«کظم غیظ» آرامش و ایمان را به ارمغان می‌آورد

به گزارش افکار نیوز،با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان ماه دوری از گناهان و ترک رذایل اخلاقی و عادات ناپسند، در هر روز از این ماه با فضیلت آیهای از قرآن کریم بیان و تفسیر آن در فارس منتشر میشود. هشتمین مطلب از این سلسله مطالب در پی میآید.



الَّذِینَ یُنفِقُونَ فِی السَّرَّاء وَالضَّرَّاء وَالْکَاظِمِینَ الْغَیْظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ ﴿آیه ۱۳۴ سوره آل‌عمران)

همان‌ها که در توانگری و تنگدستی انفاق می‏کنند؛ و خشم خود را فرو می‏برند؛ و از خطای مردم می‏گذرند، و خدا نیکوکاران را دوست دارد.



غرض نگارنده در شماره‌های گذشته این بود تا اسلام را آنگونه که باید یعنی اسلام دین رحمت و عطوفت و اخلاق معرفی نماید. واضح است که این تفکر در برابر آنهایی است که می‌خواهند اسلام را دین خشونت و جنگ‌طلبی به دنیا معرفی کنند.

از جمله آیات قرآنی که بر عطوفت و رأفت در اسلام دلالت دارد آیه ۱۳۴ سوره آل‌عمران است که در آن خداوند برای پرهیزکاران چند خصوصیت برمی‌شمارد:

۱ - آنها در ظاهر و آشکار و خلوت و پنهان به انفاق می‌پردازند؛

۲ - آنها بر خشم خود مسلطتند و آنرا فرو می‌خورند؛

۳ - آنها از مردم می‌گذرند و کینه بر دل نمی‌گیرند.

آنچه در این اوصاف به عنوان خط کلی لحاظ شده مسئله توصیه خداوند مسلمانان را بر انعطاف و رحمت در مورد دیگر انسان‌هاست.

در اولین خصوصیت دو مسئله مهم مورد لحاظ قرار گرفته و آن عبارت است از:

۱ - انفاق در حالت آشکارا ۲ - انفاق در حالت پنهان اما اولین مورد بدان جهت که با انفاق آشکارا فرهنگ انفاق در جامعه لحاظ می‌شود و در پنهان و خلوت بدان جهت که شخص انفاق‌گر روح انفاق را در خود پایدار نماید به نحوی که در هر حالی به این کار بپردازد.

در دومین نکته به مسئله مهمی اشاره می‌شود که عدم آن از رذایل اخلاقی در فرد و جامعه است و آن «کظم غیظ» است.

پیامبر اکرم در این ضمینه می‌فرمایند: هر کس خشم خود را فرو خورد در حالی که قادر به اعمال آن باشد خداوند قلب او را از ایمان و آرامش پر می‌نماید.

آنچه در این حدیثلحاظ شده بسیار مهم است و آن اینکه کظم غیظ و فرو خوردن عصبانیت موجب آرامش و ایمان در فرد می‌شود.

شاید بتوان نقیض همین مسئله را نیز از حدیثبه دست آورد و آن اینکه خشم و اعمال آن موجب اضطراب و بی‌ایمانی در افراد می‌شود و خب اگر اینگونه باشد می‌توان یکی دیگر از عوامل اضطراب جامعه کنونی خود را نیز همین مطلب بدانیم.

در ادامه، خداوند به همین اندازه اکتفا نمی‌کند و می‌فرماید آنها از مردم می‌گذرند و چیزی از آنها بر دل نمی‌گیرند.

در همین رابطه داستانی از سیره عملی اهل بیت(ع) نقل شده است که خواندن آن خالی از لطف نیست:

نقل است روزی یکی از کنیزان امام علی‌بن الحسین(ع) هنگامی که برای شست‌وشو آب بر دست حضرت می‌ریخت، ظرف از دست کنیز افتاد و حضرت را زخمی کرد. سپس حضرت با حالت خشم سر بلند کردند در همین حال کنیز این آیه شریفه را قرایت کرد و گفت: «والکاظمین الغیظ» امام فرمود خشم خود را فرو خوردم. کنیز مجدد گفت: «والعافین عن الناس» و امام فرمودند تو را بخشیدم و کنیز برای بار سوم گفت: «والله یحب المحسنین» و امام نیز فرمود تو را در راه خدا آزاد کردم!

آری اسلام دین رحمت، پیامبرش پیامبر رحمت و پیشوایانش رحمت‌پیشه هستند.

امید که سیره و روش و فرمان آنها در جامعه ما بیش از پیش نهادینه شود و استوار گردد.

نویسنده: محمودرضا احمدی، کارشناس علوم دینی