دانستنی هایی برای سوغاتی های مشهد

از شهر مقدس مشهد، می‌توان سوغات متنوعی را برای یادگاری تهیه کرد. سوغات مشهد در بین گردشگران بسیار پرطرفدار است و پس از زیارت، خرید سوغاتی از اصلی‌ترین اولویت‌‌های مسافران می‌باشد. سوغات متنوع مشهد رضایت هر گردشگری را به خود جلب می‌کند. زائرانی که در هتل درویشی مشهد اقامت دارند، می‌توانند سوغاتی‌های خود را از فروشگاه هتل تهیه نمایند.

تنوع زیاد سوغات مشهد که مختص به دیار شرق ایران می‌باشد، باعث شده تا به صورت کلی دسته‌بندی شوند. خوراکی‌های متنوع و صنایع دستی زیادی در مشهد وجود دارد که جزء سوغات مشهد به شمار می‌آیند، برخلاف تصور بسیاری از افراد که فکر می‌کنند سوغات مشهد تنها زعفران و نبات است. مسافران و زائران می‌توانند به راحتی و با توجه به سلیقه عزیزان خود، برای آنها سوغاتی تهیه نمایند. در ادامه به معرفی سوغاتی های مشهد خواهیم پرداخت.

سوغاتی‌های خوراکی مشهد

سوغاتی‌ها و خوراکی‌های خوشمزه مشهد، محدود به زرشک و زعفران نمی‌شود. هنگامی که مسافران به فروشگاه‌های محصولات خوراکی مشهد مراجعه کنند، متوجه خواهند شد که پس از زرشک و زعفران که دارای شهرت زیادی می‌باشند، خوراکی‌های متنوع دیگری هم وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

خشکبار و برگه

خشکبار یکی از پرطرفدارترین سوغاتی های مشهد است. در مغازه‌های خشکبار مشهد انواع بسیاری از خوراکی‌های وسوسه برانگیز وجود دارد. معمولا مسافرانی که به مشهد سفر می‌کنند، خرید خشکبار را در سبد خرید سوغاتی‌های خود قرار می‌دهند. آجیل مشهدی ترکیبی از آلوچه، میوه خشک، گردو، کشمش و نخودچی است. چرا که بسیاری از افراد، آجیل مشهد را فقط به نخودچی و کشمش می‌شناسند. در صورتی که این آجیل بسیار متنوع می‌باشد.

آلو بخارا

یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی‌های مشهد که با کیفیت بالا در شهر وجود دارد، انواع میوه خشک و آلو بخارا است. خرید آلو بخارا معمولاً بین افراد بومی مشهد و اکثر مسافران رواج دارد. روستای خرو، مرکز آلو بخارای ایران است که در نزدیکی شهر مشهد قرار گرفته و به همین دلیل آلو بخارای مشهد از کیفیت بالایی برخوردار است. مسافران می‌توانند آلو بخارای مرغوب را به راحتی از فروشگاه‌های خشکبار و میوه خشک مشهد خریداری کنند.

ادویه هفت قلم

از سوغاتی‌های پیشنهادی که می‌توان برای عزیزان خود تهیه کرد، ادویه هفت قلم می‌باشد. عطر و بو این ادویه بسیار معطر و خوش‌بو است و یکی از ادویه‌های محبوب و ثابت غذاهای گوشتی به ویژه آبگوشت می‌باشد که به غذا رنگ و بوی خاصی می‌بخشد.

این ادویه ظاهری بسیار زیبا دارد که مخلوطی از سماق، گلپر، زنجبیل، دارچین، فلفل سیاه، فلفل قرمز و زردچوبه است. ادویه هفت قلم از سوغاتی های مشهد به شمار می‌رود و نکته قابل توجه این ادویه، ظاهر رنگارنگ آن است که هر کدام از این ادویه‌ها در طبقه‌ای مجزا، در کنار هم و در یک بسته‌بندی زیبا قرار گرفته‌اند.

زرشک

شهر قائن و روستاهایی همچون کلاته بالا از مراکز اصلی تهیه زرشک می‌باشند. در نزدیکی مسیر شهر قائن و روستاهای اطراف، درختچه‌های قرمز رنگ بسیاری وجود دارد که زرشک‌های مرغوبی از آنها به دست می‌آید. به همین دلیل در شهر مشهد، زرشک بسیار مرغوب و با کیفیتی وجود دارد که یکی از گزینه‌های بسیار پرطرفدار برای سوغاتی می‌باشد.

