ایسنا : خانهي كشميري در سال ۱۳۷۹ در فهرست آثار ملي ثبت شد و حدود سه سال پيش به تملك هديه تهراني بازيگر سينما درآمد. كيارش اقتصادي ـ نظريهپرداز خوشهسار بومي ـ كه در احياي اين خانه مشاركت داشته است، دربارهي آخرين وضعيت آن توضيح داد: اين خانه با مشاركت مردم در حد آبرومندي احيا شده است؛ ولي اقامتگاه مسافران بهشمار نميآيد، بلكه يك احياخانه است.
او ادامه داد: جنس «احیاخانه» ها از نوع اقامتگاه‌های بومی نیست؛ ولی علاقهمندان به احیا یا زندگی در فضاهای تاریخی برای مدتی می‌توانند به این خانهها وارد شوند و ضمن زندگی کردن در آنها، برای احیای این خانه‌های قدیمی کمک کنند.
وی درباره‌ی حمایت سازمان میراثفرهنگی و گردشگری از خانه‌های تاریخی برای احیا و مرمت آنها با توجه به تعهدات مالی که گاهی به صاحبان آنها می‌دهد، مانند «خانه‌ی نُقلی» در کاشان، گفت: این سازمان معمولا به احیاگران می‌گوید وام موجود است؛ ولی در عمل فقط تعداد کمی موفق می‌شوند وام بگیرند و تعداد زیادی نمی‌توانند این وام را دریافت کنند که همین موضوع، صاحبان این خانهها را کلافه می‌کند.
وی بیان کرد: سازمان میراثفرهنگی مدام به صاحبان خانه‌های تاریخی که برای احیا و مرمت تصمیم گرفته‌اند، می‌گوید وام بگیرید؛ ولی در نهایت از پرداخت وام خبری نیست. چرا وقتی روشی مانند «آموزآباد» برای احیای بدون پول وجود دارد، باید به این وعده‌ها امیدوار بود؟!
اقتصادی ادامه داد: ما آثار تاریخی زیادی داریم؛ ولی بودجه و مدیریت دولتی محدود است. در عین حال، انگیزه‌ی مردم برای احیا یا زندگی کردن در فضاهای تاریخی زیاد است که با طرح «آموزآباد» می‌توان این آثار را احیا کرد.
وی اظهار کرد: خیلی‌ها دوست دارند خانه‌ای قدیمی داشته باشند تا آن را احیا کنند یا مالکیت آن را داشته باشند، در حالی که با طرح «آموزآباد» بدون این‌که هزینه‌ی کلان برای خرید خانه‌ای تاریخی بپردازند، می‌توانند برای مدتی در این خانهها اقامت و به احیای آنها هم کمک کنند.
او در ادامه درباره‌ی خانه‌ی قاجاری «هدیه تهران» که گفته می‌شود سازمان میراثفرهنگی متعهد به کمک مالی برای احیا و مرمت آن بود، گفت: از وام این خانه که خبری نشد؛ ولی ما با استفاده از مدل «آموزآباد» آن را در حد آبرومندی احیا کردیم و ظرفیت آن تا ۱۴ نفر اعلام شد. البته این خانه، اقامتگاه مسافران نیست، بلکه «احیاخانه» است.
وی بیان کرد: افرادی که به این خانه آمده‌اند، می‌دانند اینجا اقامتگاه مسافرتی نیست و ما خدمت‌گزار آنها نیستیم، بلکه میزبان هستیم و افرادی که برای مدتی در این خانه اقامت دارند با انجام کارهایی به احیای آن کمک می‌کنند.
اقتصادی ادامه داد: ما به مهمانان «آموزآباد» ها می‌توانیم بگوییم که چگونه رفتار کنند و چطور لباس بپوشند، چون یکی از معضلات ما این بود که مسافر و مهمان هر جا می‌رفت با فرهنگ و رفتار متفاوتی که داشت، مزاحم جامعه‌ی محلی می‌شد. در حالی که این مسائل به‌راحتی به مهمانان «آموزآباد» ها آموزش داده می‌شد.
او دربارهي آموزآباد توضيح داد: اين يك شاخهي جديد در خوشهسار بومي است كه صاحبان اين خانهها بدون آنكه ادعايي براي كسب درآمد و پول از مهمانان خود داشته باشند، از مشاركت آنها براي احياي خانهي خود استفاده ميكنند، يعني علاقهمندان به احيا و زندگي در فضاهاي تاريخي به اين خانهها وارد ميشوند، آباداني را انجام ميدهند و ضمن يادگيري مهارتهاي زندگي بومي، براي مدتي زندگي كردن در فضايي تاريخي را تجربه ميكنند.
