فغانی: علاقه ای به قضاوت دربی ندارم

علی رضا فغانی برترین داور فوتبال آسیا که سابقه قضاوت در فینال جام ملتهای این قاره در سال 20155، فینال جام جهانی باشگاه ها در همین سال، فینال المپیک ریو و افتخارات متعدد داخلی و بین المللی را در کارنامه دارد، همراه با محمدرضا منصوری، یکی از بهترین کمک داوران فعلی فوتبال ایران و آسیا در جوی صمیمی پاسخگوی سوال های خبرنگاران شد. 

در ادامه متن این گفت و گوی جذاب را مشاهده کنید: 

بین داوران فوتبال کشورمان حساسیتی برای قضاوت در شهرآورد پایتخت وجود دارد؟ 
 
کار جالبی نیست که رسانه ها از چند هفته قبل از شروع دربی در مورد گزینه های قضاوت دربی گمانه زنی کنند. بهتر است همه صبر کنند تا داور دربی مانند سایر بازی ها به صورت رسمی از سوی کمیته داوران معرفی شود. شاید برخی داوران علاقه زیادی به قضاوت تعداد زیادی از بازی های دربی دارند اما خودم چنین تمایلی ندارم و ترجیح می دهم هر بازی که تشکیلات داوری صلاح می بیند را داوری کنم، در واقع هرچند تمایل چندانی به قضاوت بازی های حساسی مانند دربی ندارم اما اگر این وظیفه به من محول شود، وظیفه ام را به بهترین شکل انجام می دهم. 
 
 
 کدام یک از داوران فعلی فوتبال کشورمان توانایی قضاوت در دربی 84 پایتخت را دارند؟ 
به اعتقاد من صرفا نام بردن از گزینه های جوان برای قضاوت دربی، چندان به صلاح نیست چراکه این امر با دلخوری برخی داوران باتجربه همراه می شود اما در کل سوت زدن داور باتجربه در بازی پیش رو منطقی تر است. شاهین حاج بابایی، تورج حق وردی، حسین زرگر، مهدی سیدعلی، رضا کرمانشاهی، اشکان خورشیدی و محمدرضا فغانی افرادی هستند که به راحتی می توانند این بازی را قضاوت کنند. از طرفی هرچند نمی توان نداشتن توانایی را در مورد برخی داوران جوان به کار برد اما با توجه به حساسیت های این بازی، انتخاب داور جوان برای دربی ریسک بزرگی محسوب می شود. 
 
 آیا پیش از دربی های پایتخت به داوران تاکید می شود به نوعی بازی را درآورند یا خیر؟ 
 
تاکنون سه دربی را قضاوت کرده ام اما هیچ کس چنین درخواستی از من نداشته است. 
 
نظرشما در مورد اعتراض بیشتر تیم های لیگ برتر به داوری چیست؟ 
 
همان گونه که تیم ها در لیگ شانزدهم به جوان گرایی رو آورده اند، این امر در جامعه داوری هم وجود دارد. به هر حال باید تبعات جوان گرایی را هم قبول کنیم. همان گونه که بازیکنان جوان با انجام چند اشتباه مورد حمایت سرمربی خود قرار می گیرند، مسئولان داوری هم سعی می کنند داوران جوان را حمایت کنند. در این میان فشار و استرسی که برخی تیم ها و مربیان به داوران کم تجربه وارد می کنند، کار را برای آن ها سخت می کند. بنابراین خواهش می کنم این هجمه ها از روی دوش نفرات جوان داوری برداشته شود تا این بخش از فوتبال ایران هم روز به روز پیشرفت کند. 
 
 
ارزیابی شما از عملکرد محمدرضا فغانی چیست؟ 
 
وی 2 سال پس از من و از سال 76 داوری را شروع کرد. برادرم پس از حدود 20 سال قضاوت، نتیجه زحمات خود را سال گذشته گرفت و به عنوان داور بین المللی معرفی شد. امیدوارم وی با تداوم همین روند در لیست داوران الیت آسیا هم قرار گیرد. 
 
به جز فرهاد مجیدی چند بازیکن دیگر از قضاوت شما استرس می گیرند؟ 
 
چارچوب کاری من از روز نخست مشخص بوده است و همیشه سعی می کنم در این راه گام بردارم. تمام بازیکنان باید مطیع تصمیمات داور باشند. کسانی که در این راه راحت نبودند، با کارت زرد یا قرمز من مواجه می شدند. البته من پس از 2 یا سه بازی با مجیدی رفیق شدم. 
 
آیا تاکنون به عواقب اخراج یک بازیکن در بازی های بزرگ فکر کرده اید؟ 
 
در سال های اخیر نشان داده ام که حتی اگر قرار باشد پس از یک تصمیم من بدترین اتفاق هم رخ دهد، نظر خودم را اجرا می کنم. آنی تصمیم گرفتن پس از دیدن یک صحنه، جزء اصول داوری است. اگر بخواهیم به اتفاق های قبل یا پس از سوت زدن فکر کنیم، شک نکنید اشتباهات بعدی را مرتکب می شویم. 
 