استان خراسان رضوی جایگاه نخست را در تولید زرشک کشور دارد و پس از خراسان، استان مازندران و شهر تنکابن، دومین جایگاه را به خود اختصاص داده است. برای خرید این سوغاتی لازم است اطلاعاتی در رابطه با انواع این محصول پیدا کرد. زرشک دارای دو نوع اناری و مجلسی (زرشک پفکی) می‌باشد که بسته به سلیقه خود می‌توان خریداری کرد.

زعفران

از شناخته شده‌ترین و اصلی‌ترین سوغاتی‌های مخصوص مشهد، زعفران است که به طلای سرخ در ایران شهرت دارد. قدمت صادرات زعفران به دوران باستان برمی‌گردد و یکی از قدیمی‌ترین و شاید اصلی‌ترین کالاهای صادراتی از آن دوران بوده است. شهر مشهد مهد تولید این سوغاتی خوش عطر و بو در کشور بوده و یکی از اصلی‌ترین شهرهای ایران در عرصه توزیع زعفران به شمار می‌رود.

زعفران یکی از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین سوغاتی های مشهد است و معمولاً تمام افرادی که به مشهد سفر می‌کنند، از این محصول پرطرفدار خریداری می‌کنند. قبل از خرید زعفران بهتر است با انواع زعفران آشنا شد. زعفران به چهار دسته زعفران دسته، زعفران پوشال، زعفران سرگل و زعفران نگینی تقسیم‌بندی می‌شود.

زعفران دسته: زعفران دسته، پایه‌ترین نوع زعفران است که در کنار هم چیده و خشک می‌شوند و به شکل یک دسته زعفران، به صورت کامل به دست می‌آید.

زعفران پوشال: زعفران پوشال به قسمت سرخ رنگ، زعفران گفته می‌شود که ۱ تا ۳ میلی‌متر از بخش خامه زرد رنگ را به همراه دارد.

زعفران سرگل: یکی از انواع خالص زعفران، زعفران سرگل می‌باشد.

زعفران نگینی: گران‌ترین و فاخرترین نوع زعفران، زعفران نگینی است که بیشترین رنگ را می‌دهد.

نبات

مشهد عمده‌ترین تولید کننده نبات ایران است و به همین دلیل هر گردشگری که به مشهد سفر می‌کند، حداقل یک بسته نبات را در چمدان خود به عنوان سوغات می‌برد. نبات، طعم‌های متنوعی مانند زعفرانی، لیمویی و سایر طعم‌های دیگر را دارد که در شهرهای دیگر کمیاب است.

نقل

یکی از سوغاتی‌های شیرین و خوشمزه مشهد، نقل است که طعم‌های متنوعی همچون نقل زعفرانی، نقل بادامی، نقل دارچینی، شکر پنیر با طعم هل و... وجود دارد که بسیار محبوب است.

جیلی بیلی

جیلی بیلی یکی دیگر از سوغاتی های مشهد است که همان آبنبات‌های رنگارنگی می‌باشد که جیلی بیلی نام دارد و چند سالی است که در فهرست سوغاتی‌های مشهد قرار گرفته است. این آبنبات‌های کوچک، بافت پاستیلی دارد که با طعم‌های متنوعی همچون وانیلی، پرتقالی، توت فرنگی و... موجود است.

شیرینی محلی مشهد

بسیاری از شهرهای ایران دارای شیرینی‌های محلی می‌باشند و مشهد هم از این قاعده مستثنی نیست و این شیرینی خوشمزه از سوغات مشهد به شمار می‌رود. ممکن است این شیرینی‌ در قنادی‌ها و شیرینی فروشی‌های سایر شهرها نیز به چشم بخورد. شیرینی مشهدی یا نام دیگر آن شیرینی آلمانی از خوشمزه‌ترین و محبوب‌ترین شیرینی‌های مشهد به شمار می‌رود.

سوغاتی‌های غیر خوراکی مشهد

بعد از خوراکی‌های خوشمزه مشهد، نوبت به معرفی سوغاتی‌های غیر خوراکی و صنایع دستی مشهد می‌رسد. در اکثر مواقع، صنایع دستی و سوغاتی‌های غیرخوراکی مشهد در میان خوراکی‌های انبوه و خوشمزه این شهر، فراموش می‌شوند. در ادامه با صنایع دستی و سوغاتی‌های غیرخوراکی مشهد آشنا می‌شویم.

