در حالی همه توجه مسئولان در خصوص بروز ریزگردها به سمت استان های غربی معطوف است و هر روز آمارهای متفاوتی از بروز ریزگردها و آلودگی هوا در این مناطق منتشر می شود که شهرهای شرقی کشور زیر سایه طوفان های سنگین شن پنهان مانده اند.
مشکلات این شهرها در حالی کمتر دیده می شوند که خشک سالی و خشک شدن رودخانه های داخلی، باتلاق جازموریان، هامون و رودخانه هیرمند، دلیل اصلی بروز ریزگردها در شرق کشور است.
۱۶ روستای ریگان زیر شن مدفون شد
شدت خشکسالی در این بخش از کشور به حدی است که حالا کانون های اصلی بروز ریزگردها در داخل کشور قرار گرفته اند وبادهای ۱۲۰ روزه که زمانی تنها روستاهای استان سیستان و بلوچستان را تحت تاثیر می گذاشت حالا اوضاع شهرهای سیستان بلوچستان را بحرانی کرده و شهرهای استانهای کرمان و خراسان جنوبی را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
ریگان بزرگترین شهرستان استان کرمان هم مرز با استان سیستان بلوچستان است، در حالیکه طی سال های گذشته در خصوص هجوم شن های روان به روستاهای این شهرستان هشدار داده می شد و گمان می رفت این طوفان ها، روستاها را خالی از سکنه کند که حالا شهر ریگان نیز در محاصره شن های روان قرار گرفته است.
پیش از این روستاییان ریگان برای فرار از شرایط سخت شن های روان به شهر ریگان پناه می بردند بطوریکه طبق آمار رسمی حداقل ۱۶ روستا در این شهرستان متروکه شده اند و ده ها روستا هم در محاصره شن های روان قرار دارندپیش از این روستاییان ریگان برای فرار از شرایط سخت شنهای روان به شهر ریگان پناه می بردند بطوریکه طبق آمار رسمی حداقل ۱۶ روستا در این شهرستان متروکه شده اند و دهها روستا هم در محاصره شن های روان قرار دارند.
شدت شن گرفتگی روستاها، نخلستان و مزارع به گونه است که مردم مجبورند با استفاده از کامیون معابر و نخلستان های را از شن پاکسازی کنند.
در آن زمان گمان می رفت باید اقدامی عملی برای رفع مشکل شن های روان انجام شود که اینگونه نشد و بادهای ۱۲۰ روزه که حالا تعداد روزهایش بیشتر شده شن ها را تبدیل به ریزگردهایی می کنند که گاه گاه به شهرهای بزرگ منطقه از جمله کرمان نیز سرک می کشد.
هم اکنون ریگان آلوده ترین شهر کرمان از نظر حضور ریزگردها است و علیرغم اجرای طرح هایی از جمله جف و غیره اما خشکسالی و خشک شدن حوزه های آبریز داخلی استان کرمان بر شدت هجوم شن های روان در این منطقه می افزاید.
طعم تلخ شن زیر دندان مردم ریگان
حالا مردم شهر ریگان هم طعم تلخ شن های روان را زیر دندانشان حس می کنند و شن ها پشت دیوارهای خانه های شهر ریگان هم رسیده است و بعد از هر بار طوفان شن هزاران تن شن به معابر این شهر هم سرازیر می شود.
شهردار ریگان در گفتگو با مهر در خصوص وضعیت کنونی این شهر هشدار می دهد و به خبرنگار مهر می گوید: شن های روان پشت دروازه های ریگان و دیوارهای خانه های مردم قرار دارند.
حسن دهگان می گوید: با وزش باد، طوفان شن ایجاد می شود و مدت ها بعد از طوفان شن نیز ریزگردها در آسمان خودنمایی می کنند که شهر ریگان را تحت تاثیر جدی قرار داده اند.