 
چرا با وجود حواشی مختلف در دیدار تراکتورسازی و نفت تهران در لیگ چهاردهم، از شما به عنوان مقصر اصلی اتفاقات آن بازی یاد می شود؟ 
 
با وجود گذشت حدود 2 سال از آن بازی اعتقاد دارم تنها اشتباه من این بود که یک پنالتی برای تراکتور نگرفتم که البته آن اشتباه هم تنها از روی عکس مشخص شد و فیلم خاصی وجود ندارد. با توجه به اتفاقاتی که قرار بود چند هفته پس از آن بازی رخ دهد، علیه من جبهه گرفته و من را مقابل مردم تبریز قرار دادند. البته بارها پیش آمده که برخی افراد در مقابل مردم آذربایجان ایستاده اند. از عملکردم در بازی تراکتور و نفت رضایت دارم. احترام خاصی برای مردم این شهر قائل هستم و اتفاقات آن بازی را بدشانسی خودم می دانم. در این میان اظهارات برخی مسئولان فوتبالی انگیزه ام را بیشتر و به من کمک کرد در مسابقات بین المللی بهتر کار کنم. 
 
در مورد اخراج رونالدینیو، فوق ستاره جهان فوتبال در جریان دیدار رده بندی رقابت های جام باشگاه های جهان در سال 2013 توضیح می دهید؟
 
آن بازی بین تیم های اتلتیکو مینیرو برزیل و گوانگ ژو چین برگزار شد. رونالدینیو به دلیل انجام حرکت غیرورزشی پس از خطا روی بازیکن حریف مستحق اخراج بود. تمام کارت هایی که در مسابقات داخلی و بین المللی به بازیکنان داده ام به دلیل مسائل فنی بوده است. 

تاکنون پیش آمده با داشتن ذهنیت نسبت به یک بازیکن خاص، بازی را قضاوت کنید؟ 
 
به هیچ وجه خوب نیست داور با ذهنیت نسبت به یک بازیکن وارد زمین شود. با این وجود من هم انسان هستم و در دورانی که جوان تر بودم، برخی مصاحبه های بازیکنان و مربیان یادم نمی رفت. تا آن جایی که نتوانم از جریمه شخصی بازیکنان گذشت کنم، این کار را انجام نمی دهم. بازیکن، مربی، داور، خبرنگار و مسئول همه جزء خانواده فوتبال هستند که چند وقتی در کنار هم حضور دارند. بنابراین اگر پس از پایان بازی مربی و بازیکن بخواهند الفاظی را به داوران نسبت دهند از ذهن ما نمی رود. البته این موضوع را در قضاوت خودمان وارد نمی کنیم. 
 
چه حسی از قضاوت در فینال المپیک ریو بین برزیل و آلمان در ورزشگاه ماراکانا داشتید؟ 
 
داوران هم مانند تیم ها سعی می کنند عملکرد خوبی ارائه دهند تا در رقابت های مهم تر شرکت کنند. در مسیر داوری خود پله به پله جلو آمدم و از همان روز نخست قله را ندیدم. قضاوت فینال جام ملت های آسیا در استرالیا برای ما تجربه خوبی بود. پس از آن هم 2 بازی جام باشگاه های جهان در سال 2016 را سوت زدیم. با توجه به این که آخرین فینال مسابقات زیرنظر فیفا را قضاوت کرده بودیم، بعید می دانستم این امر را در فینال المپیک ریو هم به ما واگذار کنند اما لطف خدا و تلاش خودمان سبب شد به تجربه لذت بخش فینال ریو 2016 برسیم. هر چند ورزشگاه "ماراکانا" در آن بازی جو فوق العاده ای داشت اما به هیچ وجه از دیدن این جو، شگفت زده نشدیم چرا که از لحاظ روحی و فنی برای قضاوت بازی برزیل و آلمان کاملا آماده بودیم و خوسبختانه عملکرد خوبی هم داشتیم. 
 
با توجه به افتخارات فراوانی که در داوری به دست آورده اید، آیا به دوران بازنشستگی هم فکر کرده اید؟ 
 
قضاوت در فینال جام جهانی یکی از بزرگ ترین اهداف من از ابتدای داوری بوده است. هرچند خیلی مواقع در این مسیر اذیت شدم اما اتفاقات خوبی که در سال های اخیر برای من رخ داده سبب شده انگیزه و اراده بیشتری برای رسیدن به اهدافم پیدا کنم. شک نکنید تا پایان جام جهانی 2018 به خداحافظی فکر هم نمی کنم اما روزی که چنین تصمیمی بگیرم، امکان ندارد به عرصه قضاوت بازگردم. 
 