فیروزه نیشابور

در نزدیکی مشهد و اطراف شهر نیشابور، معادن با ارزش فیروزه قرار گرفته که بیش از ۲۰۰۰ سال قدمت دارند. استخراج فیروزه و شکل گرفتن این سنگ ارزشمند توسط هنرمندان و سنگ تراشان، آن را به یکی از زیباترین سوغاتی های مشهد تبدیل کرده است. این سنگ زیبا در اشکالی همچون زیورآلات، تسبیح، ظرف‌های مزین شده به فیروزه و تابلوهای نفیس ازجمله موارد مصرفی این سنگ نفیس به شمار می‌آید.

همچنین می‌توان سنگ فیروزه را به صورت تراش خورده یا تراش نخورده خریداری کرد. سنگ فیروزه بر اساس نوع معدن، رنگ و طیف آن، مورد دسته‌بندی قرار می‌گیرد. در سنگ فیروزه اگر طیف و رگه‌های آبی تیره و سبز بیشتر باشد، ارزش این سنگ بیشتر خواهد بود. انگشتر فیروزه از پرفروش‌ترین سوغاتی‌هایی است که در بیشتر مغازه‌های مشهد قابل مشاهده می‌باشد.

این انگشترهای تزئین شده با سنگ‌های نفیس و زینتی، از جنس نقره ساخته می‌شوند. بسیاری از زائران این انگشترها را در داخل حرم متبرک کرده و به عنوان سوغات هدیه می‌برند. رکاب این انگشترها در طرح‌ها و اندازه‌های مختلف تهیه می‌شود که مرکز فروش این سوغات نفیس، بازار رضا مشهد است. در این بازار می‌توان به سلیقه خود بر روی سنگ موردنظر، هر طرحی را حکاکی کرد.

مشهد سنگ‌های قیمتی و نفیس بسیاری دارد که حدود ۲۲ نوع سنگ با ارزش و قیمتی در مشهد شناخته می‌شود. به همین خاطر انگشترها با سنگ‌های مختلف زینتی تهیه می‌شوند و برخی از این سنگ‌ها با ارزش‌تر و قیمتی‌تر بوده و در جواهر فروشی‌ها به فروش می‌رسند. از جمله سنگ‌های پرکاربرد برروی انگشترها می‌توان به فیروزه، یاقوت، عقیق، شرف شمس، حدید و نجف اشاره نمود.

سایر زیور آلات‌ زنانه و مردانه

زیورآلات یکی دیگر از پرطرفدارترین سوغاتی های مشهد است که مناسب آقایان و بانوان می‌باشد. انگشتر، دستبند چرم و انواع زنجیرهای نقره ازجمله هدیه‌های مناسب برای آقایان است. زیورآلات زنانه، از بهترین سوغاتی‌های پرطرفدار برای خانم‌ها می‌باشد که تنوع آنها را می‌توان در فروشگاه هتل قصر طلایی مشهد و اطراف آن مشاهده کرد.

نقره مشهد بسیار معروف است و بیشتر زیورآلات ساخته شده با نقره شامل دستبند، انگشتر، گوشواره و گردنبند است که از مراکز خرید مشهد می‌توان خریداری کرد. رکاب این زیورآلات با سنگ‌های متنوع به ویژه فیروزه مزین شده و یکی از سوغاتی‌های مورد پسند خانم‌ها می‌باشد.

تسبیح

تسبیح یکی از پرفروش‌ترین سوغاتی‌ها در شهرهای مذهبی است که در بسیاری از فروشگاه‌ها به فروش می‌رسد. تسبیح‌ها از جنس‌های مختلفی تولید شده که قیمت‌های متفاوتی دارند. تسبیح مشهدی یکی از ارزشمندترین سوغاتی‌های خاص مشهد به شمار می‌رود که از سنگ‌های فیروزه، عقیق و یشم تولید می‌شود.

تسبیح کهربا، سندلوس و شاه مقصود از زیباترین تسبیح‌های مشهد است که از سنگ‌های ارزشمند تولید شده و یکی از گزینه‌های مناسب سوغاتی برای آقایان می‌باشد. تسبیح‌های ظریف‌تر، از سوغات مناسب برای خانم‌ها به شمار می‌رود که جنس آنها از فیروزه و یا عقیق می‌باشد.

