به گزارش افکارنیوز، من؟ نه اصلاً! ترس؟ هرگز! من از هیچ چیز نمی ترسم. من؟ آدم به این بزرگی؟ با این سن و سال؟ حرف های عجیب و غریب نزن! من بترسم؟ آن هم از دندانپزشکی؟!!!… بیایید با خودمان روراست باشیم هر چند می دانم بسیاری از خوانندگان این مطلب حاضرند به راحتی انزجار خود را از رفتن به هر مطب دندانپزشکی و انجام هر گونه درمان دندانپزشکی اعلام کنند اما بهتر است بدانیم که اگر علت و ریشه های ترس خوود را بشناسیم، بسیار راحت تر می توانیم از عهده فائق آمدن بر آن ترس ها بربیاییم و با مراجعه به موقع به دندانپزشک از پیشرفت مشکلات دندانی مان جلوگیری کنیم. اگر بخواهیم نگاهی به لیست علت های ترس افراد بیندازیم معمولاً به این دلایل اشاره شده است.

طبیعی است ما از زلزله می ترسیم و نمی دانیم چه زمانی اتفاق می افتد؛ به همین دلیل همیشه گوشه ای از ذهن مان ناخودآگاه با این ترس درگیر است اما آیا ترس از زلزله باعثمی شود که ما هرگز زیر سقفی نخوابیم؟ در مورد ترس از دندانپزشکی نیز روندی مشابه طی می شود؛ شما وارد مطب دندانپزشکی می شوید و روی صندلی دندانپزشکی می خوابید؛ همین حالت خوابیده در حالی که دندانپزشک نشسته و گاهی ایستاده و مسلط بالای سر شما قرار دارد، به شما احساس بی پناهی می دهد. از همه مهمتر اینکه نمی دانید در هر لحظه چه اتفاقی قرار است بیفتد آیا آمپول می زند؟ فکر کردن به تمام این مجهولات شما را بیشتر نگران می کند؛ در مقابله با این گونه نگرانی ها افراد به دو گونه عمل می کنند و آرامش می یابند؛ بعضی از افراد دوست دارند از مرحله به مرحله کار خود آگاه شوند و حتی گاهی اوقات به کمک آینه کوچکی نگاهی نیز به درون دهان شان بیندازند؛ گروهی دیگر نیز به هیچ وجه تمایلی به دانستن مراحل کار ندارند و ترجیح می دهند آخر کار، نتیجه عمل را ببینند.

اگر شما از گروه اول هستید بهتر است دندانپزشکی پیدا کنید که سرش خلوت تر باشد و از طرفی وقت و حوصله کافی برای صحبت کردن با شما را داشته باشد. سپس از او بخواهید که تا حد امکان مراحل کار را برای شما توضیح دهد. اگر از گروه افرادی هستید که آگاهی از مراحل عمل دندانپزشکی شما را بیشتر مضطرب می کند بهتر است حین انجام درمان، چشمان خود را ببندید به مناظر و خاطرات خوب گذشته فکر کنید و به کمک دستگاه کوچک پخش موسیقی و گوشی ای که به همراه آورده اید شنیدن صداهای ناهنجار دندانپزشکی را کاهش دهید.

از سوی دیگر می توانید از تکنیک های آرامبخشی، تمرکز و در اصطلاح Relaxation بهره بگیرید و با این روش کمی از محیط اطراف تان به صورت ذهنی فاصله گرفته کمتر صداها را بشنوید.

