توافق هسته‌ای ایران باید دوام بیاورد

«آنتونی بلینکن» قائم مقام وزارت خارجه آمریکا در دولت پیشین طی یادداشتی در روزنامه «نیویورک تایمز» تاکید کرد توافق هسته‌ای ایران باید دوام بیاورد و از هرگونه اقدامی که به عقب‌نشینی ایران از آن منجر گردد باید اجتناب شود.

در ابتدای این یادداشت با اشاره به دیدار «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا با «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی در واشنگتن و توافق آن دو برای مقابله با ایران، آمده است: «امکان دارد انتقادات ترامپ (از برجام)، درک روز افزون از مفید بودن توافق برای امنیت آمریکا و متحدانش که در بدنه کابینه بوجود آمده را پنهان کند.»

بلینکن تاکید می‌کند حمله ترامپ به توافق هسته‌ای همچنین ضمن نشان دادن پایبندی ایران، آن را تقویت می‌کند و محدودیت‌های قدرتمندی بر توان ایران جهت ذخیره‌سازی مواد لازم برای ساخت بمب، تحمیل می‌کند. همچنین رژیم بازرسی‌هایی شاید سخت‌تر از گذشته بر تهران اعمال کرده و هزینه آن را تماما از پول ایران می‌گیرد.

در ادامه یادداشت نیویورک تایمز به صحبت‌های «آدام زوبین» رئیس دفتر تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا اشاره شده که می‌گوید درپی توافق هسته‌ای، ایران فقط به 50 میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده‌اش دسترسی پیدا کرد که این مبلغ بسیار کمتری از 500 میلیارد دلاری است که برای ترمیم اقتصادش نیازمند است.

در حالی که ترامپ و مقامات کاخ سفید بر طبل پاره کردن برجام می‌کوبند اما بلینکن معتقد است عقب‌نشینی دولت آمریکا از برجام، شاید موقت و تاکتیکی و نه بازنگری استراتژیک باشد. البته برخی از مشاوران ترامپ معتقدند عقب‌نشینی یک‌جانبه آمریکا می‌تواند واشنگتن را از مذاکره کنندگان اروپایی، روسی و چینی جدا و ایالات متحده را بیش از ایران منزوی کند. همچنین ایران با ابزارهای دیگری با فقدان برجام روبرو خواهد شد.

این مقام ارشد دولت «باراک اوباما» با تاکید بر اینکه احتمال بسیار کمی وجود دارد که دیگر امضا کنندگان برجام، از مذاکرات دوباره بر سر آن حمایت کنند، افزود مگر زمانی که دولت آمریکا «بیشتر برای بیشتر» را پیشنهاد دهد. برای مثال، منفعت اقتصادی بیشتر برای ایران به ازای محدودیت‌های بیشتر بر برنامه هسته‌ای. البته به همان انداه غیرقابل قبول است که دولت ترامپ بخواهد اصلا چیزی به ایران بدهد.

بلینکن ادامه می‌دهد هدف اصلی درخواست مذاکره دوباره، بوجود آوردن شکست آهسته‌ای توافق و گل‌آلود کردن آب جهت گریختن آمریکا از سرزنش‌ها خواهد بود. رویکرد دیگر ترامپ می‌تواند فشارهای بیشتر در زمینه‌های غیرهسته‌ای باشد و منجر به بحرانی خواهد شد که به تندروهای ایرانی مخالف برجام دلیلی برای لغو کردن آن را می‌دهد.

در پایان این یادداشت آمده است: هرگونه چالش مستقیم با سپاه پاسداران ایران احتمالا فرماندهانش را به فشار آوردن به دولت جهت عقب‌نشینی از توافق هسته‌ای وادار می‌کند. چنین مسئله‌ای ابعاد انتخاب مجدد «حسن روحانی»‌به ریاست جمهوری را به خطر می‌اندازد. همچنین می‌تواند باعث شود سپاه، شبه‌نظامیان شیعه در عراق را به جان نظامیان آمریکا در این کشور بیاندازد یا به تعقیب کشتی‌های آمریکایی در خلیج (فارس)‌پرداخته یا تنگه هرمز را ببندد.

هرکدام از این اقدامات می‌تواند در نبود مدیریت بحران موثر «جان کری» وزیر خارجه پیشین، به رویارویی تمام عیار تبدیل شود. در چنین موقعیتی از دست دادن توافق هسته‌ای آخرین نگرانی آمریکا خواهد بود.