جنگل های کهور و گز هم خشک می شوند
وی تصریح کرد: در ریگان با وجود کویری بودن، جنگل های طبیعی و دست کاشت گز و کهور قرار دارد که این جنگل ها مهمترین عامل در تثبیت شن های روان هستند اما خشکسالی رودخانه ها و باتلاقی که در گذشته در منطقه بوده است در کنار سایر کانون های شن در منطقه، موجب تشدید طوفان های شن شده است و عملا شاهد هجوم شن های روان به شهر هستیم.
دهگان وضعیت شهر را به گونه ای می داند که با وزش باد شن های روان وارد معابر می شوند و هم اکنون حداقل ۲۰ درصد از شهر در محاصره شن قرار دارد و اگر فکری به حال وضعیت فعلی نشود به زودی شاهد بحرانی تر شدن اوضاع خواهیم بود.
شهردار ریگان ادامه داد: مهمترین بخش از شهر که تحت تاثیر شن های روان است بخش جنوب شرقی شهر است که باید برای مهار وضعیت کنونی کاری انجام شود.
بعد از هر طوفان شن ده ها نفر از مردم ریگان به مراکز درمانی مراجعه می کنند زیرا در زمان اندکی طوفان شن موجب کاهش دید افقی و آلودگی هوا می شود و شرایط برای تنفس برای بیماران، سالمندان و کودکان سخت می شود
وی جنگلهای کهور و گز را مهمترین سد در مقابل شن های روان دانست که خشکسالی موجب شده است این درختان نیز که مقاوم ترین درختان در مقابل بی آبی هستند از بین بروند.
شهردار ریگان ادامه داد: از مسئولان می خواهیم هر چه زودتر فکری برای مهار شن های روان شود هم اکنون شن های روان در معابر شهر دیده می شود و هزینه زیادی باید صرف پاکسازی این بخش از شهر، کرد اما بعد از طوفان مجدد، شن ها در شهر خودنمایی می کنند.
وی افزود: زندگی و خانه های مردم تحت تاثیر وجود این شن ها است و باید فکری به حال رفع این مشکل کرد.
۵۰ روستا در معرض خطر مهاجرت کلی قرار دارند
فرماندار ریگان نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: هم ا کنون ۵۰ روستای شهر ریگان تحت محاصره شن های روان قرار دارد و ده هاروستا نیز خالی از سکنه شده است و مهمترین مشکل زیست محیطی مردم ریگان شن های روان و ریزگردها هستند.
امین باقری افزود: پس از هر طوفان شن دهها نفر از مردم ریگان به مراکز درمانی مراجعه می کنند زیرا در زمان اندکی طوفان شن موجب کاهش دید افقی و آلودگی هوا می شود و شرایط برای تنفس برای بیماران، سالمندان و کودکان سخت می شود.
وی ادامه داد: ریزگردها و شن های روان به زیر ساخت های کشاورزی شهرستان هم خسارت می زند و باید فکری اساسی برای رفع مشکلات ناشی از شن های روان شود.
باقری خواستار اختصاص اعتبار ملی برای مقابله با شن های روان شد و افزود: طبق آمار تقریبا نیمی از سال شهر ریگان با مشکل ریزگردها مواجه است و این وضعیت نگران کننده است.
وی ادامه داد: دلیل اصلی این مشکل در شهرستان ریگان به کانون های شن داخلی مربوط می شود و به سادگی می توان این وضعیت را در صورت برنامه ریزی و اختصاص اعتبار مدیریت کرد.
وی گفت: عملا شاهد هستیم دهها روستا زیر شن های روان فرو رفته اند و کشاورزی مردم از بین رفته و مردم مهاجرت کرده اند ده ها روستا هم در صورت عدم برنامه ریزی با همین سرنوشت مواجه می شوند.
با وجود سفرهای متوالی مسئولان ملی و بازدید از منطقه و برگزاری جلسات متعدد در استان کرمان اما تاکنون قدم تاثیرگذاری برای مقابله با پدیده گسترش بیابان ها در شهرستان ریگان انجام نشده است و مهاجرت گسترده این منطقه را تهدید می کند.
