چرا شبکه من و تو تعطیل شد؟

تلویزیون من‌وتو یک شبکهٔ تلویزیونی ماهواره‌ای بین‌المللی سرگرمی خدمات عمومی رایگان به زبان فارسی است که در اکتبر ۲۰۱۰ راه‌اندازی شد و متعلق به شبکه تلویزیونی مرجان که توسط کیوان عباسی و مرجان عباسی تأسیس شد می‌باشد. این مرکز در لندن مستقر است و در سال‌های گذشته برنامه‌های فراوانی علیه جمهوری اسلامی ایران و منافع ملی ایران تولید و به روی آنتن برده بود.

با توجه به اظهار نظر‌ها و شواهد مختلف به نظر می‌رسد علت اصلی تعطیلی شبکه منوتو فقط شرایط نامساعد مالی نبوده است.

شهرام همایون در این باره گفت: در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ سالانه ۳۰ میلیون دلار بودجه تلویزیون «منوتو» بوده است. ۱۵ سال سالی ۳۰ میلیون دلار از کجا آمده؟

امین فردین نیز بیان کرد: علت تعطیلی این شبکه شرایط نامساعد مالی نیست، این شبکه شکست خورده سیاسی است و نتوانسته آن اهدافی را که برایش روی آن سرمایه‌گذاری کرده بودند، محقق کند.

منوتو هیچوقت تبلیغ آنچنانی نداشته است. از سال ۲۰۱۸، بین ۱۹ میلیون پوند تا ۲۵ میلیون پوند (بیش از ۳۰ میلیون دلار) ضرر مالی داشتند.

آغاز به کار شبکه منوتو

شبکه ماهواره‌ای «من و تو» در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۰ مصادف با ۶ آبان ۱۳۹۲ در لندن با سرمایه کیوان و مرجان عباسی راه‌اندازی شد و با پخش برنامه‌های سرگرم‌کننده خارجی از جمله مستند‌های جذاب و سریال‌ها و رئالیتی‌شو‌های مشهور با دوبله فارسی و تولید برنامه‌هایی همچون «آکادمی موسیقی»، «بفرمایید شام» و «شعر یادت نره» توانست خیلی زود جای خود را در میان شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان باز کند و مخاطبانی برای خودش دست‌وپا کند.

این شبکه در سال‌های نخست فعالیت‌اش بیشتر روی برنامه‌های سرگرمی سرمایه‌گذاری کرده بود که جهت‌گیری فرهنگی خاصی را دنبال می‌کردند، اما زرق‌وبرق این برنامه‌ها و جذابیت‌های ظاهری‌شان مانع از این می‌شد که رویکرد این شبکه برای مخاطب عام قابل تشخیص باشد. در سال‌های بعد، با افزایش تعداد مخاطبان این شبکه، ساخت مستند‌های سیاسی درباره اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران قبل از انقلاب و مقایسه آن با شرایط سال‌های بعد از انقلاب بخش مهمی از تولیدات این شبکه را به خود اختصاص داد.

تعطیلی من و تو

این مستند‌ها از دید سیاسی و ایدئولوژیک دیدگاهی عوامانه مبتنی بر نوستالژی داشتند و برای سال‌های حکومت پهلوی اول و پهلوی دوم مدیحه‌سرایی می‌کردند. هرچه در آن سال‌ها شده بود و هر که در آن سال‌ها بر مسند امور بود، پاک و منزه بود و بعد از آن هر چه شد و هر که به روی کار آمد، سزاوار نقد و نکوهش بود. اما آنچه مستند‌های «من و تو» را جذاب می‌کرد که حتی رسانه‌های داخلی اصولگرا را هم به تماشای آن‌ها و نقد و بررسی‌شان وامی‌داشت، گنجینه تصاویر آرشیوی‌شان بود. این تصاویر قبلا هرگز از شبکه‌های داخلی یا در مستند‌های سینمایی تولیدشده در داخل کشور دیده نشده بودند و دسترسی این شبکه لندنی به این تصاویر و اسناد بصری جای سوال داشت. زمانی شایع بود آرشیو‌های سازمان صداوسیما به طریقی به دست «من و تو» رسیده است. شایعه‌ای که راست و دروغش هرگز مشخص نشد. چیزی که واقعیت داشت تصاویر ناب و دیده‌نشده مستند‌های «من و تو» بود که پیش‌تر هرگز شانس پخش از شبکه‌های داخلی را پیدا نکرده بودند.

جدا شدن گاه‌وبیگاه عوامل این شبکه به دلایل مختلف و مطرح شدن مسائل خصوصی‌شان در سپهر عمومی نیز از جمله عواملی بود که به عامه‌پسندی بیشتر این شبکه دامن می‌زد. با راه‌اندازی شبکه تلویزیونی «ایران اینترنشنال» در سال ۱۳۹۶ تعدادی از نیرو‌های «من و تو» به این شبکه کوچ کردند.

از سوی دیگر، این شبکه از همان روز نخست فعالیتش تقریبا آگهی و تبلیغات زیادی نداشت و منبع تامین هزینه‌های آن همواره مورد سوال بود. حالا این شبکه با انتشار بیانیه‌ای از تعطیلی خود به دلایل مالی خبر داده است. در بخشی از این بیانیه آمده: «در همان ماه‌های ابتدایی، درآمد تلویزیون ما از محل پخش تبلیغات فراتر از انتظارمان بود و بیش از پیش ما را به موفقیت مدل تجاری تلویزیون امیدوار کرد. اما تداوم بی‌ثباتی سیاسی و نابسامانی اقتصادی در منطقه، ادامه این مدل تلویزیون تجاری را ناممکن کرد و ما را از رشد، گسترش و درآمدزایی در این صنعت در حال تحول ناتوان ساخت.»

تعطیلی شبکه من و تو

واقعیت باید چیز دیگری باشد. حجم تبلیغات این شبکه از ابتدا آنقدری نبود که تکافوی ۱۴ سال برنامه‌سازی یا خرید حق پخش آثار خارجی را کند. احتمالا در روز‌های آتی چیز‌های بیشتری از این موضوع شنیده خواهد شد. فعلا قطعا می‌توان گفت این شبکه فقط مسئله مالی ندارد و احتمالا ناامیدی از اثرگذاری فکری و فرهنگی در لایه‌های اجتماع، منطبق بر اهدافی که این شبکه سلطنت‌طلب دنبال می‌کرد، در این تعطیلی وعده داده‌شده یا شاید ریبرندینگ احتمالی آن موثر است.