گلیم و قالی

یکی از اصیل‌ترین سوغاتی های مشهد، صنایع دستی این شهر است و گلیم و فرش، نمونه‌ای منحصر به فرد از این صنایع می‌باشند. گلیم و قالی خراسان از صنایع دستی نفیس مشهد به شمار می‌آیند که توسط عشایر خراسان تولید شده و در شهرهایی همچون مشهد با شکل و طرح‌های مختلف عرضه می‌گردد.

کیف و کفش از جمله تولیدات صنایع دستی سنتی و نفیس است که با گلیم تولید می‌شوند. در بازارهای سنتی مشهد انواع زیادی قالی و گلیم مورد فروش قرار گرفته است. به ویژه بازار فرش مشهد که مکانی عالی برای خرید فرش‌های دست‌باف و گلیم‌های خرسانی شناخته می‌شود.

پوستین

پوستین از صنایع دستی خراسان به شمار می‌آید که امروزه کمی به فراموشی سپرده شده است. از پوستین محصولات متعددی همچون کیف، کلاه، لباس و پادری تهیه می‌شود. جنس پوستین از پوست گوسفند بوده که به دست روستائیان و عشایر خراسان تولید می‌گردد. علاقه‌مندان به این نوع سوغاتی، می‌توانند از بازارهای سنتی یا مراکز خرید صنایع دستی این محصولات را خریداری کنند.

دیگ سنگی یا هرکاره

یکی از هنرهای چند هزار ساله که بسیار در مشهد معروف است، سنگ تراشی می‌باشد که نمونه‌های بسیاری از آن را می‌توان به عنوان یکی از صنایع دستی مشهد تهیه کرد. یکی از بی‌نظیرترین صنایع دستی سنگی مشهد، دیگ سنگی است که به هرکاره هم شهرت دارد. این دیگ‌ها به صورت کامل از سنگ تولید می‌شوند و سنگ مورد نیاز این محصول از کوه‌های بینالود که در حوالی مشهد قرار گرفته، استخراج می‌شود.

اصطلاح دیگ سنگی یا هرکاره، برای ظروف سنگی کاربرد داشته و شکل‌های ساده این ظروف برای پخت و پز غذاهای سنتی مانند دیزی کاربرد فراوانی دارد. همچنین انواع ظروف قلم زنی و دکوری از مواردی است که برای دکور مورد استفاده قرار می‌گیرد. در میان ظرف‌های سنگی، هاون‌هایی تولید شده که برای ساییدن مواد غذایی همچون کشک استفاده می‌شوند.

سماور

سماور یکی از نمادهای خانه‌های ایرانی به حساب می‌آید که از سال‌های دور تا به امروز همیشه پرطرفدار بوده است. با اینکه امروزه در بیشتر خانه‌ها، کتری و چای ساز جایگزین سماور شده اما از ارزش سماور کم نشده و به صورت تزئینی در خانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. سماور سازی، یکی از معروفترین مشاغل مشهد بوده که می‌توان انواع مختلف سماور را در فروشگاه‌های این شهر مشاهده کرد. سماور یکی از بهترین سوغاتی های مشهد به شمار می‌رود.

ارغوان بافی طرقبه

ارغوان یک گیاه خودرو است که در تپه‌های مایان طرقبه وجود دارد. یکی از سوغاتی‌های زیبای مشهد از این گیاه تولید می‌شود. ارغوان بافی توسط مردمان بومی و هنرمند طرقبه تولید می‌گردد. اهالی هنرمند طرقبه در فصل بهار و پاییز، ترکه‌های ارغوان را می‌چینند و انبار می‌کنند. پس از چند هفته، ترکه‌های چیده شده، آماده بافتن محصولاتی زیبا می‌شوند.

نمونه‌هایی از محصولات ارغوان بافی را می‌توان از بازار صنایع دستی مشهد و طرقبه خریداری کرد. ازجمله محصولات تولید شده ارغوان بافی می‌توان به وسایل تزئینی، سبد گل و خرید، ظرف میوه، آبکش و... اشاره نمود.

