سپس محمود دولت‌آبادی رمان‌نویس، با خواندن غزلی از مولانا با سرآغاز «وه چه بیرنگ بی‌نشان که منم / کی ببینی مرا چنان که منم / گفتی اسرار در میان آور / کو میان اندر میان که منم…» برنامه را ادامه داد.
خالق رمان «کلنل» با ابراز خرسندی از حضور چهره‌های هنری در این برنامه گفت: خوشبختانه در چنین برنامه‌ای شاهد دیدار دوستان هستیم و این دیدار مربوط به مجلس ختم نیست.
او یادآور شد: در جوانی خیلی عاشقانه غزلیات مولانا را می‌خواندم. در کوچه‌های خلوت تهران بفهمی نفهمی، چرخی هم می‌زدم. دیشب در محضر دوستان گفتم اگر بعضی از آدم‌ها در این دنیا نبودند، این دنیا چیزی کم داشت و شمس و مولانا این دو شخصیت، این دو منش گم و پیدا، حاضر و غایب جزو برجسته‌ترین آدم‌هایی هستند که اگر نبودند حتما این دنیا چیزی کم داشت.
دولت‌آبادی با اشاره به تلاش شمس تبریزی برای گذران زندگی، یادآور شد: یکی از ویژگی‌های شمس زحمت‌کش بودن او بوده است. او جزو علمایی بوده که از راه زحمت‌کشیدن نانش را درآورده است به همین دلیل احترام ویژه‌ای برای او قائلم.
نویسنده «سلوک» با تقدیر از تلاش دکتر محمدعلی موحد استاد و پژوهشگر که ۵۰ سال کار مداوم و خستگی‌ناپذیر در پژوهش آثار مولانا انجام داده است، بخش‌هایی از کتاب وی را خواند.
وی گفت: یکی از کارهای دکتر موحد این است که ما را از طریق مقالات شمس به قصه‌های مولانا مرتبط می‌کند.
پس از پخش تصنیف‌هایی بر اشعار مولانا که توسط هنرمندانی همچون محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، محمدرضا لطفی، همایون شجریان، علیرضا قربانی و سالار عقیلی اجرا شده بود، دکتر محمدعلی موحد فیلسوف، پژوهشگر، نویسنده و مترجم با خیرمقدم‌گویی به اسیس چلبی بیست‌ودومین نواده مولانا که در این جمع حاضر بود، گفت: البته همه جوانان حاضر در برنامه که به عشق مولانا آمده‌اند، فرزندان او هستند. همچنان که شمس می‌گوید عده‌ای فرزندان جان و دل محمد هستند نه فرزندان آب و گل او.
موحد در ادامه با تقدیر از تلاش‌های علی دهباشی در برپایی شب‌های «بخارا» که برای هنرمندان و چهره‌های شاخص برگزار می‌کند، افزود: این قبیل محافل برای پیشرفت فرهنگی ما بسیار مهم است. این دور هم جمع شدن‌ها برکت دارد و همدلی ایجاد می‌کند. آقای دهباشی به اندازه یک وزارتخانه کار می‌کند.
این چهره شاخص ادبی سپس غزلی از مولانا درباره ملاقات او با شمس خواند. سرآغاز این غزل چنین بود: «بر چرخ سحرگاه یکی ماه عیان شد / از سر فرود آمد و در ما نگران شد…».
موحد با ابراز خرسندی از حضور نواده مولانا در این برنامه اضافه کرد: زیارت خانم چلبی بسیار ارزشمند است. قدیم‌ها مردم برای دیدن یک آدم راه‌های طولانی می‌رفتند، چون آدم‌ها ارزش داشتند.
این پژوهشگر در ادامه گزارشی از پژوهش‌هایی که در عصر حاضر در ایران درباره آثار مولانا انجام شده است، ارائه کرد.
موحد با اشاره به موج مولاناپژوهی در ایران معاصر یادآور شد: این پژوهش‌ها با کتاب بدیع‌الزمان فروزان‌فر در سال ۱۳۱۵ آغاز شد و پس از آن با آثار جلال‌الدین همایی ادامه پیدا کرد. خوشبختانه در این میان چهره‌ای مانند مجتبی مینوی داشتیم که ترکی یاد گرفت و به این زبان مقاله هم نوشت. در حال حاضر ۱۱۷ کتابخانه معتبر، تصاویر و مقالات او را گردآوری کرده‌اند.
وی همچنین با اشاره به تلاش‌های فروزان‌فر در زمینه پژوهش در آثار مولانا، یادآور شد: یکی از مهم‌ترین کارهای او شرح مثنوی بود اما متأسفانه اجل مهلتش نداد و کامل نشد.
موحد با ابراز خرسندی از موج مولاناپژوهی در ۳۰،۴۰ سال اخیر اضافه کرد: این موج در تمام دانشگاه‌های ایران رایج شد و مجالس و محافل مولاناخوانی در تمام ایران راه افتاد که حرکت بسیار مهمی است و دکتر زرین‌کوب و عبدالکریم سروش این آتش را گرم کردند.
