری و یا خواسته ای بدون در نظر گرفتن خوب یا بد آن - بدون در نظر گرفتن سود یا زیان آن - و فقط اصرار و اصرار و خواستن و پافشاری نمودن – و در این حالت شخص لجوج به سخن و یا نصیحت و یا راهنمایی هیچ کس توجه نمی کند و اگر با او بحثهم بشود بر لجاجتش می افزاید و بدتر می شود – و در این حالت عالی ترین منطق ها - استوارترین دلیل ها - بهترین استدلال ها در او هیچ تاثیری ندارد و او را بر خواسته هایش سر سخت تر و مصرتر و جسورتر می کند

اقدام تعجب برانگیز ریاست محترم جمهوری در انتصاب آقای رحیمی به عنوان معاون اول، پس از انتصاب آقای رحیم مشایی و حوادثپس از آن و نیز معرفی وزرای زن و دهها مسئله دوران مدیریت چند سال گذشته، این حقیقت را بر همگان به ویژه افرادی که مطالعات جزئی در اخلاق و مباحثاخلاقی دارند روشن نمود که ایشان همان گونه که در سخنان فرزند بزرگوار شهید مطهری و برخی دیگر از دلسوزان نظام در این چند روزه اشاره شده، لازم است به دور از هر گونه تعصب و تکبر این توصیه های اخلاقی را که از آیات و روایات معتبر شیعه در باب لجاجت و مذمت آن قید می گردد را با دقت مطالعه و از منظر " انظر الی ما قال و لا تنظر الی من قال " اگر صحیح دیدند قدری تامل نمایند.

اللجاج که از ریشه لج می باشد یعنی پافشاری و سرسختی و اصرار بر امری و یا کاری و یا خواسته ای بدون در نظر گرفتن خوب یا بد آن - بدون در نظر گرفتن سود یا زیان آن - و فقط اصرار و اصرار و خواستن و پافشاری نمودن – و در این حالت شخص لجوج به سخن و یا نصیحت و یا راهنمایی هیچ کس توجه نمی کند و اگر با او بحثهم بشود بر لجاجتش می افزاید و بدتر می شود – و در این حالت عالی ترین منطق ها - استوارترین دلیل ها - بهترین استدلال ها در او هیچ تاثیری ندارد و او را بر خواسته هایش سر سخت تر و مصرتر و جسورتر می کند.


*لجاجت در احادیثو روایات

علاوه بر قرآن کریم که در سوره های مختلف به بحثلجاجت کفار و مخالفین حضرت رسول و نیز امم گذشته نسبت به پیامبرانشان اشاره دارد در احادیثمختلف از ائمه اطهار و حضرت رسول(ص) نیز سخنان گرانبهایی در این زمینه نقل شده است که به برخی از آنها اشاره می گردد.

- از حضرت پیغمبر - صلى الله علیه و آله – روایت شده است که: «حقیقت ایمان بنده کامل‏نمى‏شود مگر وقتى که مراء و جدال را ترک کند اگر چه حق با او باشد»(بحار الانوار، ج ۲، ص ۱۳۸، ح ۵۳)
- حضرت رسول - صلى الله علیه و آله – فرمودند که: «هرگز جبرئیل به نزد من نیامد مگرمرا موعظه کرد و آخر کلامش این بود که: زنهار، احتراز کن از لجاج و تنگ گیرى برمردم، که آن عیب آدمى را ظاهر، و عزت او را تمام مى‏کند»(کافى، ج ۲، ص ۳۰۲،)

- از حضرت امام جعفر صادق - علیه السلام – نیز روایت شده است که فرمود: «هرگز مجادله و مراء مکن نه با صاحب حلم، و نه با سفیه، چون صاحب حلم، دشمن تو مى‏شود وسفیه نیز، تو را اذیت مى‏رساند»(کافى، ج ۲، ص ۳۰۱،)
- قال علی(ع) - اللجاج شوم(لجاجت شوم است)(غررالحکم ودرر الکلم - حدیث۸۹۸۵)
- قال علی(ع) - خیر الاخلاق ابعدها عن اللجاج(بهترین اخلاقها دورترین آنها از لجاجت است)(میزان الحکمه - حدیث۵۶۶۷)

- قال علی(ع) - لیس للجوج تدبیر(لجوج تدبیر ندارد)(میزان الحکمه - حدیث۵۶۶۱)

- قال علی(ع) - اللجاج یعقب الضر(لجاجت زیان وخسران بدنبال دارد)(غررالحکم - حدیث۸۹۹۲)

- قال علی(ع) - راکب اللجاج متعرض للبلاء(کسی که بر مرکب لجاجت سوار است در معرض بلاو گرفتاری می باشد)(غررالحکم - حدیث۹۰۰)

- قال علی(ع) - اللجاج ینبو براکبه(مرکب لجاجت صاحب خود را به زمین می زند)(غررالحکم - حدیث۸۹۸۹)

- قال علی(ع) - من لج وتمادی فهو الراکس الذی ران الله علی قلبه وصارت دائره السوء علی راسه(انکه لجاجت کند وبر این لجاجتش پای فشارد او همان بخت برگشته ای است که خداوند بر دلش پرده(غفلت) زده و پیشامد های ناگوار بر فراز سرش قرار گرفته است)(میزان الحکمه - حدیث۵۶۶۸)

- قال علی(ع) - اللجاج ینتج الحروب ویوغر القلوب(لجاجت جنگها به بار می اورد و دلها را کینه ور می سازد)(میزان الحکمه - حدیث۵۶۶۲)

- قال علی(ع) - اللجاج اکثر الاشیاء مضره فی العاجل والآجل(لجاجت زیانبارترین چیزها در دنیا وآخرت است)(غررالحکم - حدیث۸۹۹۷)

مرحوم ملا احمد نراقی در کتاب شریف معراج السعاده که به عنوان بهترین کتاب اخلاقی شناخته می شود جملات عجیبی در بخش مراء و جدال دارد که عینا در ذیل آورده می شود:
" و این صفت مذمومه به کثرت مجادله کردن و غالب شدن بر خصم - خواه به حق وخواه به باطل - قوت مى‏ گیرد، تا مى‏ رسد به جائى که صاحب آن مثل سگ گیرنده دائم ‏راغب است که با هر کس درافتد. و همیشه در پى آن است که: سخنى از کسى بشنود ودر آن دخل و تصرف کند، و از آن لذت یابد. خصوصا در مجمعى که بعضى ازضعفاء العقول باشند، و این خلق خبیثرا کمالى دانند و صاحب آن را به آن ستایش‏کنند و گویند: فلان شخص، حراف و جدلى و تیز بحثاست، و کسى او را ملزم ‏نمى‏تواند کرد. و به این شاد مى‏شود. غافل از اینکه این، از خباثتى است که در باطن اوجاى دارد "


یكی از دانشجویان كارشناسی ارشد اخلاق