چک چک اردکان در انتظار ثبت جهانی

شهرستان اردکان در استان یزد از این موضوع مستثنی نیست چرا که یکی از دروازه‎‌‌های ورودی استان یزد به شمار می‎‎رود و با جاذبه‎‎های گردشگری بی شمار خود چشم هر مسافری را به خود خیره می‎‎کند.

از جمله جاذبه‎‎های گردشگری اردکان که هر ساله آمار بازدیدکننده و گردشگری که در آن حضور پیدا می کند، قابل توجه است، زیارتگاه زرتشتیان معروف به "چک چک" است.

چَک‌ چَک یا چکچکو، یکی از زیارتگاه‎‎ های مهم زرتشتیان به شمار می‎‎رود و به آن پیرسبز نیز می‎‎گویند. چک چک در کوه‎‎‎‎های میان اردکان و انجیره و در 43 کیلومتری شرق اردکان واقع شده است.

به گفته "نادر پیری اردکانی" از طبیعت گردان و فعالین حوزه میراث در اردکان، زرتشتیان جهان هر ساله از روز 24 خرداد به مدت چهار روز در این زیارتگاه دور هم جمع شده و به نیایش می‌پردازند.

این پژوهشگر حوزه میراث فرهنگی در اردکان از چک چک به عنوان یکی از مجموعه‎‎های ارزشمند تاریخی گردشگری در استان یزد یاد می‎‎کند و می گوید: اکثر مسافران نوروزی حتی در دیگر ایام سال برای بازدید از این مکان، سراغ چک چک را از اهالی اردکان می‎‎گیرند و این نشان از اهمیت این مکان برای گردشگران داخلی و خارجی دارد.

صاحب اسناد تاریخی اردکان با اشاره به این که در طول سال نیز بطور میانگین بیش از 300 نفر در هفته به چک چک سر می‎‎زنند، عناون می‎‎‎کند: در صورت ثبت جهانی این محل می‏‏توان به عنوان پایگاه توریستی استان یزد روی آن برنامه‎‎ریزی کرد. 

وی می‎گوید: در داخل زیارتگاه که به شکل دهانه غار است، تنه درخت چنار کهنسالی وجود دارد و کف زیارتگاه نیز با سنگ مرمر پوشیده شده و از بخشی از سقف قطرات آب چکه چکه بر زمین می‎ریزد که احتمال نام گذاری این محل به چک چک بر همن اساس، دور از ذهن نیست.

پیری اردکانی ادامه می‎‎دهد: چند شعله شمع بطور دائم در زیارتگاه روشن است و محلی برای سوزاندن عود یا چوب مقدس برای زرتشتیان نیز وجود دارد.

به گفته وی، همانند بسیاری از زیارتگاه‎‎های سایر ادیان، تصاویری از بزرگان دین زرتشت، زینت بخش محوطه کوچک زیارتگاه است و  همه ساله در 27 خرداد ماه زرتشتیان از سراسر جهان در این مکان گرد هم می‎‎آیند و به دعا و نیایش می‎‏پردازند.

وی می‎‎گوید: هر چند که در میان عموم شهرت یافته که این مراسم حج زرتشتیان است، اما به واقعیت نزدیک نیست.

پیری اردکانی در خصوص پیشینه آداب و اعتقادات در این مکان با اشاره به سندی مکتوب که بر روی لوحی در این مکان نصب است، می‎‎گوید: بنا به اعتقاد زرتشتیان و نوشته این لوح، زمان حمله اعراب به ایران که با سقوط پادشاه ساسانی وقت(یزدگرد) انجامید، "نیک بانو" دختر شاه از دست سربازان فرار کرد و به سمت اردکان آمده و در میان کوه مخفی و ناپدید شد و این محل به عنوان زیارتگاه زرتشتیان قرار گرفته است.

این مورخ یادآور می‎‎شود: یکی از کنیزان نیک بانو به نام گوهر بانو(مروارید) نیز در چند کیلومتری وی مدفون است که با نام "پیر هریشت" معروف است .