به کدام یک از تیم های پرسپولیس و استقلال تمایل قلبی دارید؟ 
 
حتی درصورت داشتن تعصب به یک تیم خاص، اگر در وضعیت داوری قرار بگیرید این موضوع را فراموش می کنید چراکه بیشتر از یک تیم، خود را دوست دارید. پدرم پرسپولیسی است و همراه با وی به ورزشگاه می رفتیم. از طرفی ارادت خاصی به علی پروین، مرحوم ناصر حجازی و مرحوم منصور پورحیدری دارم. آن ها جزء شخصیت های دوست داشتنی تاریخ فوتبال ایران هستند. از 16 سالگی وارد داوری شدم و از همان زمان تعصب خاصی به هیچ تیمی نداشتم. 
 
محمدرضا منصوری کمک داور بین المللی کشورمان هم که همراه با فغانی به باشگاه خبرنگاران آمده بود در مورد این موضوع گفت:  
 
با توجه به سکونت ما در شرق تهران و علاقه پدرم به فوتبال، از بچگی به باشگاه شاهین می رفتم و نماد این باشگاه برای من دوست داشتنی است. دوست دارم شاهین به سطح نخست فوتبال ایران بازگردد. از ابتدا هم قرار نبود داور شوم اما زمانی که وارد این عرصه شدم، تعصباتم نسبت به تیمی خاص کمرنگ شد. 
 
در روزهایی که دربی  را قضاوت می کنید، به کدام بازیکن حساسیت بیشتری دارید؟ 
 
فغانی: همه بازیکنان خوب هستند. در آخرین دربی که قضاوت کردم نفرات جوان و باتجربه هر 2 تیم به تصمیم های تیم داوری احترام گذاشتند. البته با توجه به شرایط خوبی که در مسابقات بین المللی برای من و تیمم پیش آمده، احترام بازیکنان ایرانی به ما هم بیشتر شده است. امیدوارم مربیان و بازیکنان فوتبال ما همان احترامی که برای داوران باتجربه قائل هستند را برای نفرات جوان عرصه داوری هم به کار گیرند تا استرس و فشار روی آن ها کمتر شود. 
 
منصوری: تمام تمرکز ما روی مسائل فنی داوری است و توجه چندانی به حواشی نداریم. اما تمام رفتارها را کنترل می کنیم. 
 
 
در دوران داوری خود بیشترین چالش را با کدام بازیکن و مربی داشته اید؟ 
 
فغانی: در گذشته چالش های بیش تری بین داوران با مربیان و بازیکنان وجود داشت و ما سعی می کردیم یکنواخت کار خود را انجام دهیم. خوشبختانه در حال حاضر احترام متقابلی وجود دارد و هرکس تصمیم های داور را قبول نکند، با تذکر و کارت مواجه می شود. در چند بازی با فرهاد مجیدی و مرحوم هادی نوروزی چالش هایی داشتم اما پس از مدتی ارتباط و احترام خوبی بین ما شکل گرفت. 
 
منصوری: کمک داوران درگیری کمتری با بازیکنان دارند. چالش ما بیشتر با بازیکنان سرعتی و هافبک های خوش فکر است که این امر هم بیشتر شامل مسائل فنی می شود. 
 
عملکرد حسن کامرانی فر و فریدون اصفهانیان را در دپارتمان و کمیته داوران چگونه می بینید؟ 
 
درخواست فیفا مبنی بر عضویت یک فرد از هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال هر کشور در کمیته داوران این بود که از حقوق مجموعه داوری به خوبی دفاع کند. بهترین دوران برای داوران ایرانی زمانی بود که مهدی تاج به عنوان نایب رئیس فدراسیون فوتبال، ریاست کمیته داوران را به عهده داشت. در آن زمان دستمزد ما تا حدود 2 برابر افزایش یافت. امکانات بیشتری داشتیم و با اعتراض ها به شکل مناسبی برخورد می شد. هرچند فریدون اصفهانیان هم زحمات زیادی برای داوری کشیده اما در این چند سال، هیچ وقت دستمزد داوران زیاد نشده است. حقوق ما در ده هفته ابتدایی لیگ برتر شانزدهم، حدود 2 هفته قبل پرداخت شد. بر این اساس باید اصفهانیان حضور پررنگ تری در هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال داشته باشد. 
 
حسن کامرانی جوان هم پس از اساتیدی چون مسعود عنایت و حسین عسگری به دپارتمان داوری آمده و به خوبی مشغول تزریق تجربیات خود به جامعه داوری است.  
 
آیا اهانت برخی هواداران در جریان یک بازی در زندگی شخصی شما تاثیر می گذارد؟ 
 
فغانی: بی تاثیر نیست اما این وضعیت را قبول کرده ایم و سعی می کنیم اهانت ها به کار و زندگی ما انتقال نیابد. در واقع با ریکاوری مناسب تا حد بسیار زیادی این حواشی را فراموش می کنیم.  
 
پس از پایان بازی ها زمانی که به خانه بازمی گردیم خود را به مسائل خانوادگی متمرکز می کنیم. از طرفی سعی می کنیم با تمرینات مناسب خود را از این وضعیت خارج کنیم چراکه فکر کردن به اهانت ها جز عذاب و اذیت چیز دیگری ندارد.