نگران هزینه های دندانپزشکی هستم

باز هم حق با شماست. هزینه های دندانپزشکی بالاست و گاهی اوقات ممکن است انجام یک دوره درمان کامل دندانپزشکی با حقوق یک ماه شما برابری کند. از سوی دیگر بیمه ها اغلب پوشش ناحقی را برای درمان های دندانپزشکی در نظر می گیرند و کمک چندانی نخواهند کرد.
علاوه بر اینها گاهی اوقات هزینه اعلام شده در آخر کار دندانپزشکی بیشتر از چیزی اعلام می شود که ما تصور و اندوخته کرده بودیم و ما را بیشتر نگران می کند. بنابراین بهتر است قبل از انجام هر درمان دندانپزشکی حتی یک ویزیت و یا رادیوگرافی ساده در مورد هزینه آن از منشی مطب دندانپزشکی و یا خود دندانپزشک پرس و جو کنید و خود را در مقابل عمل انجام شده قرار ندهید.
دانشکده های دندانپزشکی نیز پذیرای بیماران هستند؛ هر چند ممکن است شما در مراجعه به این مراکز دقت بیشتری را صرف کنید اما در ازای هزینه های کمتر خدمات دندانپزشکی را دریافت خواهید کرد.

اگر کودکتان از دندانپزشکی می ترسد…

معمولاً اگر بچه ها سابقه ناخوشایندی از کارهای پزشکی نداشته باشند بدون ترس و در آرامش بر روی صندلی دندانپزشکی می نشینند. بنابراین قرار است اگر کودکتان را نزدیک دندانپزشک ببرید این نکات را رعایت کنید:

از بیان هر گونه پیشداوری خودداری کنید؛ مثلاً به فرزندتان نگویید: «می رویم دندانپزشکی اما او با تو هیچ کاری ندارد» یا «درد ندارد» چون بیان کلماتی مثل «درد» یا «اذیت» به صورت ناخودآگاه به کودک احتمال خطر را هشدار می دهد.

دندانپزشکی را بیابید که تمایل داشته باشد وقت زیادی را برای کودک شما صرف کند و زمانی را به آموزش وسایل دندانپزشکی به کودکتان اختصاص دهد. می توان وسایل دندانپزشکی را به گونه ای کودکانه به بچه ها آموخت و محیط دندانپزشکی را به محلی برای بازی شبیه کرد.

قبل از آنکه کودکتان دچار درد و ناراحتی شود او را برای معاینه و انجام عملیات پیشگیرانه مثل «فلورایدتراپی» به دندانپزشکی ببرید. اگر اولین مراجعه کودک به دندانپزشکی با یک درمان وسیع و دردناک همراه باشد، تا سال ها خاطره ای از ترس و هم دندانپزشکی در ذهن او باقی خواهد ماند.

خواندن کتاب های کودکانه در مورد دندانپزشکی برای کودک قبل از رفتن به مطب، گرچه گاهی اوقات مفید است اما باید در انتخاب این کتاب ها بسیار دقیق باشید. گاهی اوقات دیدن تصویری در این کتاب و یا شنیدن جمله ای از داستان برای کودک تصور وحشتناکی را ایجاد خواهد کرد و او را با ترسی نهفته روانه مطب دندانپزشکی می کند.

بهترین جمله ای که می توانید بسیار کوتاه قبل از رفتن از دندانپزشکی به کودکتان بگویید این است: «ما به دندانپزشکی می رویم و قرار است آقا یا خانم دکتر برای سلامتی دندان های تو کاری انجام بدهد. من هم بیشتر از این چیزی نمی دانم اما مطمئن هستم تو به سلامتی خودت علاقمند هستی».