تابلوهای نفیس

صنایع دستی از هنرهای همیشه محبوب و پرطرفدار است . می‌توان از سوغات اصیل مشهد به تابلوهای نفیس و با ارزش اشاره نمود که سرشار از ظرافت و هنر دست هنرمندان خراسانی می‌باشد. این تابلوها بیشتر با جنس نقره طراحی شده که بر روی آنها آیات قرآنی، طرح‌های اسلیمی و نام‌های مطهر ائمه، طراحی شده است.

مهر و سجاده

یکی از قدیمی‌ترین و بارزترین سوغاتی های مشهد، مهر و سجاده است. مهر و سجاده در بیشتر مراکز خرید مشهد وجود دارد. به ویژه فروشگاه‌های اطراف حرم که تنوع بسیاری از سجاده‌ها، در این فروشگاه‌ها موجود است‌.

عطر مشهدی

عطر از سوغاتی‌های معروف مشهد است که در بازارهای اطراف حرم، می‌توان در ویترین مغازه‌ها و حجره‌ها مشاهده کرد که با شیشه‌های رنگارنگ عطر، تزئین شده‌اند. این عطر را در سجاده مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها می‌توان پیدا کرد. رایحه‌های عطر مشهدی شامل رایحه‌ای از طیف سنجد، گل نرگس، یاس سفید، گل یخ، بهار نارنج، زعفران، کبری و گل مریم می‌باشد که در هنگام خرید لازم است به رایحه عطر توجه کرد.

جام چهل کلید

ظرف‌های طلایی کوچک، یکی دیگر از سوغاتی های مشهد است که کاربرد زینتی دارد. این ظروف تزئینی به جام چهل کلید معروف است و قدمت استفاده آنها مربوط به دوران صفویه می‌باشد. دلیل نامگذاری این جام به جام چهل کلید، وجود چهل سوراخی است که در لبه داخلی ظروف وجود دارد و از هر کدام از سوراخ‌های جام، یک مربع فلزی آویزان است که مزین به بسم الله می‌باشد و نام ۱۴ معصوم برروی بدنه این جام دیده می‌شود. بسیاری معتقدند که این ظروف برای گره‌گشایی و عاقبت بخیری، تاثیرگذار است.

چرم مشهد

چرم مشهد از محصولات معروف و باکیفیت مشهد به شمار می‌رود و همانند تبریز، چرم مشهد هم شهرت زیادی دارد. از محصولات تولید شده از چرم مشهد می‌توان به کیف و کفش، کمربند، کیف پول و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد که از چرم طبیعی تولید می‌گردند. نمایندگی چرم مشهد در شهرهای دیگر هم وجود دارد اما مسافرانی که به مشهد سفر می‌کنند، می‌توانند این سوغاتی را از مرکز آن تهیه نمایند که هم تنوع بیشتری دارد و هم از قیمت مناسبتری برخوردار است.

مراکز خرید سوغاتی های مشهد

مشهد از کلان شهرهایی است که تعداد بسیار بالایی مرکز خرید دارد. این شهر به دلیل حضور زائران و مسافران بسیاری که به مشهد سفر می‌کنند، تقاضای زیادی برای انواع کالاها وجود دارد. به همین خاطر برای خرید سوغات مشهد، نیازی به نگرانی نیست. تعداد بسیار زیاد مراکز خرید لوکس و برج‌های تجاری در مشهد وجود دارد که هر آنچه را که مسافران نیاز دارند می‌توانند از این مراکز تهیه نمایند.

مراکز خرید مشهد علاوه بر فروش محصولات، امکانات تفریحی و رفاهی خوبی را در اختیار گردشگران قرار می‌دهند. همچنین علاوه بر بازارها و مراکز خرید لوکس مشهد، برای افرادی که به دنبال خرید ارزان‌تر هستند بازارهای مختلفی وجود دارد که می‌توانند از آنها خرید نمایند. معمولاً بیشتر بازارهای مشهد در فاصله کمی از هم قرار گرفته که دسترسی به بازارها را برای مسافران راحت‌ می‌کند.

زائرانی که وقت کافی برای گشت و گذار در بازارها و فروشگاه‌های مشهد را ندارند، می‌توانند از بازارهای اطراف حرم، سوغاتی‌های مورد نظر خود را تهیه نمایند. در ادامه با بازارهای مختلف و متنوع مشهد برای خرید ارزان سوغاتی، آشنا خواهیم شد.

