نامه سرگشاده ۷۰۰ نفر از اهالی موسیقی به وزیر ارشاد

بخشی از هنرمندان جامعه موسیقی در اعتراض به آن‌چه در جشنواره موسیقی فجر سال گذشته، رخ داد نامه‌ای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشتند و در آن خواستار بازنگری در سیاست‌گذاری جشنواره شدند. هنرمندان در این نامه که روز گذشته، شنبه 20 آذر به دفتر وزیر ارشاد ارائه شد به مواردی از جمله نبود آئین‌نامه، برخورد سلیقه‌اى، ساختار محفلى، تبعیض، عدم شفافیت مالى، بى‌نظمى و... اشاره کرده‌اند.

در بین امضاکنندگان این نامه که به امضای 700 عضو خانواده موسیقی رسیده است نام چهره‌هاى شناخته شده موسیقى ایران از سراسر کشور دیده می‌شود.

متن نامه سرگشاده به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این گونه است: «با سلام و احترام، ضمن آرزوی موفقیت در جایگاه خطیر و حساس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کشور، لازم می‌دانیم به استحضار برسانیم همان‌گونه که خود حتما آگاهید جشنواره موسیقی فجر در ادامه سیاست‌های یک بام و دو هوای بخش حاکمیت، بی‌مهری‌های مکرر به هنر موسیقی در طول سال و پرداختن و توجه به آن تنها در یک دوره نهایتا ده روزه، نتوانسته اعتماد بسیاری از موسیقی‌دانان کشور را به خود جلب کند.

از سوی دیگر برای این جشنواره به عنوان مهمترین رویداد دولتی در حوزه موسیقی تا به امروز و پس از سی و یک دوره برگزاری هنوز هیچ اساسنامه، چارچوب و یا دستورالعمل مدونی ارائه نشده است و به تبع آن گویا هدفی مشخص نیز برای آن متصور نیست که خود شاید گواهی دیگریست از بی‌توجهی‌ها و بی‌مهری‌های حاکمیت نسبت به این هنر ارجمند.

گردانندگان و مدیران این جشنواره همواره تنها براساس روابط و تشخیص مسوولین وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت هنری آن مشخص شده‌اند و صرفا براساس نظر، سلیقه و دغدغه‌ خود پیش‌ رفته‌اند. این نکته از جمله دلایلی است که باعث شده تا رویدادی که از سوی دولت‌ها همواره به‌عنوان مهم‌ترین همایش موسیقایی سال لقب گرفته است و بنا بر ویژگی‌هایی چون مناسبت، بودجه‌، حمایت‌های دولتی، ثبات، استمرار و فراگیر بودن بایستی پس از بیش از سی دوره تجربه‌ اجرا، مهم‌ترین اتفاق هنری سال در زمینه‌ موسیقی تلقی و موجد جریان‌ها و حرکت‌های موثر و مفید در فضای موسیقی کشور واقع شود، در بیشتر موارد در حد یک شعار، نمایشی تبلیغاتی و یک رفع تکلیف دولتی تنزل یابد و با بی‌علاقگی و بی‌انگیزگی بخش مهمی از هنرمندان و فعالان این حوزه مواجه شود.

متاسفانه سال گذشته مدیریت و اجرای جشنواره با سپرده شدن به مدیرعامل خانه‌ موسیقی که خود در آن زمان به‌واسطه‌ عملکردش در آن نهاد هدف شدیدترین اعتراضات و انتقادات جامعه‌ موسیقی قرار داشت، علی‌رغم تذکر، انتقاد و اعتراض بسیاری از فعالان و دلسوزان عرصه‌های موسیقی و رسانه باعث شد تا این دور از جشنواره نهایتا به گونه‌ای پیش رود که ضعیف‌ترین و پرحاشیه‌ترین دوره‌ تاریخ جشنواره‌های موسیقی فجر را چه در حوزه‌ نظر و چه در عرصه‌ عمل رقم بزند.