از آمپول و از درد می ترسم

ترس از آمپول یک ترس قدیمی است و شاید ریشه در کودکی بسیاری از ما دارد. ذهن ما با همراه کردن پزشک، آمپول و درد ما را از دیدن هر فردی با روپوش سفید دچار اضراب می کند و یادآوری این جمله والدین مان که «اگر اذیت کنی، می برمت دکتر تا به تو آمپول بزنه» وضعیت را خراب تر می کند. اگر چه ممکن است درد مختصر لحظه ورود سوزن تزریق کمتر از دردی باشد که از برخورد اتفاقی پای ما با گوشه میز منزل مان اتفاق می افتد اما همیشه از درد آمپول نگرانیم. برای کم شدن درد ناشی از تزریق های دندانپزشکی ژل ها و اسپری های بی حس کننده ای وجود دارند که مخاط سطحی دهان را بی حس کرده و احساس درد در لحظه ورود سوزن را کاهش می دهند. بدون خجالت و رودربایستی از دندانپزشک تان بخواهید تا از این بی حس کننده های موضعی برای شما استفاده کند. از طرفی باید بدانید که تزریق در نواحی عضلانی سفت و منقبض شده دردناک تر است. بنابراین با شل کردن و رها کردن عضلات خود هنگام تزریق درد کمتری را تجربه خواهید کرد. ممکن است ترس از درد علیرغم اینکه دندان شما بی حس شده است در تمام طول درمان با شما باشد؛ از طرفی دهان شما باز و پر از وسایل دندانپزشکی گوناگون است؛ اگر نگران برقراری ارتباط کلامی با دندانپزشک تان هستید و می ترسید که نتوانید در صورت احساس درد، او را با خبر کنید بهتر است قبل از شروع درمان با دندانپزشک تان یک نشانه قراردادی بسازید؛ مثلاً اینکه «آقا یا خانم دکتر هر وقت درد یا مشکلی داشتم با بلند کردن دست چپم به شما علامت می دهم».

از ایدز و هپاتیت می ترسم

آن قدیم ترها که هنوز حرفی از هپاتیت و ایدز و دیگر بیماری های واگیردار نبود، مادرها و پدرهای ما خیلی راحت تر به اولین و نزدیکترین دندانپزشک و یا دندانساز نزدیک منزل اعتماد می کردند اما امروزه با افزایش آگاهی از ابتلا به بیماری هایی مثل ایدز و هپاتیت و نگرانی افراد از اینکه این بیماری ها به کمک وسایل آلوده دندانپزشکی به آنها منتقل شود با ترس و نگرانی بیشتری دندانپزشک خود را انتخاب می کنند و شاید بعضی از افراد به طرز بیمارگونه از ترس ابتلا به ایدز یا هپاتیت سال ها از مراجعه به دندانپزشک امتناع کنند و در نتیجه وضعیت دندانی بسیار بدی را تجربه می کنند. اگر شما هم جزو افرادی هستید که نگران ابتلا به بیماری های واگیردار از طریق وسایل دندانپزشکی هستید توجه به این نکات به شما کمک خواهد کرد:
دندانپزشکی را انتخاب کنید که مطبی تمیز، آراسته و بدون لکه و ظاهری آراسته و تمیز داشته باشد. معمولاً در مطب هایی که در ظاهر تمیز هستند اصول بهداشتی و استریلیزاسیون نیز به خوبی رعایت می شود.
وسایل دندانپزشکی برای هر بیمار منحصر به فرد است و این وسایل باید به صورت یکبار مصرف و یا استریل شده استفاده شود. دقت کنید که همه وسایل استفاده شده برای شما نو و یا استریل شده باشد.
دندانپزشک قبل از معاینه شما دستکش نو به دست کرده باشد و تا حد امکان قسمت های مختلف یونیت دندانپزشکی که با بزاق دهان تماس دارد، به کمک نایلون ها و روکش های یکبار مصرف پوشش داده شود.

مردها بیشتر می ترسند

برخلاف تصور عموم مردم، آقایان از رفتن به دندانپزشکی دچار وحشت بیشتری می شوند و ساعات سخت تری را در زیر دست دندانپزشک سپری می کنند. خانم ها راحت تر با مراحل دندانپزشکی کنار می آیند و یا لااقل ترسشان را راحت تر با دندانپزشک مطرح می کنند.

تندرستي/ شماره ۱۰۳/ ۵ ارديبهشت ماه ۹۲/ دكتر فرين ميزانيان/ صفحه ۲۸