او با ارائه توضیحاتی درباره دیگر آثار پژوهشی که در زمینه آثار مولانا نوشته شده است، خاطر نشان کرد: در ۳۰،۴۰ سال اخیر نوشتن دایرةالمعارف و شرح مثنوی خیلی رایج شد اما آنچه مهم است این است که تابه حال هر چه شرح مثنوی نوشته‌اند، تحت تأثیر تفکرات ابن‌عربی بوده است. البته عده دیگری هم از دیدگاه هرمنوتیک به مولانا می‌نگرند اما آنچه مد نظر من است، مقالات شمس است. چرا که این مقالات مهم‌ترین ماخذ مثنوی است و خوشبختانه در حال حاضر پایان‌نامه‌های دانشگاهی بسیاری درباره مشترکات مثنوی و مقالات شمس نوشته می‌شود.
به گزارش ایسنا، سپس اسیس چلبی بیست‌ودومین نواده مولانا و قائم مقام بنیاد بین‌المللی مولانا در قونیه در سخنانی گفت: از بچگی شنیده‌ام هر جا صحبت از ولی بزرگی باشد، حتما او حضور دارد و امشب همه ما به میهمانی جناب مولانا خوش آمدیم.
او با بیان حکایتی درباره تحسین و تکریم مولانا در زمان حیات این شاعر بزرگ، ادامه داد: مولانا میراثی است که به ما رسیده و خدا را شکر که بعد از ۷۴۰ سال این میراثو خون ارزشمند جریان دارد و نسل آن بزرگوار در حال حیات است.
چلبی توضیحاتی درباره خانواده مولانا ارائه کرد و یادآور شد: پس از درگذشت مولانا سلطان ولد پسر او برای حفظ اندیشه، تفکر و هنر او مؤسسه «طریقت مولویه» را تأسیس کرد که ساختاری شبیه به دانشگاه داشت.
وی با تشریح تفاوت ساختار این موسسات در طول زمان ادامه داد: سال ۱۹۷۶ بنیاد بین‌المللی مولانا را به ثبت رسانده‌ایم.
نواده مولانا با ابراز خرسندی از احترامی که دولت ترکیه برای مولانا و خانواده او قائل بوده‌اند، افزود: بارها آتاترک به زیارت حضرت مولانا آمده است.
نواده مولانا در پایان سخنانش مژده‌ای به حاضران داد و گفت: دانشگاه سلجوق از امسال برای اولین بار در دنیا رشته مولانا پژوهشی در مقطع فوق لیسانس ایجاد کرده و این مبارک باد.
گرچه نواده مولانا به زبان ترکی صحبت می‌کرد و حرف‌های او به فارسی ترجمه می‌شد اما در پایان سخنانش به زبان فارسی شعر مولانا با سرآغاز «ای خدا این وصل را هجران نکن…» را خواند.
پس از پخش تصاویری از بارگاه مولانا در قونیه لوح تقدیر بنیاد بین‌المللی مولانا همراه با جام نقره‌ای خانه هنرمندان تبریز و آخرین سی‌دی غزلیات شمس که سالار عقیلی خوانده به چهره‌های شاخص هنری و ادبی اهدا شد. بر همین اساس محمدعلی موحد، عباس کیارستمی، بهاالدین خرمشاهی، پری صابری، سالار عقیلی، محمد بردبار وعلی دهباشی این هدایا را دریافت کردند.
همچنین پرتره چلبی که در آتلیه عکاسی فخرالدین فخرالدینی تهیه شده بود، همراه با مجموعه «آتش» نوشته عباس کیارستمی و تابلو شمس تبریزی از طرف خانواده حسین بهزاد به نواده مولانا اهدا شد.
ضمن اینکه چاپ بسیار نفیسی از مثنوی مولوی از طرف بنیاد مولانا به استاد موحد ارائه شد.
همچنین فروزنده اربابی تنها عضو ایرانی بنیاد بین‌المللی مولانا که به عنوان مترجم، نواده مولانا را همراهی می‌کند، لوح تقدیر این بنیاد را به علی دهباشی اهدا کرد.
علی دهباشی جای شفیعی کدکنی را به عنوان یک مولوی‌پژوه برجسته خالی کرد و چاپ جدیدی از غزلیات شمس با مقدمه شفیعی کدکنی را به چلبی اهدا کرد.
در بخش پایانی برنامه سالار عقیلی به اجرای قطعاتی موسیقی پرداخت.
او با بیان علاقه‌اش به عباس کیارستمی گفت: عاشق تفکر و فرهنگ آقای کیارستمی هستم و همیشه آثارش را دنبال می‌کنم.
این خواننده موسیقی ایرانی با تقدیر از محمود دولت‌آبادی و سپاسگزاری از علی دهباشی و بنیاد فرهنگی «ملت» گفت: خوشحالم هنوز کسانی در زمینه فرهنگ مملکت کار می‌کنند.