تذکرات، ایرادات، نواقص و کاستی‌ها در زمان برگزاری جشنواره موسیقی فجر و پس از آن بارها از سوی اهالی موسیقی و رسانه‌ مطرح شد و  صاحب‌نظرانی در هر عنوان خواستار گفت‌و‌گوی رو در رو در محضر اهالی موسیقی و خبرنگاران این حوزه با مدیران جشنواره شدند. درخواستی که متاسفانه هیچ‌گاه از سوی مدیران در واکنشی مسبوق به سابقه اجابت نشد و معدود پاسخ‌های پراکنده‌ آن‌چنان مبهم بود که نتوانست پاسخگو و برآورنده‌ انتظارات افکار عمومی جامعه موسیقی باشد. اهم این موارد به گواه رسانه‌ها و جلسات نقد برگزار شده به شرح زیر است:

1. بی‌برنامگی و ابهام در برنامه‌ریزی، اطلاع‌رسانی، گزینش گروه‌ها و اجرای برنامه‌ها.

2. عدم رعایت انصاف و بی‌ضابطه‌ بودن دستمزدهای گروه‌ها و عوامل اجرایی صرفاً بنا بر روابط.

3. ابهام در چگونگی فروش بلیت، هویت سایت‌های مربوط و روابط برخی از آنها با مدیران جشنواره.

4. ابهام در نقش و عملکرد حامیان خصوصی و تجاری مالی جشنواره و ارتباطات موجود با گردانندگان جشنواره.

5. ابهام در شیوه‌ی انتخاب داوران و وجود ایراداتی ساختاری و جدی در نحوه‌ی داوری، قوانین و اعطای جوایز.

6. عدم شفافیت در مسایل مالی و بسنده کردن به گزارشی بسیار کوتاه، کلی، مبهم و دیرهنگام علی‌رغم وعده‌ی مدیر جشنواره به ایجاد اتاق شیشه‌ای در این مورد.

7. حذف جمع کثیری از اهالی موسیقی به نفع گروهی خاص و اطرافیانشان چه در بخش جایزه‌ی باربد و چه بخش اجرایی جشنواره.

8. دیدگاه صرفاً تجاری و عوام‌گرایانه به موسیقی در مقابل بی‌توجهی و حذف بسیاری دیدگاه‌های هنری ناب و یا بخش‌های مرتبط با آن مانند نسلی دیگر و استعدادهای درخشان.

9. مرکز‌گرایی صرف و بی‌توجهی به موسیقی شهر‌ستان‌ها و فعالان موسیقی مناطق دیگر و نسل جوان با حذف بخش‌های‌ مربوطه.

10. استفاده از بودجه‌ی جشنواره برای جذب برخی هنرمندان و اصحاب رسانه و خرید غیرمستقیم اعتبار برای خانه‌ی موسیقی که در آن زمان به شدت زیر انتقادات جامعه‌ی موسیقی قرار داشت.

با توجه به موارد فوق، ما جمعى از هنرمندان فعال در حوزه‌هاى مختلف موسیقى، انتصاب دوباره‌ مدیر جشنواره‌ فجر گذشته را برای دوره‌ آتی، بى‌توجهى و حتی دهن‌کجی به انتقادهاى بى‌جواب جامعه‌ موسیقى، رسانه و هنر مى‌دانیم و در راستای ارجح دانستن مصالح عمومی و درازمدت جامعه‌ موسیقی بر منافع شخصی و مقطعی افراد در هر رتبه و جایگاهی خواستار رسیدگی به شبهات اعلام شده، از سوی جنابعالی به‌ عنوان متولی فرهنگ کشور و به تبع آن موسیقی بوده و اعلام می‌کنیم که حضور در هر رویداد و جشنواره‌اى بدون شفافیت لازم، ضوابط و چارچوب مشخص ومدیریتی دلسوز، به دور از دیدگاه‌های جناحی و پاسخگو را به زیان هنر موسیقی و اهالی آن می‌دانیم.»سی و دومین جشنواره بین المللی موسیقی فجر به مدیریت حمیدرضا نوربخش و مدیریت اجرایی انجمن موسیقی ایران از ۲۲ دی تا ۱ بهمن ۱۳۹۵ برگزار خواهد شد.