بازار رضا

از معروفترین مراکز خرید سوغاتی های مشهد، می‌توان به بازار رضا اشاره کرد. بازار رضا مشهد در نزدیکی حرم امام رضا قرار گرفته و مرکز خرید سوغاتی‌های خوراکی و غیرخوراکی مشهد است که با قیمت مناسب و ارزان عرضه می‌شود. با گشت و گذار در بازار رضا می‌توان سوغاتی‌های خاص مشهد را با مناسب‌ترین قیمت تهیه کرد. قیمت مناسب محصولات بازار رضا، دلیلی بر بی‌کیفیتی این محصولات نمی‌باشد.

سوغاتی‌های عرضه شده در بازار رضا با کیفیت بوده و تنوع اجناس و فروشندگان منصف باعث شده تا محصولات بازار با قیمت مناسب در اختیار مسافران قرار گیرد. بازار رضا تنها، مرکز خرید سوغاتی مشهد به شمار نمی‌رود بلکه می‌توان در آن اسباب بازی، پوشاک و سایر محصولات را در صورت لزوم خریداری کرد.

بازار روس‌های مشهد

بازار روس‌های مشهد از مراکز خرید کالاهای چینی با قیمت ارزان است. در این بازار می‌توان انواع سوغاتی، پوشاک و وسایل منزل را با کمترین قیمت تهیه کرد. دلیل نام‌گذاری این بازار این است که زمانی روس‌ها در این بازار مشغول فعالیت بودند و به همین دلیل به بازار روس‌ها شناخته می‌شود. اکثر اجناس موجود در بازار روس‌ها چینی می‌باشد، البته اجناس ایرانی و محصولات سایر کشورها نیز در این بازار عرضه می‌گردد.

مرکز خرید فردوسی

یکی از شناخته شده‌ترین مراکز خرید مشهد، مرکز خرید فردوسی است که برای خرید پوشاک در بین افراد، بسیار محبوب است. قیمت پایین و کیفیت بالای اجناس، یکی از دلایل محبوبیت این مرکز خرید می‌باشد. در طبقات مختلف مرکز خرید فردوسی می‌توان انواع پوشاک زنانه، مردانه، بچه‌گانه و کیف و کفش را با کیفیت بسیار خوب خریداری کرد. همچنین یک طبقه از این بازار برای خرید سوغاتی های مشهد اختصاص یافته است.

مرکز خرید پروما

یکی از مراکز همه فن حریف برای خرید سوغاتی در شهر مشهد، مرکز خرید پروما است. در این مرکز خرید می‌توان انواع سوغاتی، پوشاک، لوازم منزل و انواع خوراکی را تهیه کرد. هایپر مارکت پروما در طبقه همکف ‌این مرکز خرید قرار گرفته که با تخفیف اجناس خود را به مشتریان عرضه می‌کند. برای خرید روزانه و یا سوغات می‌توان به این مرکز خرید مراجعه کرد و اجناس مورد نیاز را با قیمت متوسط تهیه کرد. شهربازی پروما در طبقه بالای این مرکز خرید قرار دارد.

مرکز خرید الماس شرق

یکی از خوشنام‌ترین مراکز خرید مشهد، مرکز خرید الماس شرق است که اجناس با کیفیتی را عرضه می‌کند. واحدهای فروش این مرکز خرید، با ارائه تخفیفات ویژه اجناس خود را عرضه می‌کنند. مرکز خرید الماس شرق یکی از مناسب‌ترین گزینه‌ها برای خرید سوغاتی های مشهد به شمار می‌رود.

بازار سپاد

در مجاورت مرکز خرید الماس شرق، بازار سپاد قرار گرفته که با فروش سوغاتی‌های ارزان و مقرون به صرفه، شهرت بسیاری پیدا کرده است. این بازار یکی از مراکز محبوب فروش سوغاتی‌های مخصوص مشهد می‌باشد.

سخن پایانی

سوغاتی‌های خاص مشهد به این موارد گفته شده منتهی نمی‌شود و این شهر پرمسافر، سوغاتی‌های دیگری ازجمله محصولات نمدی، آینه‌کاری، چادر نماز و... هم دارد. اما فهرستی که تا این قسمت ارائه داده شد، مهمترین سوغاتی های مشهد شناخته می‌شود که می‌توان در سفر خود به مشهد هر یک از موارد یاد شده را خریداری نمود.